1981: Staatssecretaris Kraaijeveld-Wouters (CDA) presenteert een voorontwerp Wet gelijke behandeling waarin geen ruimte is voor levensbeschouwelijke instellingen om ongehuwd samenwonenden en homoseksuelen te weren. Een storm van protest in de gereformeerde gezindte volgt.

1994: De Algemene wet gelijke behandeling treedt in werking. Om tegemoet te komen aan de bezwaren is de enkelefeitconstructie opgenomen. Die behelst dat werknemers niet vanwege het enkele feit dat ze samenleven met mensen van hetzelfde geslacht geweerd kunnen worden. Dat mag wel als er bijkomende omstandigheden zijn. Wat dat precies inhoudt, wordt nooit duidelijk.

2008: Het kabinet vraagt de Raad van State advies over de enkelefeitconstructie. Kabinet met CDA, PvdA en CU komt er zelf niet uit.

2009: De Raad van State komt met een advies waarin staat dat een christelijke school in zijn benoemingsbeleid onderscheid mag maken op basis van godsdienst of levensovertuiging wanneer de gestelde eisen een „wezenlijk, legitiem en gerechtvaardigd beroepsvereiste vormen, gezien de grondslag van de instelling en de houding van goede trouw en loyaliteit die nodig zijn voor de verwezenlijking daarvan.” De christelijke partijen omarmen het advies. Het kabinet doet er niets mee, want het valt voortijdig.

2010: D66-Kamerlid Van der Ham dient een initiatiefwet in die de uitzonderingsbepaling schrapt.

2013: D66-Kamerlid Bergkamp, oud-voorzitter van het COC, past het initiatiefwetsvoorstel inrijpend aan naar aanleiding van kritiek vanuit de Raad van State. De initiatiefwet gaat meer bescherming bieden aan levensbeschouwelijke en politieke organisaties. De indieners beogen nadrukkelijk dat orthodoxe scholen geen leerkrachten mogen ontslaan omdat deze samenwonen al dan niet met personen van hetzelfde geslacht.

De indieners vinden dat levensbeschouwelijke instellingen in de meeste gevallen niet langer onderschrijving van doel en grondslag mogen vragen van hun personeel, maar alleen respectering.

2014: De Tweede Kamer behandelt de initiatiefwet. De indieners, D66, VVD, PvdA, SP en GroenLinks, hebben een meerderheid.