Prof. dr. A. van de Beek, emeritus hoogleraar symboliek aan de Vrije Universiteit, schrijft dat in het boek ”12 artikelen over de heilige Geest”, dat dinsdag aan het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) werd aangeboden. Het is het derde en laatste deel in de serie ”Geloven op goede gronden”, een uitgave van de stichting Schrift en Belijden, die hiermee de actualiteit van de Apostolische Geloofsbelijdenis onder de aandacht wil brengen.

Eerder verschenen er delen over God en Jezus. Nu leveren twaalf auteurs „uit het brede confessionele midden” van de PKN bijdragen over de Heilige Geest. N. Dijkstra-Algra, misssionair projectmedewerker van de PKN, zegt dat er in de gevestigde kerken jarenlang huiver is geweest voor de Geest en Pinksteren, mede door de vermeende uitwassen van de pinksterbeweging. De Geest is niet zomaar ‘te pakken’ en overstijgt al onze indelingen en categorieën.

Ten aanzien van de opvatting van het eeuwige leven sluit dr. J. F. Mol (predikant te Opeinde-Nijega-De Tike) aan bij de visie van Van de Beek. Het eeuwige leven is verbonden met het leven vóór de dood en is vrucht van het geloof. „Tijd voor of na de dood is niet langer bepalend. Geloof en eeuwig leven zijn een wisselbegrip.”

Prof. Van de Beek benadrukt dat de Geest en het werk van Christus bij elkaar horen. „Het is de ene daad van Gods nieuwe schepping. De Geest realiseert aan mensen wat in Christus al is aangebroken.” Prof. dr. B. van den Toren (Amsterdam/Groningen) sluit hierbij aan. De gave van de Geest is niet zomaar een belofte, hij is het begin van de vernieuwde schepping zelf.

Dr. H. E. Wevers, regionaal adviseur classicale vergaderingen Zuid-Holland en eindredacteur van de serie ”Geloven op goede gronden”, ziet licht in de eeuwenlange discussie over de vraag of de Geest van de Vader (standpunt van de oosterse kerk) of ook van de Zoon (de westerse kerk) uitgaat. „De westerse kerken lijken te beseffen dat de zending van de Geest door de Zoon onderscheiden moet worden van de zending van de Geest door de Vader als bron van alles. De oosterse kerken lijken te beseffen dat de Zoon ook van eeuwigheid inhoud geeft aan het werken van de Geest.”

Dr. A. J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, stelt dat de Heilige Geest niet een „eenzaam onderonsje tussen God en mij” is. Hij wil door Zijn gaven het gehele lichaam van Christus opbouwen. De Geest werkt door in het verstand en de wil. „Zonder de heilige Geest blijft mijn wil steken. Ik wil maar half. Er zit te veel remming in, te veel gebondenheid. Ik ben een slaapwandelaar die niet helemaal wakker is. De Geest helpt me over de drempel.”

De Heilige Geest werkt ook in de wereld, aldus interim-predikant E. van der Meulen. Dr. F. Stark (Amsterdam) belicht de relatie tussen de Geest en de prediking en sacramenten. „We hebben eigenlijk drie gaven van God ontvangen: het Woord, het sacrament en de heilige Geest. De Geest opent het hart voor de eerste twee.”

In deze tijd brokkelen oude kerken af, constateert dr. R. de Reuver, predikant te ’s-Gravenhage. Gods Geest heeft echter veel pijlen op Zijn boog en laat Zich niet opsluiten in één bepaalde kerkvorm of -traditie. De uitdaging waar elke geloofsgemeenschap volgens hem voor staat, is ruimte te bieden aan mensen „om in vrijheid hun ”ik” te verruimen binnen het ”nieuwe wij” van een geloofsgemeenschap.”

Ds. B. H. Weegink, predikant te Katwijk aan Zee, noemt de verrijzenis uit het stof een troostartikel in de belijdenis. „In de voleinding wordt het aardse leven verhoogd en verheerlijkt. Glorificatie noemen we dat. Het geloof in de wederopstanding uit de dood is de ultieme vreugde van de werkelijkheid die dan aanschouwd wordt.”