„Meer kwaliteit en comfort is het doel”, stelde Mansveld in een persconferentie. Er is een „cultuuromslag” nodig waarbij de tevredenheid van reizigers en verladers op „nummer 1” moet staan, aldus de staatssecretaris over haar plannen voor de jaren 2015 tot 2025. „Het gaat goed, maar het kan beter”, zei ze.

Reizigers in heel het land moeten op alle dagen van het jaar kunnen rekenen op een „veilige, voldoende betrouwbare en voorspelbare treinreis met goede aansluitingen”. Vooral in de spits in de Randstad moeten de prestaties van de spoorbedrijven verbeteren.

Om dit te bereiken, gaat Mansveld concrete afspraken maken met spoorbedrijven, bijvoorbeeld over punctualiteit en reinheid in treinen. De lat gaat hierbij omhoog, zei ze. Verder gaat ze de wet- en regelgeving aanpassen waardoor bijvoorbeeld ProRail efficiënter de capaciteit kan gebruiken. Tenslotte gaat de Staat als aandeelhouder de bedrijven meer aansturen. Dat gebeurt door de strategie van de bedrijven te toetsen, commissarissen en bestuurders te benoemen en adviezen te geven over investeringen.

De samenwerking tussen NS en ProRail moet worden verbeterd, maar ze gaan niet fuseren. Die optie is wel bekeken, maar leidt niet tot de benodigde verbeteringen. Wel moeten de twee bedrijven voor 1 oktober plannen presenteren hoe ze die samenwerking willen verbeteren.

Ook wil Mansveld het goederenvervoer aantrekkelijker en flexibeler maken. Dat moet bij voorkeur over de Betuweroute gebeuren. Verder moet de beschikbare capaciteit voor het goederenvervoer beter benut worden. Het gebeurt nog te vaak dat er niks op het spoor rijdt, aldus Mansveld.

Er komt niet meer geld beschikbaar. Het budget tot 2028 bedraagt bijna 30 miljard euro. Wel willen NS en ProRail op het stroomgebruik gaan besparen. In 2017 moet dit 25 procent minder zijn in vergelijking met 2012.

Reacties

Vakbond FNV Spoor: „FNV Spoor vindt het een gemiste kans dat het kabinet niet kiest voor samenvoeging van de spoorbedrijven, terwijl een fusie eerder in de Tweede Kamer wel is geopperd. Het is een historische blunder geweest om ProRail en NS zo rigoureus van elkaar te scheiden. Heel Nederland kan zien dat er fouten worden gemaakt, omdat de spoorbedrijven langs elkaar heen werken. Die fout had men nu kunnen herstellen met deze Lange Termijn Spooragenda, door te kiezen voor één holdingstructuur.”

Sander de Rouwe, Tweede Kamerlid voor het CDA: „De gekozen richting van staatssecretaris Mansveld is goed. We zagen afgelopen jaren dat de NS alle kanten opging. Het is goed dat ze zich nu weer moet richten op het hoofdrailnet. Dat is een gezonde en duidelijke keuze. Voor het regionale en internationale vervoer moet er meer ruimte komen voor competitie en concurrentie. De reiziger wacht niet op het gele NS-logo, maar op goede dienstverlening die stabiel en betaalbaar is.”

Liesbeth van Tongeren, Tweede Kamerlid van GroenLinks: „Deze keer is GroenLinks het op hoofdlijnen helemaal eens met het kabinet. Met het plan voor stopcontacten in de trein en het beter benutten van de Betuweroute geeft ze uitvoering aan moties van GroenLinks. Dat ze niet inzet op een fusie van NS en ProRail is ook goed omdat anders alle energie naar de fusie zou gaan en de focus niet meer op de reiziger zou liggen. Ik houd wel zorgen over de bezuinigingen als gevolg van het Fyra-debacle en hoop dat de staatssecretaris NS en ProRail echt heel stevig gaat aansturen.”

PvdA-Tweede Kamerlid Duco Hoogland: „De tijd van meer marktwerking rondom het spoor is voorbij. De NS moet zich de komende 10 jaar op de Nederlandse reiziger en haar publieke taak richten. De PvdA is blij dat de NS nu een heldere opdracht meekrijgt: reizigers sneller en comfortabeler naar de plaats van bestemming brengen. Op drukke trajecten moeten treinen vaker gaan rijden en de samenwerking tussen ProRail en NS wordt de komende jaren intensiever. Via gezamenlijke doelen moeten zij werken aan één opdracht: de reiziger bedienen door middel van een veilig spoor met kwalitatief goed materieel.”