Europa wil een gezamenlijk Europees saneringsfonds en een autoriteit voor de ontmanteling van falende banken. Die moeten in de toekomst voorkomen dat de belastingbetaler opdraait voor wanbeleid bij banken. Banken moeten in de toekomst meer kapitaal in kas houden om schokken op te kunnen vangen. Bovendien zullen eerst beleggers in banken en grote spaarders moeten meebetalen als een bank toch in zwaar weer raakt (bail in). Pas als dat niet werkt, komt het saneringsfonds, dat door de banken zelf wordt gevuld, om de hoek kijken.

Het akkoord is een felbevochten compromis tussen de EU-instellingen. Het eerste voorstel van de EU-lidstaten voor het totale systeem van het zogenoemde Single Resolution Mechanism, was in de ogen van het EP te complex. Daarnaast zouden de lidstaten te veel macht hebben bij het besluit om falende banken te saneren, meende het EP. Bovendien moest het fonds sneller effectief zijn dan eerst voorgesteld.

De politieke invloed bij het besluit om tot een sanering van een bank over te gaan is nu fors teruggebracht, aldus Wortmann. „Daardoor is het fonds veel effectiever en kan er ook veel sneller een besluit komen. Dit is een substantiële verbetering.” De EP’ers vreesden dat lidstaten elkaar niet de maat zouden gaan nemen en wilden dus liever een zo onafhankelijk mogelijk besluitorgaan.

Om het fonds bij aanvang meer slagkracht te geven is afgesproken dat het op de financiële markt mag gaan lenen. Volgens Wortmann is nu beslist dat het fonds niet in 10, maar in 8 jaar volledig zal zijn gevuld. Bovendien wordt het fonds eerder echt gezamenlijk, aldus de politica. Volgens de eerste plannen zouden het fonds in de beginjaren bestaan uit ,nationale compartimenten’ waar de lidstaten garant voor stonden. Die schotten verdwijnen nu eerder. „Anders heb je de kans dat er wel geld zit in het fonds, namelijk in de compartimenten, maar dan kan je het niet kan gebruiken.”

Minister en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem, die ook bij de onderhandelingen aanwezig was, sprak van „een cruciaal akkoord”. „Met de komst van de bankenunie leggen we risico’s daar waar ze horen, bij diegenen die risico’s nemen en profiteren van de risico’s: bij de financiële sector, en niet bij de belastingbetaler.”

Zowel de EU-lidstaten als het EP zullen het compromis formeel nog moeten bekrachtigen, maar dat zal naar verwachting geen problemen opleveren.