De dreiging van scheuren overschaduwt het SoW-proces, zei voorzitter ds. G.D. Kamphuis van de Bond bij de presentatie van de plannen in De Bilt. Delen van de kerk zullen zich terugtrekken als de fusie nu wordt doorgezet. Het elan en de bevlogenheid van het begin zijn in de breedte van de kerk verdwenen, aldus Kamphuis.

In het voorstel voor een unie blijven de Hervormde, Gereformeerde en Lutherse Kerken, die al enkele tientallen jaren worstelen om volledige eenheid te bereiken, zelfstandig. Zij behouden hun grondslag van Schrift en belijdenis, hun kerkorde en hun ambtelijke vergaderingen. Wel krijgen plaatselijke gemeenten de mogelijkheid om tot volledige eenheid te komen.

Voor het geheel van de Unie van SoW-kerken komt er een Uniesynode, die op praktische terreinen grote bevoegdheden krijgt (arbeidsorganisatie, financiën, predikantstraktementen en opleidingen). Deze Uniesynode wordt kleiner en slagvaardiger dan de huidige triosynode van ruim 180 leden.

Bond en Vereniging hopen dat dit voorstel in de kerkenraden en regionale kerkvergaderingen wordt besproken, van waaruit de synoden worden ingelicht. Het Confessioneel Gereformeerd Beraad, het Comité tot Behoud van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Stichting Vrienden van Kohlbrugge hebben steun aan het voorstel gegeven.

Het voorstel heet Opdat zij allen één zijn. Vaak wordt daarin de nadruk gelegd op het woord één, maar ook het woord allen is van belang, aldus Kamphuis. „Het Samen-op-Wegproces moet als mislukt worden beschouwd als het niet door allen kan worden meegemaakt.”

De voorzitter van de Confessionele Vereniging, ds. J. ter Steege, wees erop dat zijn organisatie dit voorstel als een groeimodel en niet als een eindstation ziet. „Wij willen naar die kerkelijke eenheid toe. Maar in de huidige situatie lukt dat nog niet.”