Drie van de stoffen zijn cfk’s (chloorfluorkoolstofverbindingen), die vroeger onder meer als drijfgas in spuitbussen werden gebruikt. Ze blijven lang in de atmosfeer aanwezig, variërend van 35 tot 51 jaar. De stoffen behoren tot de categorie ”sterke ozonvernietigers”. In 2010 zijn de productie en het gebruik van cfk’s volledig verboden in het zogeheten Montrealprotocol dat in 1989 in werking is getreden.

De vierde stof is een zogeheten hcfk (hydrochloorfluorkoolstofverbinding). Hcfk’s zijn geïntroduceerd als minder schadelijke vervanger van cfk’s, maar bleken de ozonlaag ook aan te tasten; bovendien zijn het sterke broeikasgassen. Ze zijn daarom wereldwijd vanaf 2015 volledig verboden in het Montrealprotocol.

Ondanks deze internationale afspraak zijn de vier gassen de laatste jaren in meetbare hoeveelheden in de atmosfeer beland. „In totaal is van deze vier stoffen al meer dan 74.000 ton in de atmosfeer terechtgekomen. Van twee van de vier stoffen neemt de concentratie nog steeds meetbaar toe”, licht Röckmann toe. Concreet gaat het om cfk-112, cfk-112a, cfk-113a en hcfk-133a.

De bronnen van de gassen zijn nog niet bekend. Mogelijk gaat het om grondstoffen voor de productie van insecticiden of reinigingsmiddelen. Kennelijk bestaan er nog kleine mazen in de gemaakte afspraken in het Montreal-
akkoord. „Onze ontdekking zal hopelijk snel tot maatregelen leiden, waardoor ook voor deze cfk’s alternatieve stoffen gebruikt gaan worden”, aldus Röckmann.

Met behulp van een voormalig Russisch spionagevliegtuig dat 
21 kilometer hoog kan vliegen, nam de Utrechtse hoogleraar de luchtmonsters uit de atmosfeer.