Druk is het niet in winkelcentrum De Vrijheid in Elburg op de laatste donderdagmiddag van februari. Het moet gezegd, het druilerige weer lokt ook niet erg aan om naar buiten te gaan. Kaasboer, viskraam en poelier hebben hun waren afgedekt. Ze willen hun producten drooghouden voor als er toch nog klanten komen.

In het Noord-Veluwse stadje kan het weinig mensen ontgaan dat het verkiezingstijd is. Bij de uitrit van het winkelcentrum hangt een groot bord met daarop de namen van de negen deelnemende fracties. Linksboven prijkt de poster van lijst 1: Algemeen Belang, met het portret van lijsttrekker Henk Wessel.

„Ik wist niet dat Algemeen Belang een christelijke partij was”, zegt een 65-jarige vrouw. Ze stemt al jaren ChristenUnie en daarvoor RPF. „Behalve heel vroeger. Toen koos ik SGP. Dat was ik van huis uit gewend.” De vrouw vindt het belangrijk om op een christelijke partij te stemmen. Of ze nu overweegt haar stem aan Algemeen Belang te geven? „Nee hoor, hoewel ik niet denk dat het veel verschil maakt. Eigenlijk zijn alle partijen hetzelfde.”

Een 70-jarige man stemt evenmin Algemeen Belang. „Ik ga voor eigenbelang”, grapt hij. Na enig aandringen: „Ik ben voor de ChristenUnie. Waarom? Hoewel ik niet meer zo kerkelijk ben, vind ik niet-christelijke partijen te liberaal. Ik heb weinig met die grenzeloze vrijheid die bijvoorbeeld D66 voorstaat.” Dat Algemeen Belang christelijk is, wist de gepensioneerde distributie­manager niet. Toch denkt hij er niet over zijn stem aan een andere partij te geven. „Het maakt me ook niet zo veel uit. Eigenlijk volg ik vooral de landelijke politiek.”

Een zwangere vrouw van omstreeks 35 wordt niet warm of koud van de aankomende verkiezingen. „Daar verdiep ik me helemaal niet in”, zegt ze, waarna ze snel een winkel inschiet. Een medewerker van de bloemkiosk denkt er net zo over. „Ik ga niet stemmen. Dat moet je niet doen als je er toch geen verstand van hebt, toch?” Een ondernemer van middelbare leeftijd kan de verkiezingen ook weinig schelen. „Ik heb niets met de lokale politiek.”

Heel het volk

In de werkkamer van Henk Wessel, die in verkiezingstijd behalve wethouder vooral lijsttrekker is, vertellen de eerste man van Algemeen Belang en fractievoorzitter Wim Hoeve met zichtbaar genoegen over de partijgeschiedenis. Algemeen Belang werd op 19 februari 1974 opgericht en kwam voort uit de Christelijk-Historische Unie (CHU). Een aanleiding voor het oprichten van een nieuwe partij was de onvrede van veel CHU’ers over de fusieplannen met de ARP en de KVP. Ook was men niet te spreken over het gemeentebestuur, dat gebrek aan daadkracht werd verweten. De nieuwe partij kreeg de naam Algemeen Belang. Ontleend aan de slogan: „Dient heel het volk” van de CHU, weet Hoeve.

Na de verkiezingen van 1974 kwam de nieuwe partij met 
1 zetel in de gemeenteraad. In 1978 werd er gerekend op 2 zetels, maar werden het er 3. Toen werd ons gevraagd deel te nemen aan het college, zegt Wessel. „En wat bijzonder is, we kregen bij iedere nieuwe verkiezingen extra stemmen. De Elburgers rekenden ons niet af op ons beleid, maar steunden het juist.”

Na zestien jaar belandde Algemeen Belang in 1994 buiten het college. Om in 1998 nóg sterker terug te komen met 4 zetels. Inmiddels zit de partij opnieuw zestien jaar op rij in het college. Of de statistieken beide heren geen zorgen baren voor de aanstaande verkiezingen? Gelach is het antwoord. „We gaan nu voor 32 jaar”, zegt wethouder Wessel strijdbaar.

De kiezers van Algemeen Belang komen uit alle Elburgse kerken. Landelijk stemmen zij doorgaans op een van de drie christelijke partijen. Ook bij de VVD haalt Algemeen Belang wat stemmen weg. Hoeve: „Wij maken ons sterk voor een gunstig ondernemers-klimaat. Veel mensen met een eigen bedrijf voelen zich daartoe aangetrokken.” Wessel vult aan dat iedere partij een duidelijke achterban heeft. „Zo verschillen wij van de SGP doordat wij midden in het verenigingsleven staan. Als wij korten op subsidies, zoals de SGP wil, springen onze leden uit hun vel.” De wethouder is blij dat iedereen een vaste kiezersgroep heeft. „We vissen nauwelijks in elkaars vijver. Daardoor hoeven we ons niet voortdurend ten koste van elkaar te profileren.”

Over wat nu het belangrijkste wapenfeit is uit de geschiedenis van Algemeen Belang, verschillen Wessel en Hoeve van mening. Volgens de eerste is dat de komst van een woonzorgcentrum in Doornspijk. „Cliënten kunnen oud worden in eigen omgeving en de zorg krijgen die ze nodig hebben. Daar hebben wij jaren voor geknokt.” Hoeve: „Elburg hoort bij de vijftig goedkoopste gemeenten van Nederland. Dat komt mede door onze zakelijkheid.”

serie Raad 2014

Dit is de eerste aflevering in een serie over lokale christelijke partijen.