Dat stelt de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd (TSJ) in een rapport dat dinsdagmiddag is overhandigd aan de staatssecretarissen Van Rijn (Volksgezondheid) en Teeven (Veiligheid en Justitie).

Vanaf 1 januari worden gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Omdat de Jeugdwet, die de overdracht van verantwoordelijkheden regelt, pas recent door de Eerste Kamer is aanvaard, is de voorbereidingstijd voor de gemeenten krap, constateert de commissie onder leiding van oud-CDA-wethouder Geluk. Daarom moeten gemeenten volgens hem nu expliciet gaan bepalen wat zij nog minimaal aan maatregelen moeten nemen. Het risico dat kinderen vanaf 1 januari tussen wal en schip raken, moet worden „geminimaliseerd”, aldus het rapport. Gemeenten zijn als eerste aan zet, maar moeten gericht worden ondersteund.

Autoriteit

Bij het bieden van ondersteuning ziet Geluk een belangrijke taak weggelegd voor een speciale overgangscommissie, de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ). Voor het CDA in de Eerste Kamer was de komst van deze autoriteit een voorwaarde om met de Jeugdwet te kunnen instemmen. Geluk stelt nu nadrukkelijk dat de TAJ alle gemeenten en samenwerkingsverbanden van gemeenten actief op sleeptouw moet nemen. Concreet houdt dat in dat de commissie goed moet inventariseren hoever gemeenten en de 44 samenwerkingsverbanden van gemeenten nu met de voorbereidingen gevorderd zijn.

Vervolgens moet de TAJ per regio met deadlines aangeven wanneer welke voorbereidingen getroffen moeten zijn. Als regio’s en gemeenten dan nog in gebreke blijven, moeten Van Rijn en Teeven hun aanwijzingsbevoegdheid gaan gebruiken. Dit zou inhouden dat het kabinet deze gemeenten onder curatele plaatst.

Loket

Vanaf 1 januari moet elke gemeente het loket hebben ingericht dat de hulpvragen van ouders beoordeelt en ouders indien nodig verder doorverwijst naar bijvoorbeeld de jeugd-ggz. Dit loket is een van de maatregelen waarmee elke gemeente onder de regie van de TAJ nu aan de slag moet. Gemeenten moeten verder duidelijkheid bieden over jeugdigen die zijn aangewezen op gespecialiseerde zorg in regionale instellingen. Dit kan bijvoorbeeld door met deze instellingen een overgangsregeling te treffen. Ook moeten er sluitende afspraken zijn gemaakt met de jeugdreclassering en de Raad voor de Kinderbescherming over kinderen die te maken krijgen met gedwongen jeugdzorg.

Als de TAJ echt een sturende rol krijgt en concreet maakt wanneer de staatssecretarissen in een gemeente moeten ingrijpen, is het mogelijk om de transitie per 1 januari 2015 te realiseren, aldus Geluk.