Wie de Syrische hoofdstad Damascus verlaat en in noordwestelijke richting naar de grens met Libanon reist, passeert Yabrud. Het stadje staat sinds enkele maanden in de belangstelling omdat wordt aangenomen dat de twaalf religieuzen die september vorig jaar door gewapende milities in Maalula werden ontvoerd, zich in Yabrud bevinden.

Het stadje ligt in de regio van het Qalamungebergte, waar sinds maanden hevig wordt gevochten. Maar tot voor kort leek het te ontsnappen aan het geweld. Dit veranderde echter afgelopen week, toen Yabrud in de vuurlinie kwam te liggen.

De schoonouders van een mij bekend christelijk gezin in Jordanië wonen in Yabrud. Van nabij maakte ik mee hoe de constante angst en zorg voor het lot van hun verwanten in Yabrud het leven van het gezin ging beheersen. Dagelijks wordt geprobeerd de familieleden telefonisch te bereiken. Als dat niet lukt, slaan de zenuwen toe.

Militaire centra

Zaterdag werd de familie verrast door een e-mail die iemand van de familie in Yabrud vanuit een nabijgelegen plaats had weten te versturen. Uit het bericht blijkt dat het leven van iedereen in Yabrud in gevaar is, ongeacht zijn of haar religieuze achtergrond.

De radicaalislamitische milities die sinds meer dan een jaar huishouden in de stad, hebben het echter vooral gemunt op de christenen. Er wonen in Yabrud 4000 christenen, verdeeld over 600 families. In de christelijke wijken hebben de militieleden vrijwel alle huizen leeggeroofd. Huizen van christenen zijn veranderd in militaire centra. Het Syrische leger is sinds enkele dagen bezig om de locaties van waaruit voortdurend geschoten wordt, te bombarderen. Dit zijn in een groot aantal gevallen huizen van christenen waarin milities zich verschanst hebben. Hierdoor is het leven van een aantal christelijke families in acuut gevaar.

Kathedraal

Yabrud telt drie kerken, die in de e-mail de oude kerk, de nieuwe kerk en de kathedraal van Constantijn en Helena worden genoemd. De milities hebben de nieuwe kerk volledig leeggeroofd en vlak voor de ingang een militaire post ingericht. Het kruis van de oude kerk hebben de milities met explosieven opgeblazen.

Ooit maakte Yabrud deel uit van een Aramees koninkrijk en werd er in het stadje een enorme tempel gebouwd waar de zon werd vereerd. In de Romeinse tijd veranderde dit in de verering van de god Jupiter, totdat de tempel in 331 na Christus een enorme kathedraal werd, gewijd aan keizer Constantijn en diens moeder Helena. De kathedraal van Yabrud behoort tot de oudste kunstschatten van de mensheid, maar nu wordt gevreesd voor vernietiging. De extremisten zouden de kerk kunnen opblazen omdat ze deze onislamitisch vinden. Maar ook is niet uit te sluiten dat de kathedraal getroffen zal worden tijdens de bombardementen van de Syrische luchtmacht.

Volgens de schrijver van het e-mailbericht ligt de oorsprong van de kathedraal in het stenen tijdperk. „Maar er zijn vandaag krachten aan het werk die Yabrud en heel Syrië willen terugbrengen naar de periode vóór het stenen tijdperk.”

De situatie in Yabrud is onhoudbaar geworden. Veel christenen zijn erin geslaagd tijdig te vluchten, maar „ouderen, weduwen met kleine kinderen en zieken moesten achterblijven en wachten gelaten op hun dood”, aldus de afzender.