De leider van de Christen-Democratische Unie (CDU) in Oekraïne heeft een kleine wond in zijn nek. Daar werd hij dinsdag geraakt toen hij rondliep bij de protesten in het centrum van Kiev. „Ik ben er goed vanaf gekomen”, zegt hij. „Ik heb nu alleen maar een diepe schram. Maar dat had ook anders kunnen zijn.”

Stretovitsj is in Oekraïne ook vertegenwoordiger van de European Christian Political Movement (ECPM), een beweging waarbij ook ChristenUnie en SGP zijn betrokken. Door zijn werk voor de ECPM was hij deze week enkele dagen in Nederland.

De afgelopen dagen waren emotioneel voor hem, vertelt hij bij een kopje koffie in Amersfoort. De protesten in Kiev liepen volledig uit de hand en er vielen tientallen doden. „Grotendeels mensen onder de 25”, zegt het oud-parlementslid. „De regering bestaat uit mensen die nog onder de Sovjet-Unie zijn opgegroeid. Die zijn alle contact met de nieuwe generatie kwijt.”

Stretovitsj vertrouwt eigenlijk helemaal niets van wat Janoekovitsj zegt. „Hij heeft banden met criminelen. Dan deug je zelf ook niet. Ook dit akkoord is een machtsspel van hem.”

Hij betwijfelt of het wel een echt akkoord is. „Ik heb geen document gezien. Ik zou graag de details kennen.”

Als er wel een overeenkomst is gesloten tussen de regering en de oppositie, dient dat alleen maar om het vege lijf van Janoekovitsj te redden, denkt Stretovitsj. „Hij wil niet gestraft worden voor het geweld. Dus sluit hij voor de veiligheid een akkoord.”

Stretovitsj beschouwt president Janoekovitsj als fundamenteel onbetrouwbaar. Maar dat is niet altijd zo geweest. „Toen ik in het parlement zat (van 1997 tot 2012, EvV) hebben we zijn regering een tijd ondersteund. Onze bedoeling was het beleid meer in onze richting van Bijbelse waarden bij te sturen. Later bleek dat hij ons gebruikte en dat wij een misrekening hadden gemaakt. De kiezers hebben ons daarvoor afgestraft. Daarom verdwenen wij twee jaar geleden uit het parlement. Daar heb ik mijn les met Janoekovitsj wel mee geleerd.”

Het akkoord van vannacht is tot stand gekomen in bijzijn van drie ministers van Buitenlandse Zaken uit grote EU-lidstaten. Geeft dat vertrouwen?

„Ik hoop het te kunnen geloven. Anderzijds weet ik ook dat Janoekovitsj drie maanden geleden bewust heeft besloten niet met de Europese Unie in zee te gaan, maar voor Rusland te kiezen. Zo is dit hele protest begonnen.

Op zich vind ik de betrokkenheid van de EU-lidstaten goed. Aansluiting bij de EU en aansluiting bij de NAVO zijn doelstellingen van onze partij. We zouden graag een meer Europese democratie ontwikkelen.

Ik denk dat Janoekovitsj eind november had moeten aftreden. Zijn regering had drie jaar lang gewerkt aan een samenwerkingsovereenkomst met de EU, maar op het laatste moment tekende hij die niet. Dat is geen goed bestuur.”

Als Oekraïne die overeenkomst met de EU wel had getekend, zou Rusland boos zijn geworden.

„Ik geloof inderdaad dat de hand van Moskou hier achter zit. Al negen maanden geleden hadden de Russen een document klaar met sancties tegen Oekraïne voor het geval Janoekovitsj dat akkoord met de EU zou tekenen. Het ging over een handelsembargo en visumverboden.”

De Oranjerevolutie ligt dit jaar alweer tien jaar achter ons. Is Oekraïne in die tijd politiek gezien wel verder gekomen?

„Ik denk dan vooral aan de opkomst van de nieuwe generatie.

Die ziet Oekraïne als haar moederland. Zij zijn ook tegen de opdeling van het land in een oosters en een westers gedeelte.”

Zou een opdeling alles niet veel gemakkelijker maken?

„Hoe kan ik mijzelf opdelen? Hoe zou mijn familie zichzelf splitsen? Dat lijkt me onmogelijk.”

Stretovitsj zelf is „etnisch Oekraïens”, maar groeide op in de grensstreek met Wit-Rusland en spreekt zodoende ook Russisch. Hij voelt zich daarom verbonden met beide delen van het Oekraïense volk.

Als Oekraïne in december inderdaad naar de stembus gaat, zou een kandidaat van de nieuwe generatie dan president kunnen worden?

„Niet zolang Janoekovitsj de kans heeft alle concurrenten weg te werken. Het zou me niet verbazen als er helemaal geen nieuwe verkiezingen komen. Zijn eerste belang is om nu de rust te herstellen en een nieuwe escalatie te voorkomen. Zolang er een premier is van Janoekovitsj’ partij, denk ik dat de oppositie weinig kans maakt.”

In het Westen heeft Timosjenko grote bekendheid. Zou zij een goede president zijn?

„Ze is in elk geval in staat de verkiezingen te winnen. Maar zolang Janoekovitsj aan het roer staat, maakt ze geen schijn van kans. Of ze ook een goede president zou zijn, is een moeilijke vraag. Ze heeft veel vermogen en dat zou haar weleens in de weg kunnen zitten.”