De Zwitserse luchtmacht ligt zwaar onder vuur. Het bergland blijkt op dit moment niet in staat om buiten kantooruren een gekaapt passagiersvliegtuig te onderscheppen. Zwitserse F-18’s en F-5’s zijn slechts inzetbaar van 08.00 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 17.00 uur.

Maandagochtend. Een Boeing 767-300 van Ethiopian Airlines –met 193 passagiers– stijgt op van Addis Abeba met bestemming Rome. Boven Zuid-Sudan maakt de Boeing melding van een kaping via de zogenoemde 7500-code. Het toestel zet koers naar Genève.

Elk westers land heeft voor dergelijke incidenten jachtvliegtuigen paraat staan – 24 uur per dag, 7 dag per week. Italië stuurt direct twee Eurofighters de lucht in om het toestel te onderscheppen. Frankrijk zet met twee Mirages de achtervolging in. De jachtkisten escorteren het gekaapte toestel naar Genève. Van Zwitserse gevechtsjagers is geen spoor.

Het gekaapte vliegtuig zet om 06.00 uur z’n wielen aan de grond in Genève. Uiteindelijk blijkt copiloot Hailemedehin Abera Tagegn (31) het toestel te hebben overmeesterd op het moment dat de gezagvoerder naar het toilet was. Na de landing springt de copiloot uit het toestel en vraagt asiel aan.

Het incident heeft Zwitserland ernstig in verlegenheid gebracht. Iedereen die overweegt het alpenland binnen te vallen, blijkt z’n inval het best buiten kantooruren te kunnen uitvoeren.

„Je hebt een budget en je moet prioriteiten stellen”, verdedigt luchtmachtwoordvoerder Juerg Nussbaum zich. Het land waakt de klok rond over het luchtruim. Bij vijandelijke invallen of terroristische acties na sluitingstijd moeten buurlanden –volgens afspraak– inspringen. Zij mogen boven Zwitserland echter weer niet met scherp schieten.

Zwitserland neemt maatregelen. Minister Ueli Maurer (Defensie) haastte zich woensdag in het parlement te zeggen dat de luchtmacht in de toekomst ook buiten kantoortijden zal opstijgen. De luchtmacht wil z’n inzet vergroten door het personeelsbestand uit te breiden en interventies –dag en nacht– mogelijk te maken. Zwitserland zoekt daarom op korte termijn honderd nieuwe jachtvliegers.