Nood leert bidden in Kiev
Nu de revolutie in Oekraïne langer voortduurt en steeds meer ‘van het volk’ wordt, vragen veel christenen in het land zich af wat God van hen vraagt. Heeft Hij een plan met Oekraïne en wil Hij dat ze strijden voor eerlijkheid en recht? Of is het juist in lijn met de Bijbel om gezagsgetrouw te zijn en te wachten op God, Die ieder mens eens zal oordelen?
De 54-jarige Viktor Tantsjura is pastor van een van de protestants-evangelische kerken in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Samen met enkele collega’s heeft hij op een centrale plek op Maidan, het Onafhankelijkheidsplein in het centrum van Kiev dat bezet is door de demonstranten, een interconfessionele gebedstent ingericht.
Tantsjura: „Ieder uur wordt hier gebeden voor ons land. We hebben een rooster om dat vol te kunnen houden. Ik geloof dat de toekomst van Oekraïne in Gods handen is en dat het onze taak is Oekraïners naar God te leiden.”
„We merken dat deze crisis veel met mensen doet”, vervolgt de voorganger. „Het zet hen in beweging. Ze zijn op zoek en komen soms bij ons aanwaaien. Zoals een jongeman die op 11 december vorig jaar in de frontlinie vocht toen de regering Maidan met geweld wilde ontruimen. Het was voor hem bijna onmogelijk om stand te houden en hoewel hij geen christen was, heeft hij in het heetst van de strijd tot God gebeden. De diepe rust die hij vrijwel hetzelfde moment ervoer, bracht hem later naar onze gebedstent.
Hij wilde meer van het geloof weten en ik heb een prachtig, open gesprek met hem gehad. Hij heeft zijn gegevens achtergelaten, zodat we ook na ‘Maidan’ contact kunnen onderhouden. Het mooie is dat deze jongeman niet de enige is. Meer mensen weten in hun nood de weg naar ons te vinden. In deze bijzondere tent vouwen we onze handen voor alle demonstranten én voor de autoriteiten. Want denk je eens in wat er kan gebeuren als onze leiders zich echt op God zouden gaan richten.”
Dat president Janoekovitsj en de zijnen uiteindelijk niet om God heen zullen kunnen, is ook de boodschap die op de eerste zondag van februari klinkt in de gereformeerde kerk Blagodatj (genade) van Kiev. De gemeente komt samen in een gebouw dat ooit dienstdeed als zwemparadijs. Nu is het bad afgedekt met planken en luisteren de gemeenteleden hier naar een preek over Habakuk.
De voorganger wil hen verder laten kijken dan naar hun verlangen naar eerlijkheid en rechtvaardigheid. Besef je hoeveel genade er nodig is als God daadwerkelijk gaat oordelen? Is er iemand die daarvoor bidt?
De gemeenteleden zijn er stil van. De preek overtreft hun vragen over het wel of niet mogen steunen van de revolutie. „Het is waar”, zegt een van de gemeenteleden na afloop van de dienst. „Ik heb Jezus net zo hard nodig als dat president Janoekovitsj dat heeft. En hoewel ik het misschien best lastig vind dat Hij er ook voor de corrupte regeringsleiders is, merk ik dat het goed is om deze boodschap te horen. Het maakt me milder.”
Via de officiële kanalen kiezen de meeste kerken geen partij in het conflict. Alleen de Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk steunt de oppositie openlijk.
De Oekraïense journalist en theoloog Ruslan Kukharchuk volgt de rol van religie in deze revolutie op de voet: „Of we het nu willen of niet, het geloof is een factor in dit conflict. Ruim driekwart van de Oekraïners is lid van een kerk. We zijn een christelijke natie. President Janoekovitsj weet dat. Hij heeft de Oekraïners opgeroepen te bidden voor een oplossing in dit conflict.
Op 20 december 2013 woonde Janoekovitsj een gebedsdienst voor Oekraïne bij. Deze was georganiseerd door de leiders van de grote kerken. Zo zie je dat het christendom door verschillende partijen op diverse manieren aan de revolutie wordt verbonden. Zelf vat ik dat op als een voorbeeld van de diepe worteling van het persoonlijk geloof in God in de levens van de Oekraïners.”