De mededeling van koningin Beatrix, die net vermoeiende maar succesvolle staatsbezoeken aan Brunei en Singapore achter de rug had, kwam toch nog als een verrassing. De vorstin oogde fit en had duidelijk nog zin in haar werk. Dat maakte ze ook duidelijk in haar toespraak. „Ik treed dan ook niet terug omdat het ambt mij te zwaar zou vallen, maar vanuit de overtuiging dat de verantwoordelijkheid voor ons land nu in handen van een nieuwe generatie moet liggen.”

Ze had het volste vertrouwen in haar oudste zoon Willem-Alexander. „Hij en prinses Máxima zijn ten volle op hun toekomstige taak voorbereid”, aldus Beatrix die vervolgens in de laatste maanden van haar 33-jarige koningschap van geen afscheidstournee wilde weten. „Ik ben nog niet weg”, kreeg iemand te horen die al op de troonswisseling vooruit liep. De geplande dankbetuiging vindt dan ook pas komende zaterdag plaats, al is dat door uitstel vanwege het overlijden van prins Friso.

Beatrix heeft na de troonswisseling vanaf de zijlijn toegekeken hoe Willem-Alexander en Máxima een vliegende start maakten. Dat konden ze ook omdat Beatrix hen al vroeg op de hoogte had gesteld van haar voornemen tot aftreden. Zelf bleef ze musea en culturele instellingen bezoeken, terwijl ze ook tijd nodig had voor Friso en de voorbereiding op de verhuizing een dezer dagen van Huis ten Bosch naar Drakensteyn.

Anders dan haar vorig jaar eveneens afgetreden Belgische collega koning Albert, die vrijwel geheel uit het openbare leven is verdwenen, ondersteunt Beatrix het koningspaar ook bij officiële gelegenheden zoals de recente Nieuwjaarsontvangsten, de viering van de 200e verjaardag van de Koninklijke Landmacht en het bezoek van de Franse president François Hollande. Uniek is het niet. Koningin Juliana bleef na haar terugtreden ook nog jaren actief.