Zondagstoeslag onder vuur van MKB
DEN HAAG. Toeslagen voor werken op zondag en andere ongebruikelijke arbeidstijden zijn ouderwets en moeten verdwijnen.
Die oproep deed de nieuwe voorzitter van ondernemersorganisatie MKB-Nederland, Michaël van Straalen, maandag in het FD. Dergelijke toeslagen zijn volgens hem „helemaal uit de tijd.”
Bonden moeten volgens hem erkennen dat „dit echt niet meer kan. We leven niet meer in 1960. De economie is flexibel en al lang niet meer gebonden aan de tijden van negen tot zes”, aldus Van Straalen, die recent de plots opgestapte Hans Biesheuvel opvolgde.
Behalve ouderwets zijn de toeslagen, zoals die voor zondagswerk (van veelal 100 procent), volgens Van Straalen ook niet meer op te brengen. „Neem een zelfstandige winkelier. Die wordt door de concurrentie van grote ketens gedwongen om mee te gaan met de koopzondag. Maar door de toeslagen voor zijn personeel is het helemaal niet renderend voor die winkelier om zondags open te zijn.”
CNV-bestuurder Fedde Monsma noemt de oproep van Van Straalen „voorspelbaar.” Volgens hem viel dit geluid wel te verwachten nadat MKB-Nederland zich in de afgelopen jaren voluit achter „haar grote broer” VNO-NCW schaarde in een lobby voor méér koopzondagen. „Als je er dan nauwelijks zes maanden nadat de koopzondag voor gemeenten is vrijgegeven achterkomt dat het allemaal maar weinig oplevert en vooral erg duur is, dan getuigt dat van slecht ondernemerschap”, aldus Monsma.
Ook volgens RMU-voorman Schalk, die stelt dat Van Straalen een geslaagde poging lijkt te doen om meteen bij zijn aantreden de bonden al tegen zich in het harnas te jagen, was van meet af aan duidelijk dat koopzondagen vooral het grootwinkelbedrijf in de kaart zouden spelen en niet de kleine winkeliers. „MKB-Nederland had toen voor de belangen van haar achterban moeten gaan staan. Ze heeft er echter voor gekozen om met het grootwinkelbedrijf mee te drammen om de vrije koopzondag erdoor te krijgen. Dan moet je niet nu gaan jammeren over de kosten. Men heeft de eigen concurrentiepositie te grabbel gegooid en dit over zichzelf afgeroepen. Het grootwinkelbedrijf kan dit veel langer volhouden.”
Dat toeslagen voor bijvoorbeeld weekendwerk achterhaald zouden zijn, gelooft Monsma niet. „Op de radio hoor ik vrijdagmiddag al jingles dat het weekeinde is begonnen. Blijkbaar leven we dan met z’n allen in de jaren 60.”
Het inleveren van de zondagstoeslag is voor CNV dan ook onbespreekbaar. „Werken op zondag is vrijwillig. De enige reden waarom werknemers het willen, ís die toeslag. Als die wegvalt, neemt de druk op werknemers om tegen hun wil op zondag te werken alleen maar toe.”
Wel heeft het CNV, in ruil voor een hoger basissalaris, weleens aan werkgevers voorgesteld om de toeslagen voor bijvoorbeeld avondwerk te schrappen. „Maar dat wilde men niet. De toeslagen moest gewoon weg. Punt. Kostenneutraal heette dat, in andere woorden: gewoon afpakken. Daar gaan we dus niet aan beginnen.”
Schalk roept MKB-Nederland op te erkennen dat ze met de koopzondagen een grote fout heeft gemaakt. „Er is moed voor nodig, maar ik zou zeggen: laten we er gewoon mee stoppen.”