Hoe kan Nederland zich economisch verder ontwikkelen en weer groeien?

„Nederland moet zich onderscheiden van andere landen. Dat kan door de traditioneel sterke onderdelen als export, agrofood, water, chemie en logistiek als uitgangspunt te nemen. Maar er moet ook stevig worden ingezet op onderwijs, kennis en innovatie waarmee innovaties kunnen worden gevonden. Bedrijven zijn alleen succesvol als ze zich kunnen blijven vernieuwen en nieuwe kansen kunnen pakken.”

Wat moet de overheid doen behalve het beleid steeds tegen het licht houden?

„De overheid schept de randvoorwaarden en moet zorgen dat bedrijven en burgers kunnen inspelen op de veranderende omstandigheden. De overheid moet ook zorgen voor een consistente koers. Ga dus door met het uitvoeren van het energieakkoord zodat de komende jaren in sneltreinvaart wordt verduurzaamd. Zo niet, dan haken de vele organisaties af die waren betrokken bij het energieakkoord. En ga nu al nadenken over verdere verduurzaming na 2023 als het energieakkoord afloopt. Ervaring wijst uit dat dit wel even tijd kost, dus dan kun je maar beter nu al beginnen. Vast staat dat de ambities en noodzaak om duurzamer te produceren en te consumeren alleen maar groter worden.”

Hoe kan worden ingespeeld op het steeds maar groeiende aantal zzp’ers op de arbeidsmarkt?

„De toename van het aantal zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) maakt duidelijk dat er meer behoefte is aan flexibiliteit. Zzp’ers zijn eigenlijk ondernemers, maar lijken erg op werknemers. Het onderscheid tussen ondernemer en werknemer valt steeds meer weg. Het is zaak te kijken hoe we die groepen dichter bij elkaar kunnen brengen, bijvoorbeeld door voor arbeidsongeschiktheid en pensioen één regime af te spreken voor iedereen die werkt. Dat verkleint de risico’s die je loopt als je zzp’er wordt. Zzp’ers moeten dit soort zaken nu zelf regelen maar doen dat vaak niet omdat het te duur is. En het is goed voor de mobiliteit op de arbeidsmarkt.”