Generaal Mart de Kruif, de hoogste baas van de Koninklijke Landmacht, lanceert het plan zaterdag in het Reformatorisch Dagblad. De commandant heeft zijn idee inmiddels voorgelegd aan de commandant der strijdkrachten, generaal Tom Middendorp. De top van de Nederlandse krijgsmacht steunt het plan. Generaal De Kruif bespreekt zijn voorstel daarom binnenkort met minister Hennis (Defensie).

De Koninklijke Landmacht bestaat begin volgend jaar 200 jaar. De Kruif ziet het als „plicht” van de krijgsmacht een bijdrage te leveren aan de maatschappij. „Sommige jongeren moeten een tweede kans krijgen”, aldus de commandant landstrijdkrachten. „Het is niet de bedoeling om de groep als geheel op te nemen, maar verspreid over verschillende landmachtonderdelen. Misschien met een vent ernaast.” De generaal gelooft in de vormende kracht van het leger met structuur, duidelijkheid en warmte.

Defensie kan volgens De Kruif een uitstekende bijdrage leveren aan de aanpak van jeugdige delinquenten. „De krijgsmacht investeert in jongeren. Wij leveren zeven van de tien jongeren na hun opleiding beter af aan de maatschappij.”

Generaal De Kruif staat bekend om zijn onconventionele, vernieuwende ideëen voor de krijgsmacht. Als plaatsvervangend commandant landstrijdkrachten pleitte De Kruif voor meer kennis van Engels binnen de krijgsmacht. Sindsdien is Engels de voertaal bij grote oefeningen. De hoogste baas van de landmacht beschikt over een forse staat van dienst. Van eind 2008 tot eind 2009 gaf hij leiding aan een internationale troepenmacht van 45.000 man in Zuid-Afghanistan.

Onderzoeker Peer van der Helm van het Expertisecentrum jeugdcriminaliteit van de Hogeschool Leiden reageert positief op het plan. „De landmacht kan zeker 2000 criminele jongeren per jaar helpen door hen waardering, structuur, een opleiding en perspectief te bieden. De krijgsmacht zou ze een enorme dienst bewijzen.”

In Nederland gaan 48.000 jongeren niet naar school, volgens onderzoek van oktober 2012. De groep jeugdige delinquenten bestaat uit drie categorieën, aldus Van der Helm. Jongeren met ernstige psychische problemen, jongeren die veel verdienen aan criminaliteit en –de grootste groep– de kleine crimineeltjes. „De eerste twee categorieën zijn niet geschikt voor de landmacht, de laatste wel. Deze kleine krabbelaars veroorzaken veel overlast.”

Volgens de onderzoeker jeugdcriminaliteit, tien jaar actief in het vak, werkt plaatsing bij de landmacht „veel beter” dan de „vluchtigheid” van bureau Halt. „Deze aanpak biedt geen perspectief.” Van der Helm verwijst naar Amerikaans onderzoek. „Scholing van jongeren vermindert de kans op recidive met 50 procent, leren lezen 40 procent. In de VS bestaat drie kwart van het leger uit jongeren die afkomstig zijn uit kansarme gezinnen.”

„Leuk plan”, zegt prof. dr. Theo Doreleijers. „Het idee is niet zonder meer laakbaar.” De oud-hoogleraar jeugdpsychiatrie van VU Medisch Centrum sluit niet uit dat de aanpak werkt. Doreleijers ziet wel wat haken en ogen. „Niet iedere jongere is geschikt. Soms zitten er zulke zwakke broeders bij dat het niet werkt. De landmacht moet per jongere kijken of plaatsing haalbaar is. Maar het plan is zeker het proberen waard.”

Ook in de Tweede Kamer klinkt waardering voor het voorstel van generaal De Kruif. PVV en SGP reageren positief. „Prima plan”, zegt SGP’er Van der Staaij. PvdA-Kamerlid Eijsink wijst erop dat „altijd” een verklaring van geen bezwaar nodig is.

De PVV denkt dat een disciplinerend en opvoedend regime bij de landmacht voor ontspoorde jongeren goed kan uitpakken. De PVV stelt wel een aantal voorwaarden, zoals streng toezicht. „De jongeren moeten geen dingen leren die ze later zouden kunnen gebruiken in hun criminele loopbaan”, aldus PVV-Kamer De Roon. Bovendien mag plaatsing onder de tucht van de krijgsmacht pas geschieden nadat jongeren hun straf hebben uitgezeten. De PVV wil verder islamitische criminelen uitsluiten. „We zitten niet te wachten op jihadisten met een legertraining.”