Toetreders krijgen volgens de toezichthouder mogelijk niet hetzelfde voordeel als de bestaande grote banken, namelijk staatsgarantie op investeringen in hypotheekpakketten. Dat levert bestaande spelers mogelijk een hogere rating op van kredietbeoordelaars, waardoor ze goedkoper geld kunnen lenen op de kapitaalmarkt.

„Toetreders hebben dit voordeel niet. De concurrentie op de lange termijn kan hierdoor afnemen. Dit kan leiden tot hogere (hypotheek)rentes en/of lagere spaarrentes”, aldus de ACM.

Nederland telt nu slechts enkele grote banken en sinds de kredietcrisis is de concurrentie op de hypotheekmarkt afgenomen. „Dat leidt over het algemeen tot hogere hypotheekrentes. Toetreders kunnen concurrentie aanjagen”, stelt de concurrentiewaakhond.

ACM pleit er voor dat bij de besluitvorming over de NHI, de mogelijke negatieve gevolgen voor toetreding en concurrentie worden meegenomen.

Het kabinet kondigde bij de miljoenennota aan met de NHI te willen beginnen, waarbij institutionele beleggers als pensioenfondsen hypotheken overnemen van Nederlandse banken. Dat zou banken meer adem geven om leningen te verstrekken. De overheid zou dan garant moeten staan voor de risico’s.

Het ministerie voor Wonen en Rijksdienst laat weten dat de bezwaren van de ACM zullen worden ondervangen. „Het uitgangspunt van het kabinet is dat de eventuele NHI dusdanig wordt vormgegeven dat hypotheekverstrekkers voordelen doorgeven aan hun klanten. Hierbij zal de ACM uiteraard betrokken worden”, aldus het ministerie.