Het CPB verwacht dat tot 2020 de lonen van hoogopgeleiden 30 tot 55 procent harder zullen stijgen dan de salarissen van mensen met een lagere opleiding. Het bureau ziet de toename van het aantal mensen met een hbo– of universitair diploma de komende jaren afvlakken. Dat levert een relatieve schaarste aan hoogopgeleiden op, aldus de onderzoekers van het CPB.

Door automatisering en nieuwe technologieën zijn steeds meer hoger opgeleiden nodig, zeker op de korte termijn. Het idee dat automatisering uiteindelijk het werk gemakkelijker maakt, waardoor ook lager geschoolden het kunnen uitvoeren, gaat niet helemaal op. Dat komt, omdat nieuwe technologieën zich zullen blijven aandienen.

De kloof wordt alleen kleiner, als meer mensen een hogere opleiding afsluiten. De verschillen in beloning tussen mensen met een lage en hoge opleiding blijven alleen constant als 50 procent meer mensen een hbo– of wetenschappelijke opleiding beginnen dan nu het geval is.

De instroom kan enigszins groeien als het hoger onderwijs meer subsidie krijgt van de overheid. Toch lijkt dat niet echt te helpen, aldus het planbureau. Studenten kijken bij de keuze van een studie namelijk nauwelijks naar de prijs van de opleiding.

Het probleem van de groeiende kloof speelt vooral op de lange termijn, niet op de korte termijn. Zo nam het aantal werklozen met een opleiding op hbo– en universitair niveau sterk toe in de twaalf maanden voorafgaand aan augustus. Het Centrum voor Werk en Inkomen schreef toen 33 procent meer werklozen in met een afgeronde hbo–opleiding en 25 procent meer met een universitaire graad. Onder ongeschoolde werklozen werd toen een stijging van 7,6 procent genoteerd.

Dat is ook te merken aan het beginsalaris van hoogopgeleiden. Vergeleken met vorig jaar daalde het gemiddelde bruto jaarsalaris van beginnende hbo– en universitair geschoolde medewerkers deze zomer met 7 procent tot 34.795 euro.