Tante Clara huurt, en komt geld tekort
De Nederlandse Woonbond is alle fracties in de Tweede Kamer langsgegaan om ze in te prenten wat de gevolgen van de kabinetsplannen voor woninghuurders zijn. „Door de grote huurverhoging komt de betaalbaarheid in het gedrang”, zegt beleidsmedewerker Marijke van Iersel.
Neem nu tante Clara. De bejaarde vrouw, een eindje in de zeventig, heeft een bruto-inkomen van bijna 17.000 euro per jaar. Per maand heeft ze, exclusief huurtoeslag, 1061 euro te besteden. Hiervan gaat ruim de helft, dik 566 euro, op aan de huur van een jarenzestigflat. Ze krijgt 272 euro huurtoeslag en moet dus 294 euro zelf betalen.
De woning heeft energielabel F; de energierekening een maandelijks gemiddelde van 145 euro. Tel dat op bij de huur en je komt op 439 euro aan woonlasten. Daaraan is de bejaarde vrouw dus 41 procent van haar besteedbare inkomen kwijt.
Van wat er overblijft, moeten alle andere uitgaven worden gedaan: 103 euro voor de verplichte basisverzekering voor ziektekosten. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft becijferd dat een niet-veel-maar-toereikendbudget voor een alleenstaande 609 euro bedraagt. Mevrouw houdt echter 519 euro over; niet genoeg om alle overige uitgaven te kunnen betalen.
Zulke huishoudens zijn er steeds meer, zo blijkt uit onderzoek dat RIGO Research en Advies in opdracht van de Woonbond deed. De armoedecriteria die het SCP heeft geformuleerd, zijn volgens RIGO op steeds meer mensen van toepassing.
Momenteel houden 724.000 huishoudens –28 procent van het totaal– onvoldoende over voor de dagelijks uitgaven. Door de inkomensafhankelijke huurverhoging zal dat aantal in 2017 tot 850.000 huurders gestegen zijn. Als ook de stijgende energieprijzen in de berekening worden betrokken, zijn het er zelfs 891.000, en dat is maar liefst 35 procent van het totaal. In Groningen en Flevoland is dat percentage straks het hoogst.
„We maken ons er grote zorgen over”, zegt Van Iersel. Munitie voor de begrotingsbehandeling van het ministerie van Wonen en Rijksdienst die vanavond begint.
Terwijl het huren van een huis minder aantrekkelijk wordt, neemt het aanbod van huurwoningen wel toe. Dat komt doordat nogal wat mensen hun koophuis niet kwijtraken. Als ze al een nieuw huis hebben, kampen ze met dubbele lasten. In arren moede kiezen ze nogal eens voor tijdelijke verhuur.
Huurders buitenspel
Pijnpunt voor de Woonbond is ook de overeenkomst die woningmarktminister Blok eind augustus met Aedes –de vereniging van woningcorporaties, die dit jaar een eeuw bestaat– heeft gesloten. „Als er afspraken over corporaties worden gemaakt, behoren de huurders daarbij betrokken te worden”, stelt Van Iersel. „Het is heel vervelend dat het kabinet en Aedes de huren zo sterk willen verhogen omdat de verhuurdersheffing moet worden opgebracht. Die heffing wordt zo een huurdersbelasting. Bovendien houden huurdersorganisaties in hun gesprekken met corporaties geen onderhandelingsruimte over.
De huurders betalen meer voor minder, want er komt minder geld voor verbetering en onderhoud van de huurwoningen. Investeringen zijn stopgezet; plannen verdwijnen in de ijskast.”
Overigens leidde het akkoord tot een kleine opstand binnen Aedes: een groep corporaties protesteerde tegen de forse huurverhogingen die ze moeten opleggen. Tijdens het Aedescongres op 3 oktober schaarde een tweederdemeerderheid zich echter achter het akkoord.
Een ander punt waarover de Nederlandse Woonbond zich zorgen maakt, is de herziening van taken en werkwijze van de woningcorporaties, waarvoor een wet in voorbereiding is: „Wij vinden dat op plaatselijk niveau huurdersorganisaties en bewonerscommissies moeten kunnen meepraten over stedelijke vernieuwing”, stelt de beleidsmedewerker. „En als je hun een stem geeft, is het ook goed daarvoor een budget te geven, zodat ze hun werk goed kunnen doen.”
Huren mogen in 2014 stijgen
DEN HAAG. De huren zullen in het komende jaar opnieuw stijgen. Soms meer dan de inflatie.
Dat laatste geldt voor mensen met hogere inkomens. Minister Blok voor Wonen en Rijksdienst kondigt in zijn begroting voor 2014 aan dat hun huren meer mogen stijgen dan de geldontwaarding. De bewindsman wil dat huurders met hogere inkomens doorstromen naar andere woningen, zodat woningen met lage huren beschikbaar komen voor mensen met lage inkomens.
De woningcorporaties krijgen ook in 2014 te maken met de verhuurdersheffing. Corporaties wentelen die direct en indirect af op de huurders.
Dinsdag en woensdag zal blijken wat de Tweede Kamer ervan vindt als de begroting van Blok ter discussie staat.
Overigens gaat het debat niet alleen over huren. De fracties geven ook hun mening over het beleid voor eigen woningbezit en over de rijksdienst.
Lees ook in Digibron:
