Ds. Awad (67) is predikant in Oost-Jeruzalem en docent aan Bethlehem Bijbelcollege. Hij hoopt zijn functies als voorganger, studentendecaan en docent nog twee jaar uit te kunnen oefenen. Maar ook daarna is hij niet van plan op zijn lauweren te gaan rusten. „Pensionering betekent niet dat iemand stopt met het werk voor het Koninkrijk van God”, zegt hij in de eetzaal van het Bethlehem Bijbelcollege.

Wel is de predikant naarstig op zoek geweest naar een opvolger voor zijn baptistenkerk in Oost-Jeruzalem. Gemakkelijk ging dat niet. In Oost-Jeruzalem zelf kon hij niemand vinden. „De kandidaat dient vloeiend Engels te spreken, want de gemeente is internationaal.”

Zijn keus viel op een Palestijnse voorganger uit Bethlehem. „Ik nam hem mee naar het ministerie van Binnenlandse Zaken, waar ik vertelde dat hij mij zou opvolgen. Maar het ministerie weigerde hem een visum te geven om in Oost-Jeruzalem te wonen.”

Daarna gaf ds. Awad de voorkeur aan een onafhankelijke baptistenpredikant uit de Verenigde Staten, maar ook die kreeg geen visum. Vervolgens vond hij iemand die aangesloten is bij de Zuidelijke Baptisten in de Verenigde Staten, en die via de baptistenconventie in Israël een vergunning kon krijgen om zich in Israël te vestigen. Hij is nu medevoorganger.

Opleiding tot gids

Als decaan van het Bethlehem Bijbelcollege heeft ds. Awad zijn handen vol aan de begeleiding van studenten, het organiseren van activiteiten en retraites en de inzameling van studiegelden. Dit semester geeft hij ook homiletiek (predikkunde). De school biedt opleidingen op het gebied van theologie en massamedia, maar ook tot gids om groepen te kunnen rondleiden in het land.

Volgens de predikant hebben de afgestudeerden weinig problemen bij het vinden van werk. De Palestijnse Autoriteit erkent bijvoorbeeld de opleiding theologie. Dat betekent dat de afgestudeerden godsdienst kunnen geven op zowel openbare als protestantse scholen.

Aan de dependance van het Bethlehem Bijbelcollege in Nazareth zijn vijftig studenten verbonden. Deze afdeling werkt nauw samen met het Nazareth Theologische College en de bedoeling is dat beide instellingen gaan fuseren.

De Bijbelschool heeft ook een dependance in de Gazastrook, waar docenten uit Jordanië, Egypte en het Verenigd Koninkrijk cursussen geven. Hij schat het aantal christenen in de Gazastrook op 2000, van wie er 300 evangelisch zijn. Toen Awad vorig jaar in Gaza in de baptistenkerk preekte, werd de dienst bijgewoond door zo’n zeventig à tachtig mensen. „Het is een levende kerk met een nieuwe voorganger uit Egypte”, zegt Awad.

De baptistenpredikant verblijft niet alleen in Bethlehem of in Jeruzalem, waar hij woont. Deze week is hij in Canada om te spreken namens het Bijbelcollege en de Shepherd Society –een hulporganisatie die vluchtelingen ondersteunt– waarvan hij directeur is. Ds. Awad heeft daar een ontmoeting met Canadese parlementsleden en hij zal spreken op mennonitische colleges. „De mennonieten voelen mee met groepen die lijden onder politieke, sociale en economische problemen.”

Vluchtelingen

Ds. Awad maakte drie reizen naar Syrische vluchtelingen in Jordanië. Tijdens het eerste bezoek ontmoetten Awad en zijn team Syrische christenen in Amman. De vluchtelingen die ze vorige maand bezochten, bevinden zich in Mafraq en zijn allemaal moslim. Het laatste team bestond uit dertien personen, allen christen en de meesten student aan het Bethlehem Bijbelcollege.

In de buurt van Mafraq bevindt zich het kamp Zaatari, waar 130.000 vluchtelingen verblijven. Medewerkers van de Verenigde Naties doen hun best hulp te geven waar nodig is. Maar als de vluchtelingen het kamp verlaten, krijgen ze bijna niets meer van de VN. Ze zoeken dan vaak naar appartementen in Mafraq, die echter steeds duurder worden vanwege de grote vraag. Christenen schieten dan te hulp.

Het team van ds. Awad werkt onder de paraplu van de Missionary Alliance Church in Mafraq. Voorganger Nur Sahawneh en zijn team bezoeken de vluchtelingen al twee jaar. Ds. Awad: „Ons team en hun vrijwilligers werden in vier groepen verdeeld. Elke groep ging onder leiding van iemand uit die kerk naar de Syrische families. De meesten wonen in kleine appartementen, sommigen in tenten. We zaten op matrassen die de kerk had gegeven. Na elkaar te hebben begroet, gaven we hun de kans hun verhaal te vertellen. We vroegen: Waarom heb je Syrië verlaten? Hoe was de reis naar Jordanië? Welke problemen heb je gehad onderweg? Ze wilden allemaal praten. Zelfs het praten was een soort therapie voor hen.”

Ds. Awad hoorde „zeer tragische verhalen” over bombardementen, over mensen die naar andere regio’s vluchtten. „En als ze weer terugkwamen, zagen ze dat alles verwoest was. Toen deze mensen beseften dat ze niets meer hadden, besloten ze weg te gaan. Niemand vindt het fijn om in Jordanië te zijn – maar ze zijn blij dat ze nog leven.”

Een vrouw vertelde dat haar buurt was gebombardeerd. Het gezin sloeg hals-over-kop op de vlucht. „Ze had haar dochter in een deken gewikkeld en bij de reisspullen gelegd. Toen ze buiten de stad waren, vroeg haar man waar het meisje was. Toen de vrouw de deken opensloeg, lag haar kindje er niet in. De vader rende terug, vond het meisje en vluchtte weer weg, terwijl de bombardementen doorgingen.”

Ds. Awad bezocht ook een weduwe van wie de man bij bombardementen omkwam. „Ze liet ons haar verwondingen zien. Sommige kleine kinderen kunnen door een trauma niet meer praten. Als de mensen spreken, staan de tranen in hun ogen. Oorlog is iets verschrikkelijks.”

Vergeving

Awad vertelt dat zijn eigen ervaringen hem motiveerden de vluchtelingen op te zoeken. Toen hij drie was en de Onafhankelijkheidsoorlog uitbrak, werd zijn vader gedood door een kogel. Ze woonden in een gebied waar Israëlische en Jordaanse troepen met elkaar vochten.

„Nadat de Syrische vluchtelingen hun verhaal hadden verteld, begonnen wij te spreken”, aldus ds. Awad. „We brachten een boodschap van liefde. Ik vertelde mijn verhaal en hoe ik degenen heb vergeven die mijn vader hebben gedood. En ik vertelde hoe bevrijdend dat is. Mijn ervaring gaf me enig gezag om te spreken.”

Hoe reageerden ze op zijn boodschap van vergeving? „De reacties varieerden. Velen zeiden: „Dat is onmogelijk.” Ik kan dat begrijpen, want de wonden zijn nog maar net geslagen. Maar we hopen dat de zaadjes die we hebben gezaaid, vrucht zullen dragen. We vertelden hun dat de enige manier om een einde te maken aan de chaos in Syrië, nationale verzoening en vergeving is. Als elke groep zijn wraakgevoelens blijft koesteren, zal er nooit eenheid en vrede komen. Vergeving is niet alleen goed voor het individu, maar ook voor de toekomst van Syrië. Ze zeiden: „Dat weten we, maar vergeven is heel moeilijk.””

De meeste vluchtelingen die ze bezochten, steunen de oppositie in Syrië. Aanhangers van president Assad blijven in Syrië of gaan naar Libanon. Ds. Awad zegt dat de gevluchte Syrische christenen zich vooral in grote steden bevinden, zoals Amman, Beiroet en Istanbul.

Voedselpakketten

Het team van ds. Awad gaf de vluchtelingen voedselpakketten, matrassen, dekens, lakens en slopen. De Shepherd Society betaalt deze uit giften van Palestijnen en mensen uit Nederland, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en uit andere landen.

Ds. Awad hoopt dat de Syriërs zullen beseffen dat „de machten van de duisternis” invloed hebben op hun land en dat ze zich tot God moeten wenden. Op deze manier kunnen ze hun land „herscheppen”, aldus de baptistenpredikant. „Bij elk gezin bleven we drie kwartier tot anderhalf uur. Niemand stuurde ons weg. Ze zagen dat we hen echt liefhebben. De meeste gezinnen zeiden: Kom alsjeblieft terug. Of je spullen meebrengt of niet; we willen met jullie praten.”

Ds. Awad neemt elke keer een groep studenten mee. „Ze leren op deze manier dat het volgen van Jezus ook betekent dat je praktisch bezig bent. Zo worden ze net zo goed gezegend als de Syrische vluchtelingen.”