Het debat was woensdag nieuw leven ingeblazen toen een advies bekend werd van EU-commissaris Siim Kallas. Die zegt dat het tolplan onder bepaalde voorwaarden legaal is. Tegenstanders van het plan gingen er tot nu toe van uit dat de EU het CSU-plan zou tegenhouden wegens discriminatie op basis van nationaliteit.

Het CSU-plan werkt met een ‘truc’: alle weggebruikers moeten voor de snelweg betalen. Daardoor wordt formeel niet op nationaliteit gediscrimeerd. Maar in Duitsland wonende automobilisten krijgen het bedrag terug door een verlaging van de wegenbelasting. Aangezien het daarbij om de woonplaats en niet om de nationaliteit gaat, ziet de EU-commissaris in zo’n regeling geen discriminatie. Kallas hecht hierbij vooral aan ‘proportionaliteit’: het te betalen bedrag moet in een goede verhouding staan tot het gebruik dat gemaakt wordt van de infrastructuur. Dat is eerder bij tolheffing het geval dan bij systemen met een jaarvignet waar de kosten niet in verhouding staan tot de gereden kilometers.