Alexander Comrie, geboren in Schotland, studeerde theologie in Edinburgh. Rond 1726 moest hij vanwege gezinsomstandigheden zijn studie afbreken, waarna hij naar Nederland kwam. Later studeerde hij verder in Groningen en diende van 1735 tot aan zijn emeritaat in 1773 de gemeente van Woubrugge. Een jaar later overleed de predikant.

Wat was uw eerste kennismaking met Comrie?

„Ik studeerde van 1972 tot 1976 aan de Theologische School in Rotterdam, waar mijn leermeester ds. A. Vergunst mij liefde voor Comrie bijbracht. Samen lazen we Comries ”Verhandeling van enige eigenschappen van het zaligmakend geloof”, en soms gebeurde het dan dat Vergunst even opkeek en met tranen in de ogen zei: „Zó wil ik leven en sterven.” Dat heeft diepe indruk op me gemaakt.”

Het boek ”Eigenschappen des geloofs” bestaat uit veertien preken. Sommige mensen vinden Comrie daarin te filosofisch, zegt ds. Van Eckeveld. „Maar er is volop bevinding in te vinden. Het gaat hem om de omgang van de Heere met Zijn kinderen en over Zijn werk in hun hart. Prof. Graafland wees er al op dat de vroomheid die zijn geschriften ademen, Comrie verbindt met de mannen van de Nadere Reformatie.”

Ds. Van Eckeveld leest nog regelmatig stukjes in de ”Eigenschappen des geloofs”, maar daarvoor gebruikt hij de nieuwe uitgave van De Banier uit 2012. „Die is veel leesbaarder dan de oudere uitgaven. De zinnen zijn wat gesplitst, het Nederlands is wat begrijpelijker. Comrie is niet altijd even gemakkelijk. Misschien komt dat doordat hij van oorsprong een Schot was.”

Wat spreekt u bijzonder aan in Comrie?

„Dat bevindelijke, de wijze waarop hij schrijft over het geestelijk leven – dat raakt mijn hart. Comrie maakt duidelijk hoe God de mens aan zijn zonde ontdekt, maar ook hoe Hij hem plaatst in de blijdschap door het geloof in Christus.

Comrie beschrijft heel evenwichtig het werk van God in een zondaar. De zaligheid komt op uit de eeuwigheid, uit het welbehagen van God. Hij is in alles de Eerste. En tegelijk wijst Comrie op de verantwoordelijkheid van de mens. Hij laat een indringend aanbod van genade te laten klinken.”

Comrie is daarom nog altijd actueel, vindt de predikant uit Zeist. „De ”Eigenschappen des geloofs” is geen stoffig boek dat geen betekenis meer heeft. Integendeel, we kunnen heel veel leren uit de manier waarop Comrie het geestelijk leven beschrijft. Dat omspant de eeuwen, die ons van hem scheiden. Ook nu nog weet hij harten te raken.”

Lees ook in Digibron

Comrie dichterbij (1) (De Saambinder, 12-07-2012)

„Comrie plaatst mens in het gemis” (Reformatorisch Dagblad, 28-03-2012)