De koning deed dat door als eerste zijn handtekening te plaatsen in een gastenboek. Daarna kreeg hij een korte rondleiding door het immense gebouw.

Groot is de nieuwbouw zeker. Het nieuwe gebouw meet 120.000 vierkante meter kantooroppervlak. Dat is 12 hectare, oftewel ruim achttien voetbalvelden. Een groter kantoor kent Nederland niet. Wel een groter gebouw. Dat verrijst momenteel in Rotterdam.

De nieuwbouw van de departementen, waar de ambtenaren overigens al sinds begin dit jaar werken, is het hoogste gebouw van Den Haag. Het telt 146 meter, verdeeld over 41 bouwlagen. Twee ervan zitten ondergronds. In het gebouw bevinden zich

25 liften, een restaurant met 764 zitplekken met een bank van 70 meter en ook 429 toiletten. De totale bouwkosten bedroegen 330 miljoen euro.

De nieuwbouw is verdeeld over twee torens. Dat wenste de gemeente Den Haag. Vanuit het centrum gezien mocht de nieuwbouw niet één groot log geheel lijken. En dat is gelukt. Wie in het hart van Den Haag staat, kijkt tussen twee slanke torens door. Overigens zijn de onderste elf verdiepingen wel aan elkaar verbonden.

De Duitse architect Hans Kolhoff maakte het ontwerp. Hij liet zich daarbij inspireren door de eerste wolkenkrabbers uit Chicago uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Wie erop let, kan daarom binnen en buiten artdeco-elementen terugvinden.

In het donderdag geopende gebouw staat het nieuwe werken centraal. Bijna niemand heeft een vaste werkplek; secretaresses en bewindslieden wel. De ministers en staatssecretaris die in het gebouw hun zetel hebben, zitten op dezelfde gang op de achtste verdieping. Het privilege dat ze zelf de inrichting van hun kamer mogen bepalen, geldt in het nieuwe gebouw niet. Wat er aan meubilair staat, daar moeten ze het mee doen.

In de nieuwbouw zijn 4000 werkplekken. Omdat veel ambtenaren geen fulltimebaan hebben en ook thuis werken, biedt het ministerie kantoor aan 5000 ambtenaren. In de toekomst zal het aantal parttimers nog verder toenemen en zullen de departementsgebouwen plaatsbieden aan 7000 ambtenaren. Door de flexibele indeling kan er zo nodig zelfs een ander departement in komen. Politiek Den Haag is druk doende om het aantal departementen en het aantal rijksambtenaren te verminderen.

Op ambtenaren die met de auto komen, is niet gerekend. Alleen de top krijgt een parkeerplek. Er zijn er ‘slechts’ 187. Er zijn wel 867 fietsenrekken beschikbaar. Verreweg de meeste ambtenaren reizen met het openbaar vervoer.

Een grote wens van de ambtenaren is ingewilligd, namelijk ramen die open kunnen. Dat kan tot de bovenste verdieping. Voor de veiligheid zit er nog een raam aan de buitenzijde, maar boven en onder zitten openingen waardoor de frisse lucht rijkelijk naar binnen kan stromen.

Het uitzicht vanaf de bovenste verdiepingen is fenomenaal. Ambtenaren kunnen kijken van de Amsterdamse Zuidas en over de Rotterdamse haven naar Dordrecht. Richting het oosten moet bij helder weer Gouda te ontwaren zijn en in westelijke richting de Noordzee. Daarna gaan ze weer snel aan het werk.