De OPCW is zelf nog niet officieel op de hoogte gebracht zo blijkt uit een tweet. „@OPCW Neem alstublieft contact met ons op @Nobelprize_org we proberen uw kantoor te bereiken”, twitterde de Noorse tak van het Nobelcomité.

De OPCW krijgt de prijs „voor haar uitvoerige inspanningen om chemische wapens te elimineren”. Dat heeft Thorbjorn Jagland van het Noorse Nobelcomité vrijdag in Oslo bekendgemaakt.

De OPCW is recentelijk in het nieuws door de burgeroorlog in Syrië. De in Den Haag gevestigde internationale organisatie is nauw betrokken bij de inspanningen van de Verenigde Naties om de chemische wapens in het Arabische land te vernietigen.

De OPCW is in 1997 opgericht, nadat het chemischewapensverdrag niet alleen het gebruik maar ook de productie en opslag van chemische wapens had verboden. „Sindsdien heeft de OPCW door inspecties, vernietiging en op andere manieren geprobeerd het verdrag uit te voeren”, stelt het comité vast. „Recente gebeurtenissen in Syrië, waar opnieuw chemische wapens zijn gebruikt, hebben de noodzaak onderstreept om dergelijke wapens uit te bannen.”

Toekenning van de prijs aan de organisatie past in het gedachtengoed van Alfred Nobel, meent het comité. „Ontwapeningscijfers komen prominent voor in het testament van Alfred Nobel. Het Noorse Nobelcomité heeft met talrijke prijzen de noodzaak onderstreept om kernwapens uit te bannen. Door deze prijs toe te kennen aan de OPCW, wil het comité bijdragen aan de uitbanning van chemische wapens.”

Reactie OPCW

De OPCW zegt in een reactie dat het winnen van de Nobelprijs een eer is en komt als erkenning voor het werk dat de organisatie doet. Dat heeft secretaris-generaal Ahmet Üzümcü van de OPCW vrijdag in een eerste reactie gezegd. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om ook zijn medewerkers te bedanken voor het goede werk dat ze leveren.

De secretaris-generaal ziet de prijs als pluim voor het werk dat de organisatie al 16 jaar doet en als speciale erkenning voor de medewerkers in Syrië. In gesprek met de Noorse zender NRK verklaarde Üzümcü dat hij al een feestje heeft gevierd met zijn collega’s in het hoofdkantoor van de OPCW in Den Haag.

Genomineerden

Er waren dit jaar 259 genomineerden, een record. Voorzitter Thorbjørn Jagland van het Nobelcomité zei vooraf al dat het niet moeilijk was om de winnaar te kiezen. Hij was er naar eigen zeggen van overtuigd dat de winnaar prima past in de historie van de vredeprijs.

„We zijn het geleidelijk eens geworden voor de laatste bijeenkomst en hadden geen behoefte aan extra vergaderingen. Het was een relatief makkelijk proces dit jaar en niet erg moeilijk om bij de winnaar uit te komen”, aldus Jagland. „We willen de prijs altijd koppelen aan het testament van Alfred Nobel en tegelijkertijd aan de actualiteit knopen en ik denk dat we dit jaar dat ook zullen zien”, stelde de voorzitter met een glimlach.

De kans dat er dit jaar weer een organisatie zou winnen, leek niet zo groot. Vorig won de EU.

NSA-klokkenluider Edward Snowden werd genoemd, net als Chelsea Manning, de soldaat die geheime documenten lekte aan Wikileaks. Ook de paus, het Pakistaanse meisje Malala Yousafza en Congolees Denis Mukwege, een gynaecoloog die zich inzet voor vrouwen die het slachtoffer van seksueel geweld zijn geworden en de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) werden veel genoemd als mogelijke winnaar.

Als het Pakistaanse meisje Malala Yousafza (16) won, zou ze de jongste persoon in de geschiedenis zijn die een Nobelprijs in ontvangst mag nemen. De Noorse publieke omroep NRK, die goed ingevoerd is, geloofde al niet dat de prijs naar het meisje gaat. „Ze is te jong en haar veiligheid zou in gevaar komen.”

Ook de Russische president Poetin was kandidaat. Hij heeft er volgens de vereniging die hem voordraagt „alles aan gedaan om tot vreden in Syrië te komen”.

Winnaars krijgen een medaille en een bedrag van omgerekend ongeveer 920.000 euro.