Meer informatie over de synode is te vinden op rd.nl/synodecgk. Artikelen over de synode die deze week zijn verschenen:

*CGK stellen kansels open voor predikanten PKN

*Ds. Mensink: Voorkom herdenking twee eeuwen Afscheiding in 2034

*Synodeleden CGK bespreken relatie kerk en Israel

*Predikanten CGK bezorgd over nieuwe pensioensregeling

*TUA: Niet direct nieuwe hoogleraar benoemen

*Synode CGK verleent prof. Baars emeritaat

*Dr. Huijgen en dr. Kater benoemd tot hoofddocent TUA

21.00 uur: Het liveblog is gesloten.

21.00 uur: Sluiting – Preses ds. Quant sluit de vergadering. De synode spreekt morgen over de beroepscommissie, de klachtencommissie en kerkelijke archieven. ’s Middags vindt achter gesloten deuren een ‘open gesprek’ plaats over homoseksualiteit, waarin alle synodeleden iets kunnen zeggen over hun betrokkenheid bij dit onderwerp. De generale synode buigt zich tijdens de volgende zittingsweek, die op 29 oktober begint, over het langverwachte rapport van de studiecommissie homoseksualiteit en homoseksuele relaties.

20.55 uur: Evangelisatie – De synode besluit om deputaten evangelisatie op te dragen om de ‘rijke geestelijke inhoud van de belijdenissen van de kerk vruchtbaar te maken, door deze te vertalen naar concrete schriftelijke handreikingen en adviezen rondom de vragen die in zendingsgemeenten spelen.’ Met zendingsgemeenten zal worden doorgesproken over de betekenis van de sacramenten.

19.00 uur: Evangelisatie – De synode bespreekt een rapport over evangelisatie. Daarin stellen deputaten voor om als CGK te gaan deelnemen aan de Evangelische Alliantie (EA). De commissie die het rapport heeft bestudeerd, ziet daar echter geen noodzaak toe. Samenwerken kan, maar deelnemer zijn maken de CGK ook ‘medeverantwoordelijk voor alles waarmee de EA naar buiten treedt.’ De commissie heeft daar ‘grote aarzelingen’ bij.

17.40 uur: Pauze – Het is pauze tot 19.00 uur. Vanavond staat het onderwerp evangelisatie op de agenda.

16.50 uur: Raad van toezicht TUA – De synodeleden krijgen de gelegenheid dr. Huijgen en dr. Kater met hun benoeming te feliciteren. Dan staat een rapport van deputaten toezicht van de Theologische Universiteit Apeldoorn op de agenda. Er wordt onder meer besloten om de emeritaatleeftijd van hoogleraren gelijk te laten lopen met de leeftijd waarop zij recht hebben op AOW. Ook zal worden gekeken hoe de werkdruk verder omlaag kan worden gebracht. Nieuw te benoemen hoogleraren krijgen arbeidsrechtelijk een dienstverband bij de TUA. De naam van ”deputaten toezicht” wordt veranderd in ”raad van toezicht”.

16.30 uur: Reacties dr. Huijgen en dr. Kater – Dr. Kater verwijst naar de Schriftlezing deze middag van ds. K. Hoefnagel uit Meerkerk over Maria, die aan de voeten van de Heere Jezus zat. Zo wil dr. Kater ook zijn werk als universitair hoofddocent doen: aan de voeten van Christus. Dr. Huijgen zegt „dankbaar en verwonderd” te zijn „in het vertrouwen dat de kerken in hem stellen.”

16.20 uur: Benoemingen dr. Huigen en dr. Kater – Preses ds. Quant maakt bekend dat dr. A. Huijgen uit Genemuiden is benoemd tot universitair hoofddocent systematische vakken aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Dr. M. J. Kater (Sint-Jansklooster) wordt universitair hoofddocent gereformeerde praktische theologie.

15.50 uur: Studie- en stimuleringsfonds – De vergadering is weer openbaar. Preses ds. Quant maakt niet bekend of er iemand is benoemd aan de Theologische Universiteit Apeldoorn; in plaats daarvan buigt de synode zich weer over het rapport over het studie- en stimuleringsfonds.

De vergadering besluit onder meer dat het saldo van het stimuleringsfonds, indien daarvan geen gebruik wordt gemaakt, mag worden gebruikt als reserve voor het studiefonds.

14.55 uur: Benoemingen TUA – De synode vergadert verder in comité: achter gesloten deuren. Het gaat over de benoeming van kerkelijke docenten aan de Theologische Universiteit Apeldoorn.

14.50 uur: Koninklijk Huis – De Dienst van het Koninklijk Huis bedankt voor het telegram dat de synode dinsdag naar koning Willem-Alexander verstuurde.

14.15 uur: Reactie prof. Baars – Prof. Baars zegt dat hij het werk aan de Theologische Universiteit Apeldoorn met „liefde en uit het hart” heeft gedaan. „Maar er waren ook momenten dat het heel zwaar was: het schrijven van mijn proefschrift, het inwerken in een nieuw vakkenpakket.” Prof. Baars belooft het wat rustiger aan te zullen doen: een „rust in waardigheid”. Maar deze synode wordt er nog wel een boek van hem gepresenteerd, over de belijdenissen. „Dat is een soort afscheidscadeau.”

14.05 uur: Rector prof. Den Hertog spreekt prof. Baars toe – Rector prof. dr. G. C. den Hertog spreekt zijn dankbaarheid uit voor het werk van prof. Baars. Daaruit sprak eerbied voor het Woord en een verborgen omgang met God.

14.00 uur: Ds. Buijs spreekt prof. Baars toe – Ds. P. D. J. Buijs spreekt prof. Baars toe namens het curatorium van de Theologische Universiteit Apeldoorn. „U bent altijd het liefst dienaar van het Woord gebleven” aldus ds. Buijs. „U aanvaardde het hoogleraarschap met schroom. U moest zich inwerken in een totaal nieuw vakgebied. We zeiden wel eens in de wandelgangen: wat hebben we onze broeder aangedaan.” Maar God gaf prof. Baars „genade en wijsheid om te dienen en geestelijk leiding te geven.”

13.40 uur: Emeritaat prof. Baars: precisie en volharding – De vergadering wordt heropend. Het eerste punt is het emeritaat van prof. dr. A. Baars (66), hoogleraar ambtelijke vakken aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Voorzitter ds. D. Quant leest de emeritaatsverklaring voor en overhandigt die aan prof. Baars. Dan houdt de preses een toespraak. Prof. Baars, die onder meer homiletiek (predikkunde) doceerde, deed zijn werk met „precisie” en „volharding”. De kerken zijn prof. Baars heel veel dank verschuldigd, aldus ds. Quant. „U hebt uw leven gegeven voor het dienstbaar zijn in de kerk.”

12.30 uur: Pauze – Het is pauze tot 13.30 uur. De synodeleden spreken dan verder over de Theologische Universiteit Apeldoorn en –achter gesloten deuren– de benoeming van kerkelijke docenten.

12.10 uur: Studie- stimuleringsfonds – Het is bijna pauze, maar preses ds. Quant wil toch nog even het rapport over het studie- en stimuleringsfonds aan de orde stellen. Het studiefonds voorziet in de mogelijkheid dat zogenoemde admissiale studenten (die een opleiding tot predikant volgen) een beroep kunnen doen op een financiële tegemoetkoming in de kosten van de studie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Jaarlijks doen vijf à zes studenten een beroep op dit fonds, zo blijkt uit de stukken. Van het stimuleringsfonds (voor predikanten die willen promoveren) wordt de laatste jaren geen gebruik gemaakt. De synode neemt nog geen besluiten.

11.55 uur: Besluit TUA – De synode gaat akkoord met de voorstellen van het curatorium. Bij een hoogleraarsvacature aan de Theologische Universiteit Apeldoorn wordt voortaan in principe eerst overgegaan tot de benoeming van een kerkelijk docent. Als deze na verloop van tijd „professorabel” blijkt, kan worden overgegaan tot een benoeming als hoogleraar. De synodeleden stemmen in met het voorstel om in de hoogleraarsvacature praktische theologie te voorzien en een kerkelijk docent systematische theologie te benoemen. Een voorstel van ds. R. Bikker (Aalten) en ds. L. A. den Butter (Culemborg) om de naam ”diaconiologie” te veranderen in ”praktische theologie” en niet in ”gereformeerde praktische theologie”, krijgt geen meerderheid in de synode. Een commissie gaat zich buigen over een voorstel van ouderling E. C. Bin (Zierikzee) om in artikel 2 van de kerkorde het woord hoogleraar te veranderen in kerkelijke docenten.

11.30 uur: Professorabel – Ds. P. D. J. Buijs gaat namens het curatorium in op vragen van synodeleden. Wanneer is een universitair hoofddocent professorabel? En volgt op zijn benoeming altijd een hoogleraarschap? Het curatorium voelt er niets voor om allerlei „lijstjes” te maken waaraan een docent moet voldoen wil hij hoogleraar worden, aldus de predikant uit Ede. De docent moet wetenschappelijk gekwalificeerd zijn; „maar we moeten niet alles willen dichttimmeren.” De stap van universitair hoofddocent naar hoogleraar ligt voor de hand maar is niet ‘automatisch’. Ds. Buijs: „Je ziet iets in iemand, maar diegene moet de belofte wel waarmaken.”

10.50 uur: Kerk en TUA – De Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) heeft de kerken nodig en andersom, zei rector prof. dr. G. C. den Hertog. „De kerk leeft van het Woord van God.” Het is volgens hem niet goed, ook met het oog op de toekomst, als een universiteit alleen maar hoogleraren heeft en ‘daaronder’ parttime docenten. Prof. Den Hertog ging in op een vraag van ds. C. Westerink (Rijnsburg) naar de verhouding tussen roeping en wetenschappelijke eisen. De wetenschappelijke eisen zijn geen „vreemd juk”, aldus de hoogleraar. „In de wetenschapsbeoefening kun je ook getuige zijn van Christus en de hoop die in je is. Dat geeft spanning, maar niet in de zin van: die spanning willen we niet hebben. We dienen de Heere lief te hebben met het verstand. Dat is óók een roeping.”

9.30 uur: Curatorium Theologische Universiteit Apeldoorn – De synode behandelt eerst een rapport van het curatorium van de Theologische Universiteit Apeldoorn. Daarin wordt een voorstel gedaan om kerkelijke docenten te benoemen die geen hoogleraar zijn. Als er een vacature van een hoogleraar ontstaat (zoals in het geval van prof. dr. A. Baars vandaag) zou voortaan eerst over moeten worden gegaan tot de benoeming van een kerkelijk docent. Dan kan na verloop van tijd worden bezien of tot benoeming als hoogleraar kan worden overgegaan. Het curatorium stelt voor om in de hoogleraarsvacature praktische theologie te voorzien en een kerkelijk docent systematische theologie te benoemen. Ook wil het de naam ”diaconiologie” veranderen in ”gereformeerde praktische theologie”.

9.15 uur: Opening – Synodevoorzitter ds. D. Quant opent de vergadering. Er wordt gezongen: Psalm 78: 1 , 2 en 3. De Schriftlezing gaat over de taak van Timotheüs, „de dominee in zijn eerste gemeente”: 1 Timotheüs 4: 6-16. Op de agenda staan vandaag twee onderwerpen: de Theologische Universiteit Apeldoorn en evangelisatie.

19.00 uur: Synode heropent vergadering – Na het diner wordt de vergadering heropend. Op de agenda voor vanavond staat onder andere het categoriaal pastoraat: pastorale zorg aan speciale groepen gemeenteleden zoals militairen en doven.

Deze liveblog gaat morgenochtend weer verder met besprekingen over de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA).

17.15 uur: Diner – De vergadering wordt geschorst voor het diner.

16.40 uur: Synode vergadert in comité – Na bespreking van het rapport en de evaluatie vergadert de synode in comité.

15.45 uur: „Overstap naar pensioensfonds nodig” – De dekkingsgraad van de emeritikas was rond de 40 procent, legt Th. Loonstra, lid van het deputaatschap, uit. Daarom was het nodig om over te gaan naar het Pensioensfonds Zorg & Welzijn van PGGM. „Als we ons hadden gedragen als pensioensfonds zouden predikanten een uitkering krijgen die 30 tot 40 procent lager ligt dan ze nu krijgen. Deze overstap is de best mogelijke oplossing. Dat kan ik met de hand op mijn hart zeggen.”

15.00 uur: Bespreking van het rapport – Afgevaardigden reageren op het rapport van de deputaten emeritikas. Een aantal predikanten maakt zich zorgen over de afname van het besteedbare inkomen van predikanten in de nabije toekomst of tijdens het emeritaat.

Ds. A. Huijgen (Genemuiden): „Het rapport hamert op adequate en tijdige ziektemelding van predikanten. Is de predikant daarop aanspreekbaar, eventueel juridisch, als er kosten uit voortvloeien? En wordt zo de predikant niet richting een werknemersrelatie gedwongen? Is dat wenselijk?”

Ds. R. Bikker (Aalten): „De kosten worden steeds groter en de kosten moeten gedragen worden door minder gemeenten. Betekent dat dat het steeds moeilijker wordt voor kleine gemeenten om predikanten te beroepen? Willen we dat of moeten we daar een regeling voor treffen?”

14.30 uur: Synode keurt rapport goed – De synode keurt het rapport goed. De naam van het deputaatschap wordt veranderd in deputaatschap kerk en media. In navolging van ouderling Westeneng wordt de iets gewijzigde opdracht voor het deputaatschap onder andere „zich te bezinnen op de (on)mogelijkheden van moderne media om het Evangelie landelijk en plaatselijk via de massamedia te verbreiden en de uitvoering daarvan voortvarend ter hand te nemen en daarvan verslag te doen aan de komende generale synode.”

Vervolgens buigt de synode zich over een rapport over de emeritikas.

14.20 uur: Bezinning op nieuwe media – Ouderling J. C. Westeneng (Soest) heeft kritiek op het rapport van de synodecommissie als daarin geschreven wordt over de bezinning op de (on)mogelijkheden van moderne media wat betreft de Evangelieverkondiging. „Laten we de uitvoering voortvarend ter hand nemen omdat deze media door jongeren veel gebruikt worden. Laten we niet drie jaar bezinnen tot de volgende synode maar direct aan de slag gaan.”

13.55 uur: Plaats van sociale media – De synodeleden bespreken de plaats van nieuwe media als Twitter en Facebook bij het deputaatschap. De meningen zijn verdeeld. Sommigen juichen het werk van het deputaatschap hierin toe. Anderen hebben vragen bij de inhoud van bepaalde filmpjes op YouTube die zijn gemaakt in samenwerking met de Evangelische Omroep.

13.40 uur: Rapport deputaten radio- en televisiediensten – De synode bespreekt het rapport van de deputaten radio- en televisiediensten. Het rapport stond voor vanochtend op de agenda.

13.35 uur: Synode heropent vergadering – Na de lunchpauze opent synodepreses ds. Quant de synode met het laten zingen van Psalm 92: 7 en 8. Ouderling J. W. Baan (Bennekom) leest 2 Timotheüs 1: 3-9.

12.20 uur: Lunchpauze – De synode zal de vergadering heropenen om half twee.

12.15 uur: Stemming – De synodeleden stemmen over een punt van ouderling J. Maurits (Naarden) om een wijziging van de kerkorde inzake het Centrum voor Israëlstudies (CIS) niet goed te keuren zolang er geen inzage is in het beleidsplan van en samenwerkingsovereenkomst met de organisatie. Een meerderheid van de leden laat bij stemming weten vertrouwen te houden in wat het deputaatschap kerk en Israël daarover bericht.

De andere besproken punten worden teruggekoppeld naar de synodecommissie en het deputaatschap.

11.55 uur: Aanvulling ds. Schenau – Ds. Schenau dient een amendement in om het woord „verantwoording” niet vervangen maar aan te vullen met „getuigenis”.

Ds. Huijgen vraagt om de besproken punten van de afgevaardigden mee te nemen in de studie-opdracht die is afgegeven.

11.50 uur: Reactie op herformulering – Ds. J. G. Schenau (Goes) stelt de vraag of het woord „verantwoording” in de nieuwe formulering van artikel 21 niet te „re-actief” is. Prof. Peels geeft aan dat het woord ook kan worden vervangen door „getuigenis”, „al laat je dan wel de band met 1 Petrus 3 los.”

11.30 uur: Reactie pre-adviseur prof. Peels – Pre-adviseur prof. dr. H. G. L. Peels wijst erop dat het deputaatschap een „evenwichtige koers” vaart in de spanning tussen ontmoeting en verkondiging. Hij stelt verder voor om artikel 21 te herformuleren: „Zij zoeken de ontmoeting met Israël waarin zij met vrijmoedigheid verantwoording afleggen van de hoop die in hen is. (Hand. 28: 20 en 31; 1 Petr. 3: 15).”

De synodecommissie sluit zich aan bij het pre-advies van prof. Peels. Synodepreses ds. Quant wijst erop dat een pre-advies alleen echt gevolg kan krijgen als die wordt overgenomen in een voorstel van synodeleden.

11.20 uur: Verkondiging niet op achtergrond geraakt – Ds. Groenleer weerspreekt opvattingen van synodeleden alsof het verkondigende element op de achtergrond is geraakt in de ontmoeting met Israël. Hij wijst erop dat het verleden daarin moet worden meegenomen. „We zijn voortdurend bezig te zoeken naar een weg waarin we in gesprek kunnen komen over de hoop die er is voor Israël in die ene Naam: Jezus Christus. We hebben als westerse kerken echter een verleden. Het beeld dat Israël heeft er is één van eeuwen van vervolging. Wie zijn wij dat wij Israël zouden zeggen: „Jullie geloven verkeerd?””

Ds. Groenleer pleit er ook voor om naar de instelling van een Israëlzondag geen onderzoek te doen, maar gewoon in te voeren voor de eerste zondag van oktober.

11.00 uur: Reactie op vragen afgevaardigden – Ds. J. Groenleer (Leiden) gaat namens het deputaatschap kerk en Israël in op de vragen. Voor de pauze van half elf heeft dr. J. W. van Pelt (Oud-Beijerland) als rapporteur van de synodecommissie een deel van de vragen beantwoord.

10.20 uur: Verschillende visies op Israël – Een aantal afgevaardigden gaan in op het recente terugtreden van dr. M. van Campen uit het bestuur van de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk in Nederland (link, link). Reden was een meningsverschil over de plaats van Israël in het heilshandelen van God. Ds. J. M. J. Kieviet (Dordrecht): „Israël is een splijtzwam geworden in de gereformeerde gezindte. We moeten ons daarop bezinnen en ons er ook voor schamen. Mijn vraag is: frustreert deze discussie het werk dat in de commissie gedaan moet worden?”

Ds. Kievit valt verder ds. Schoonderwoerd bij om aan het woord „verkondigen” vast te houden.

10.10 uur: Evangelieverkondiging vasthouden – De deputaten stellen voor om artikel 21 sub a van de kerkorde te wijzigen in: „Zij zoeken de ontmoeting met Israël waarbij zij uitzien naar wegen om de volle inhoud van het Bijbelse getuigenis aan de orde te stellen.”

Ds. J. W. Schoonderwoerd (Sliedrecht) maakt daar bezwaar tegen. Hij gaat een aantal verhalen uit de Bijbel langs. „De term verkondigen wordt in de Bijbel gebruikt zowel in Israël als onder de heidenen. Er is geen enkel verschil als je de Heilige Schrift er op naslaat. Ik kan begrijpen dat je rekening moet houden met je gehoor. Maar moet je in onze kerkorde de keuze maken: Israël ontmoeten wij en degenen die aan het Evangelie vreemd zijn op het zendingsveld, daar verkondigen wij? Ik denk niet dat het juist is.”

09.55 uur: Synode bespreekt rapport deputaten kerk en Israël – De synodeleden beginnen de vergadering met het rapport van de deputaten kerk en Israël. Een aantal afgevaardigden reageren daarop. Zo ziet ds. A. Huijgen (Genemuiden) graag meer digitale presentie naast het blad ”Vrede over Israël”. Verder vindt de predikant de studie-opdracht „Wat betekent de term ‘Israël’ in kerk en theologie” erg algemeen opgesteld.

Ds. L. A. den Butter (Culemborg) vraagt meer helderheid hoe de deputaten „nu heel concreet aan Evangelieverkondiging hebben gedaan de afgelopen periode.”

09.15 uur: Opening vergadering – Preses ds. D. Quant opent de vergadering met het zingen van Psalm 124: 1 tot en met 4 en het lezen van diezelfde Psalm.

21.10 uur: Sluiting vergadering – Preses ds. Quant sluit de vergadering. De synode komt morgen om 09.15 uur weer bijeen. Op de agenda staan dan de onderwerpen kerk en Israël, radio- en televisiediensten en de emeritikas.

19.35 uur: Visie op jongeren – De synode bespreekt een rapport van deputaten kerkjeugd en onderwijs. Het deputaatschap werkt samen met de jongerenorganisaties LCJ en CGJO aan een gezamenlijke ”Visie op jongeren”. Daaruit blijkt dat kerkenraden het „weiden van de lammeren” vaak aan anderen overlaten. „Naar onze gedachte behoren de kerkenraden ook leiding te geven aan pastoraat en toerustingswerk gericht op kinderen en jongeren vanuit en namens de gemeente, bijvoorbeeld via het georganiseerde jeugdwerk. Wat we opmerken is dat ambtsdragers door het vele werk hier vaak niet echt aan toekomen. De aandacht is er vaak pas op het moment dat er problemen zijn en jongeren bij wijze van spreken al met één been buiten de gemeente staan.”

De opstellers van het visiedocument –dat overigens nog niet gereed is– willen dat elke jongere binnen de kerkelijke gemeente bij de kerkenraad ook echt in beeld is; dat er voor elke jongere geestelijke aandacht, toerusting en zorg is. Daarbij moeten ouders worden toegerust „om hun doopbelofte vorm te geven”, bijvoorbeeld door opvoedingsondersteuning.

19.00 uur: Kerkjeugd – De vergadering staat vanavond in het teken van kerkjeugd en onderwijs. De twee christelijke gereformeerde jongerenorganisaties LCJ en CGJO houden een presentatie over de manier waarop jongeren kerk en geloof ervaren. „Ik heb een paar jaar geleden gezegd dat er één jongere per dag ons kerkverband verlaat”, zegt LCJ-directeur Kees van Vianen. „Dat is er niet beter op geworden. In ons kerkverband zijn er gemeenten waar 80 procent van de jongeren de kerk verlaat. Willen we onze jongeren wel echt kennen? Er zijn veel oudere mensen in de kerk –ik vind het erg om te zeggen– die een bevroren geloof hebben. Het is kil geworden. Een jongeren zei eens: mag het in de kerk misschien wat meer over God gaan? We praten zo gemakkelijk over andere dingen. Het wonder van genade, daar gaat het om. Dat we onze jongeren echt zien en een boodschap voor hen hebben.”

16.40 uur: In comité – Voorzitter ds. Quant vraagt alle bezoekers de zaal te verlaten. De synodeleden gaan iets „in comité” bespreken: achter gesloten deuren. Dat duurt tot de avondmaaltijd.

15.35 uur: Doop pleegkinderen – De synode behandelt de eerste zogenoemde ‘instructie’: over het dopen van pleegkinderen. Het gaat dan over een voorstel dat door een plaatselijke kerkenraad (in dit geval Urk-Maranatha) op de classis is gebracht en vervolgens via de particuliere synode op de generale synode is terechtgekomen. De synode denkt erover na het dopen van pleegkinderen onder bepaalde voorwaarden toe te staan. Zo zou er bijvoorbeeld sprake moeten zijn van een „langdurige plaatsing”, zodat er een „waarborg is dat de pleegouders de opvoeding naar de eis van het verbond van God kunnen bieden.” Verder dienen de pleegouders te „verlangen” naar de doop van hun pleegkind; het kind mag niet tegen zijn zin wordt gedoopt. Ook is er schriftelijke toestemming nodig van onder meer de biologische ouders. De landelijke kerkvergadering neemt nog geen besluit over de instructie. Het onderwerp komt op een later moment terug.

15.15 uur: Onderlinge bijstand en advies – Dan is een rapport van deputaten onderlinge bijstand en advies (OBenA) aan de beurt. Het blijkt dat het de afgelopen jaren drie keer is voorgekomen dat kerkenraden tot het beroepingswerk overgingen terwijl de financiën niet toereikend waren. Vervolgens werden deputaten onderlinge bijstand en advies om steun gevraagd. Om dat te voorkomen, wordt de tekst van de beroepsbrief aangevuld met de woorden: „Door ondertekening van deze beroepingsbrief verklaart de gemeente dat zij de financiële gevolgen van het beroep kan dragen. De consulent verklaart dat hij in voorkomende gevallen heeft vastgesteld dat de schriftelijke toestemming van OBenA is verkregen.”

15.00 uur: Gereformeerde Gemeenten – Deputaten eenheid krijgen de opdracht het gesprek met het deputaatschap kerkelijke eenheid van de Gereformeerde Gemeenten voort te zetten „met het doel de tot nu gevonden herkenning vast te houden en actuele ontwikkelingen in kerk en samenleving gezamenlijk te bespreken.” In de gesprekken zal ook aandacht moeten zijn voor „de gezamenlijke basis in Schrift en belijdenis.”

14.50 uur: Raad van Kerken – De generale synode van 2010 besloot deputaten toestemming te geven voor drie jaren als kandidaat-lid betrokken te zijn bij de Raad van Kerken. De opdracht was in deze periode na te gaan of blijvende participatie zinvol en principieel gewenst is. Deputaten komen nu tot de conclusie dat het „ongewenst” en „niet zinvol” is om lid te blijven. „De formeel juiste grondslag van de Raad van Kerken krijgt een uitwerking die voor ons te weinig in overeenstemming is met de gereformeerde belijdenis.” Deputaten willen samen met de Nederlands Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, en zo mogelijk ook met de Hersteld Hervormde Kerk, zoeken naar een wijze van contact met de Raad van Kerken op een „lager niveau” dan een lidmaatschap die „geen afbreuk doet aan het gereformeerde belijden.”

Volgens ds. P. D. J. Buijs (Ede) is de samenstelling van de Raad van Kerken te breed. „Zo ontstaat er een schijneenheid voor de buitenwacht.” Adviseur prof. dr. J. W. Maris vindt het sympathiek dat deputaten zoeken naar een manier om toch in contact te blijven met de Raad van Kerken. Maar de motivatie –contact met de overheid- is volgens hem te smal. Hij stelde voor om een alternatief te zoeken, zoals het Contact Orgaan Gereformeerde Gezindte. „Dan ben je ook eerlijker bezig voor de buitenwereld.”

De synode nam nog geen besluit over het al dan niet beëindigen van het kandidaat-lidmaatschap van de Raad van Kerken. Het onderwerp staat volgende maand weer op de agenda.

14.10 uur: COGG – Het volgende agendapunt betreft de relatie met het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte (COGG). Het COGG maakte onlangs bekend een regionaal convent van gereformeerde kerken te willen oprichten. Een christelijke gereformeerde classis is al benaderd om als gastheerclassis op te treden. Een synodelid vraagt om welke classis het gaat. Volgens deputaat ds. W. van ’t Spijker betreft het de classis Utrecht, die de uitnodiging komend voorjaar gaat bespreken.

14.05 uur: Nationale Synode – De generale synode gaat binnen een minuut akkoord met een rapport over de Nationale Synode, die eind deze maand plaatsheeft. De CGK zullen weer een afgevaardigde sturen.

13.50 uur: Relatie HHK – De synode bespreekt een rapport over de contacten tussen de CGK en de Hersteld Hervormde Kerk. Ouderling J. C. Westeneng (Soest) vraagt of de HHK iets kan doen om de contacten met de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland te verbeteren. Ds. W. van ’t Spijker (Hilversum) zei dat deputaten bereid zijn hen daarop te wijzen. Maar een verbetering van de relaties zal vooral op plaatselijk vlak moeten plaatshebben, aldus de predikant. Ds. P. D. J. Buijs (Ede) stelde voor om een studie naar de gehanteerde kerkorden in beide kerkverbanden, waartoe de synode in 2010 besloot, niet af te blazen maar voorlopig uit te stellen. De synode ging daarmee akkoord. Ook gaan deputaten samen met de commissie interkerkelijke contacten van de Hersteld Hervormde Kerk bespreken of en hoe plaatselijke kerken gestimuleerd en gefaciliteerd kunnen worden tot het zoeken naar plaatselijke samenwerking.

13.30 uur: Hersteld Hervormde Kerk – Voor het eerst is er een afvaardiging van de Hersteld Hervormde Kerk aanwezig op de generale synode: ds. D. Heemskerk en ouderling B. J. van der Vlies. Ds. Heemskerk zei dat de Hersteld Hervormde Kerk zich geroepen voelt om eenheid te zoeken met kerken die het Schriftgezag hoog willen houden en het gereformeerde belijden onderschrijven. „Dat is een heilige roeping, een roeping van Godswege.”

„Het feit dat u hier bent”, zei ds. Quant, „heeft een treurige achtergrond. Niemand kan blij zijn met de scheuring die in 2004 plaatshad. Wij meten ons geen oordeel aan over de gebeurtenissen van toen, ook omdat we genoeg hebben aan onszelf. Wij hebben in 2004 gezegd: ook deze broeders willen we ontmoeten. Inmiddels staan er wederzijds predikanten op de kansel, en we hopen dat de plaatselijke samenwerking verder mag groeien.”

11.55 uur: Bezinning kerkelijke eenheid – Dan gaat het over de verhouding tussen het landelijke kerkverband en het zoeken van plaatselijke samenwerking met andere kerken. Ouderling L. Mak uit Huizen vraagt zich af of de CGK nog wel bestaansrecht hebben omdat er zoveel verschillende kerken in Nederland zijn. Ouderling J. P. den Hartog (Lexmond) vroeg aandacht voor de zorgen van mensen die „echt christelijk gereformeerd” willen blijven. Preses ds. Quant: „Dat willen we als het goed is allemaal. Maar ik begrijp uw punt.” Ds. W. van ’t Spijker, voorzitter van deputaten eenheid, wees op het belang van het zoeken naar een „gezonde eigenheid” van kerken. Het gaat er volgens hem niet om dat de CGK op de dag van de wederkomst nog bestaan; het gaat om het kennen van Christus. Tegen ouderling Den Hartog: „We willen de CGK dienen in het zoeken naar eenheid met alle gereformeerde belijders die we tegenkomen op onze weg. En, zoals de preses zei, we willen allemaal graag christelijk gereformeerd blijven.” Het onderwerp kerkelijke eenheid staat volgende maand opnieuw op de agenda. Het is pauze, tot 13.30 uur.

11.45 uur: Verbonden aan de gereformeerde belijdenissen – De synodeleden bespreken een voorstel waarin staat dat christelijke gereformeerde kerkenraden predikanten van de Protestantse Kerk in Nederland mogen uitnodigen voor de bediening van Woord en sacramenten „mits kerkenraden zich ervan hebben vergewist dat deze predikanten in de uitoefening van hun ambt zich verbonden hebben aan de gereformeerde belijdenissen.” Vooral die laatste zin roept vragen op. Ds. J. W. Schoonderwoerd (Sliedrecht): „Hoe kunnen kerkenraden zich daarvan vergewissen?” Door elkaar beter te leren kennen, antwoordde deputaat ds. W. van ’t Spijker (Hilversum). „Bijvoorbeeld doordat er plaatselijk wordt samengewerkt of wanneer er gezamenlijke Reformatieherdenkingen worden gehouden.” De synode ging akkoord met de nieuwe bepaling.

11.20 uur: Samenwerking met Gereformeerde Bond – De synode spreekt over plaatselijke samenwerking met gemeenten in de Protestantse Kerk die zich rekenen tot de Gereformeerde Bond. Op dit moment is het zo dat een christelijke gereformeerde kerkenraad zich ervan kan „vergewissen of een gemeente van gereformeerd belijden binnen de Protestantse Kerk in Nederland zich in alles wil stellen op de grondslag van Gods heilig Woord en de gereformeerde belijdenis.” Als dat het geval is, mogen predikanten uit die gemeenten bij elkaar voorgaan. Omdat de Gereformeerde Bond geen kerkverband is, is er een aparte regeling nodig.

11.15 uur: Thuisvoelen – Ds. Quant reageert op de toespraak van ds. Mensink. „U zei dat u zich geestelijk thuisvoelt bij ons. Als u een synodevergadering zou houden, wat natuurlijk niet kan, en u zou één van ons uitnodigen, dan zouden we hetzelfde zeggen. Dat is zeker.”

11.05 uur: Afscheiding in 2034 niet herdenken – Ds. A. J. Mensink, voorzitter van de Gereformeerde Bond, spreekt de synodevergadering toe. De Gereformeerde Bond en de Christelijke Gereformeerde Kerken moeten voorkomen dat in het jaar 2034 het tweehonderdjarig bestaan van de Afscheiding gevierd zal worden, vindt hij. „Laat de Bruid van Christus in ons land haar verdeelde klederen verzamelen om zo de dag van haar Heiland die aanstaande is, te verwachten.”
11.00 uur: Gereformeerde Bond – Ds. Quant verwelkomt ds. A. J. Mensink en drs. P. J. Vergunst, die namens het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland de synodevergadering bezoeken. Hoofdbestuur is een wat vreemde aanduiding, vindt ds. Quant. „Ik heb nog gezocht of er ergens nog een lager bestuur is, maar die heb ik niet kunnen vinden.”

10.45 uur: Reiskosten – De synode behandelt eerst een paar financiële stukken. Een commissie heeft zich gebogen over de vergoeding voor reis- en verblijfkosten aan afgevaardigden naar generale synode. Nu is het zo dat als enkele afgevaardigden gezamenlijk een verblijfadres in Nunspeet regelen –een caravan, huisje of hotel– dan kunnen ze die kosten niet declareren. Maar als ze alle vergaderdagen heen en weer naar huis zouden rijden, dan kunnen ze die reiskosten wél declareren. De synode besluit met onmiddellijke ingang dat alle reis- en verblijfkosten kunnen worden gedeclareerd. Het totaal te declareren bedrag wordt gemaximeerd op het bedrag dat de afgevaardigde kan declareren als hij alle zittingsdagen heen en weer zou reizen.

10.10 uur: Telegram naar koning Willem-Alexander – De generale synode stuurt een telegram naar –voor het eerst– de koning. Daarin spreken de CGK hun verbondenheid uit met het Koninklijk Huis. De synode zingt vers 1 en 6 van het Wilhelmus.
10.00 uur: Vergadering wordt geopend – Voorzitter ds. D. Quant opent de vergadering. De synodeleden zingen Psalm 146: 1 en 4. De Schriftlezing is uit Psalm 119: 57-64. Vandaag staat onder meer de relatie met andere kerken op de agenda. Vertegenwoordigers van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland en de Hersteld Hervormde Kerk

09.00 uur: Synode vergadert van dinsdag tot en met vrijdag – De afgevaardigden van de synode vergaderen van dinsdag tot en met vrijdag. Daarna volgen twee vergaderweken eind deze maand en in november. Als het nodig is, kan een vierde week worden gepland in december.

Lees ook:

Dr. Huijgen en dr. Kater benoemd tot hoofddocent TUA

Synode CGK verleent prof. Baars emeritaat

TUA: Niet direct nieuwe hoogleraar benoemen

Predikanten CGK bezorgd over nieuwe pensioensregeling

Synodeleden CGK bespreken relatie kerk en Israel

CGK stellen kansels open voor predikanten PKN

Ds. Mensink: Voorkom herdenking twee eeuwen Afscheiding in 2034

Synode CGK kiest ds. Quant als preses

Ds. Buijs blikt vooruit op generale synode CGK

CGK houden bidstond voor generale synode

Ds. C. J. Droger: Synodewerk is een roeping

Kerkleden krijgen folder over synode CGK

Onderzoek: Grote bereidheid tot samenwerking CGK en Gereformeerde Bond

De schouders eronder bij de voorbereidingen van de CGK-synode

Generale synode Christelijke Gereformeerde Kerken