Krijgsmacht recht in het hart geraakt
DEN HAAG/ERMELO. De krijgsmacht krijgt opnieuw rake klappen, het kabinet snijdt er weer lustig op los. „Een mokerslag.” Militairen zijn murw geslagen. „De loyaliteit is op. Echt op.”
Donkere wolken pakken zich samen boven de Generaal Spoorkazerne in Ermelo. De eerste druppels vallen. Een reeks CV-90’s en Fenneks staat keurig geparkeerd op het kazerneterrein. Nog wel. Het kabinet zet een streep door het bataljon.
Nederland verlaagt zijn ambitieniveau voor de krijgsmacht drastisch. Defensie moet 2400 banen inleveren, waarbij naar schatting 700 tot 900 gedwongen ontslagen vallen. Verder krijgt de organisatie opnieuw een korting van 350 miljoen euro voor z’n kiezen.
Sluiting
De nieuwe bezuinigingen komen hard aan. De Johan Willem Frisokazerne in Assen moet zijn deuren sluiten, evenals de Van Ghentkazerne in Rotterdam en de Joost Dourleinkazerne op Texel. De Karel Doorman, een bevoorradingsschip in aanbouw, komt in de etalage.
De Vliegbasis Leeuwarden verschrompelt tot een filiaal van Volkel, terwijl de luchtmacht de komende vier jaar 7 van de 68 F-16’s moet afstoten. De compagnie mariniers op Aruba sneuvelt, net als het 45 Pantserinfanteriebataljon in Ermelo.
Commandant landstrijdkrachten generaal Mart de Kruijf heeft de 650 manschappen de opheffing van hun bataljon dinsdag persoonlijk meegedeeld. Alleen de Tweede Kamer moet er nog even mee instemmen.
Pijnlijk
„Pijnlijk besluit”, zegt korporaal Jouke Dijkstra (25) uit Kampen bij de kazernepoort. „Ik heb net een huis gekocht. Kost me 650 euro per maand.” Hij spoedt zich naar huis met het slechte nieuws.
Het bataljon regiment Oranje Gelderland, opgericht in 2006, heeft zijn sporen verdiend. In Uruzgan bijvoorbeeld. Militairen hebben hier makkers zien sneuvelen. Aan de muur van het stafgebouw hangen twee foto’s. Links soldaat der eerste klasse Mark Schouwink (22), rechts eerste luitenant Dennis van Uhm (23). Ze zijn niet meer.
„Is dit de dank voor onze inzet”, vraagt sergeant Ronald Plomp (29) zich in de koffiekamer op de kazerne vertwijfeld af. De infanterist is in 2008 uitgezonden naar Uruzgan. „We hebben tijdens twee rotaties drie man moeten achterlaten.”
Bataljonscommandant Ludy Schmidt (46) onderstreept de inzet van zijn troepen. „Mijn mannen en vrouwen hebben hun leven geriskeerd in Uruzgan. Ze zijn écht naar buiten gegaan, er is op hen geschoten. Op mijn commando zijn ze gegaan. Een zaak van vertrouwen.”
Dat vertrouwen is nu regelrecht beschaamd, zegt adjudant Xavier Laheij (46). „Al die mooie praatjes van de afgelopen jaren: „Dit is de laatste bezuiniging.” Nu dit weer. Defensie zal het vertrouwen van zijn personeel echt moeten terugwinnen.”
Militairen leven sinds 1988-1989 in onzekerheid, zegt Laheij, die drie uitzendingen op zijn naam heeft staan. Dutchbat I in 1994, SFOR15 in Joegoslavië in 2004 en Uruzgan in 2007. „We zijn murw geslagen. Onze strijdbare houding is omgeslagen, in afwachtendheid. We zien wel. De loyaliteit is nu echt op.”
Aan de muur hangen platen uit Uruzgan. Een groepsfoto met honderden militairen, op hun post in Kamp Holland. „Het is alleen de loyaliteit van de militair dat hij doorgaat”, benadrukt sergeant Plomp. „Als ze ons morgen oproepen, staan we er weer. Zo zit een militair in elkaar.” Toch houdt hij het binnenkort voor gezien. „Ik stap eruit.”
Het vertrouwen binnen de krijgsmacht in minister Hennis (Defensie) is tanende. Generaal-majoor b.d. Harm de Jonge uitte begin september in Trouw forse kritiek op haar „boekhoudersmentaliteit.” Een vrij ongebruikelijke actie voor een militair.
Luitenant-kolonel Schmidt van het op te heffen 45 Pantserinfanteriebataljon zwijgt langdurig op de vraag of hij nog vertrouwen heeft in de minister. Een echt antwoord blijft uit.
Met het opheffen van een compleet pantserinfanteriebataljon snijdt het kabinet „in het hart” van de krijgsmacht, legt Schmidt uit. „Dit raakt regelrecht je gevechtskracht. Het opheffen van een gevechtseenheid is een compleet bot dat je uit een lichaam snijdt. Infanteristen maken op de grond het verschil.”
Plomp vult aan. „Je kunt met een JSF vijandelijke troepen bombarderen. Maar om ze ontwapenen heb je toch echt infanteristen nodig.” De sergeant snapt de aanschaf van de JSF, maar aankoop én opheffing op één dag voelt niet goed. „Wrang. Heel wrang.”
Schmidt maakt zich vooral zorgen om zijn manschappen. Reacties lopen uiteen van teleurgesteld tot woedend. „Mijn mensen zeggen: Wij stonden toch ergens voor? Wij waren de punt van de speer.”
