Ouders en kinderen hebben iets met elkaar. Dat is al zo sinds mensenheugenis. In politiek Den Haag 2013 moet je echter moeite doen om dat gevoel te krijgen. Bij de aangekondigde bezuinigingen krijgen gezinnen met kinderen het onevenredig zwaar te verduren. Het gezin blijkt een machteloze prooi. Belangenclubs voor gezinnen zijn vrijwel afwezig. En kinderen melden zich niet op het Malieveld. Ouders ook niet. Ze hebben wel wat beters te doen.

Gezinnen verdienen goede financiële ondersteuning. Dat is per saldo geen kostenpost, maar een winstfactor. Het gezin is namelijk de samenleving in het klein. Als de zaken daar op orde zijn, gaat het met de samenleving ook beter. Een goed gezin is het halve werk. Sterkere gezinnen zorgen er bijvoorbeeld voor dat het beroep op formele zorg en ondersteuning afneemt. Ook veel onderwijsachterstanden worden juist in het gezin voorkomen. Wie op het gezin beknibbelt, krijgt dus een hoop problemen ‘op straat’ terug. En dan hebben we het nog niet eens over het feit dat grotere gezinnen hard nodig zijn om de kosten van de vergrijzing op te vangen.

Gespleten tong

Het kabinet spreekt helaas over het gezin met gespleten tong. Terwijl de staatssecretaris van Volksgezondheid de eigen kracht van het gezin benadrukt, kondigt de minister van Sociale Zaken nieuwe bezuinigingen op het gezin aan, heeft de minister van Onderwijs alleen oog voor tweeverdieners en zet de staatssecretaris van Fiscale Zaken eenverdieners en mantelzorgers in de kou. Ouders komen daardoor in een spagaat terecht. Zij hebben minder middelen en mogelijkheden om de verantwoordelijkheid te nemen waarop ze terecht worden aangesproken.

Dat levert moeilijke en oneerlijke situaties op. Zo betalen alleenverdieners bijna twee keer zo veel belasting als tweeverdieners met hetzelfde gezamenlijke inkomen. Alleenverdienersgezinnen verliezen bij het betalen van belasting zelfs de bescherming van hun eerste levensbehoeften. Kinderbijslag en algemene heffingskorting zijn geen cadeautje van de staat, maar uiting van het fiscale recht dat de overheid geen belasting mag heffen over het inkomen dat nodig is voor eerste levensbehoeften.

Het tweede kabinet-Rutte is van plan stevig te snoeien in de ondersteuning van gezinnen. Van ouders wordt niet alleen verwacht dat zij de schoolboeken van hun kinderen weer zelf betalen, ook wordt de kinderbijslag verlaagd. Een gezin met drie oudere kinderen levert daardoor op jaarbasis ongeveer 1900 euro in. Het is tekenend dat de regering deze effecten niet in kaart brengt. De berekeningen stoppen bij twee kinderen, omdat gezinnen vanaf drie kinderen door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) als groot worden gezien. Toch zijn er in Nederland maar liefst 423.178 gezinnen met drie of meer kinderen.

Mantelzorg

Maar ook voor kleinere gezinnen kunnen de bezuinigingen fors aantikken. Maar liefst 91 procent van de gezinnen levert door deze maatregelen koopkracht in.

Voor alleenverdienende ouders van gehandicapte kinderen zijn de druiven overigens helemaal zuur. Zij verliezen op jaarbasis in één klap een extra tegemoetkoming van 1460 euro. Het verlenen van mantelzorg wordt op deze manier ontmoedigd, terwijl we juist meer mantelzorgers nodig hebben om de stijgende zorgkosten in te kunnen dammen. Ouders zien zich steeds vaker genoodzaakt buitenshuis te gaan werken, waardoor hun zorgbehoevende zoon of dochter op meer professionele zorg is aangewezen. Zo creëert de overheid problemen, terwijl de vermeende problemen niet worden opgelost. Dat zijn de perverse gevolgen van de eenzijdige inzet van de overheid op betaalde arbeid door beide ouders.

Natuurlijk heeft het kabinet gelijk als het beweert dat de financiële ondersteuning van gezinnen eenvoudiger en effectiever kan. Bestaande regelingen moeten kritisch tegen het licht gehouden worden. Het is dan wel bijzonder vreemd dat de kinderopvang in de plannen ongemoeid wordt gelaten. Hoewel uit onderzoek blijkt dat de kinderopvangtoeslag ongelooflijk ineffectief is, stopt de overheid hier nog steeds 3 miljard euro per jaar in. Drie miljard! De overheid betaalt volgens het Centraal Planbureau (CPB) 100.000 euro subsidie per jaar om één moeder aan het werk te houden.

Het aantal extra arbeidsuren als gevolg van deze kinderopvangtoeslag is uiterst beperkt. Laat alle ouders eerlijk delen in die 3 miljard euro belastinggeld. En dan kan de kinderbijslag omhoog, iets waar kinderen, ouders én de maatschappij veel en veel meer aan hebben.

De auteur is Tweede Kamerlid voor de SGP.