Vijf dagen zitten zes Nederlanders opgesloten in de zwaarbewaakte gevangenis in het Roemeense Gherla. Om aandacht te vragen voor „de ernstige realiteit van christen­vervolging wereldwijd.”

Het is de gevangenis waar Richard Wurmbrand, de Roemeense predikant, schrijver en onderwijzer, 8,5 jaar gevangen werd gehouden en is gemarteld vanwege zijn werk voor de ondergrondse kerk. Na zijn vrijlating richtte Wurmbrand verschillende stichtingen op tegen christen­vervolging wereldwijd.

Onder de naam Stalen Kerk heeft de stichting Hulp Vervolgde Christenen (HVC) de actie –die loopt van 14 tot 19 oktober– op touw gezet. Journalist Riekelt Pasterkamp, ondernemer Cor Verkade en Max Veenstra, directeur van Global Aid Network (GAiN), zijn drie van de zes Nederlanders die de gevangenis in gaan. Berna de Ruiter, woordvoerder van Stalen Kerk, legt uit wat het verblijf in de gevangenis inhoudt. „Overdag gaan de zes met een selectie van zo’n 20 uit de in totaal 1400 gevangenen meedraaien in hun dagelijkse programma. Zij ondergaan onder meer een paar uur geboeid arrest.”

Kunt u zich voorstellen dat 
een dergelijk initiatief mensen tegen de borst stuit?

„Het is niet de bedoeling dat wij precies nabootsen wat christenen vandaag de dag in Noord-Korea bijvoorbeeld moeten meemaken. Wel willen wij op deze manier laten zien wat het is om als christen gevangen te zijn tussen ongelovige criminelen. Vervolgde christenen staan normaal gesproken ver van ons af. Door deze actie willen wij hun situatie dichterbij brengen.”

Hoe zijn de reacties tot nu toe?

„Positief. Ook Nederlandse stichtingen met gerelateerde doelen aan christenvervolging staan positief tegenover dit project, hoewel zij helaas niet participeren in Stalen Kerk. Het gevangenis­personeel, waaronder enkele christenen, stond ook positief tegenover het voorstel.”

Heeft u contact met vervolgde christenen over dit project?

„De projecten van HVC die direct te maken hebben met christenvervolging zijn gebundeld in Stalen Kerk. In plaats van maandelijks kleine bedragen te storten, hopen wij nu projecten in één keer geheel te kunnen afronden. Doordat het bestaande projecten betreffen, zijn de contacten er dus al. Via onze contactpersonen horen we ook dat ons gebed hier in Nederland van grote waarde is.”

Wat gaat de Stalen Kerk hierna doen?

„Dat weten we nog niet. Het is niet waarschijnlijk dat wij nog eens toestemming van een gevangenis krijgen om dit project te herhalen.

Terwijl de zes in Roemenië vastzitten, organiseren wij in Veenendaal, aan de Generatorstraat 15, iedere avond een bijeenkomst. Zo hopen we geld in te zamelen voor de verschillende projecten waarmee HVC vervolgde christenen ondersteunt. Er is dagelijks om 19.30 uur een videoverbinding met de gevangenis. Op de laatste avond, 19 oktober, zijn de zes aanwezig in Veenendaal.”

Ds. Lorincz: Strengste gevangenis

In een video op de website van de Stalen Kerk vertelt de Hongaarse gereformeerde ds. Istvan Lorincz uit Tirgu Mures, gelegen in het Hongaarse deel van Roemenië, over de gevangenis in Gherla. „Het is eigenlijk een burcht, een vesting van een Hongaarse vorst uit de zestiende eeuw. Het is een van de strengste gevangenissen in Roemenië. Er zitten alleen maar gevangenen met straffen boven de tien jaar. Dat betekent dat 90 procent van hen een moord heeft gepleegd.”

De situatie van vervolgde christenen kan de predikant zich goed voorstellen. „Christenen in Noord-Korea moeten hun leider aanbidden. Wij weten precies wat dat is”, zegt hij, doelend op de communistische tijd in Roemenië. Het gebed geeft vervolgde christenen moed, stelt hij. „We werden geholpen met Bijbels en geld, maar als we hoorden dat christenen in Nederland en Duitsland voor ons baden, betekende dat heel veel voor ons.”