De VVD heeft een Europa voor ogen waarin landen met ‘meerdere snelheden’ nieuwe samenwerkingsverbanden kunnen aangaan en zelf bepalen op welke beleidsterreinen ze verder willen integreren. Daarvoor is wel nodig dat de Europese Commissie streng toeziet op afspraken.

Landen die zich daar niet aan houden, moeten uit het samenwerkingsverband gezet kunnen worden of zelf kunnen besluiten eruit te stappen. Nu is het bijvoorbeeld alleen mogelijk uit de eurozone te stappen als het land ook het EU-lidmaatschap opzegt.

„Het is tijd te accepteren dat de EU al verschillende flexibele samenwerkingsverbanden kent”, staat te lezen in het verkiezingsprogramma, dat maandagavond aan lijsttrekker Hans van Baalen werd overhandigd. Zo doen 17 van de 28 EU-landen mee met de euro, zitten 22 lidstaten in Schengen en heeft een aantal landen een uitzonderingspositie bij het migratiebeleid.

Europa moet zich van de VVD vooral concentreren op economische groei en afspraken nakomen. Volgens de liberalen is het Europese integratieproces „te vaak doorgeslagen in onnodige regelzucht. De VVD wil meer Europa op economisch terrein en minder Europese bemoeizucht op het leven van alledag”.

De liberalen pleiten in hun programma verder voor een ‘soberder Brussel’, met een halvering van de Europese Commissie en de Europese Rekenkamer en een systeem waarbij de functionarissen uit de lidstaten rouleren. Ook het aantal ambtenaren kan „aanmerkelijk” worden verkleind en hun salarissen moeten omlaag. Het mes moet verder drastisch in overbodige adviescomités en agentschappen.

Straatsburg kan wat de VVD betreft vanwege de extra kosten niet langer vergaderplaats zijn voor het Europees Parlement. Wordt dat laatste voorstel geblokkeerd, dan moeten de landen die dat doen, maar voor de kosten opdraaien. „Het is onredelijk de Nederlandse belastingbetaler tot in de lengte van jaren voor dit verhuiscircus te laten betalen.” Frankrijk houdt al jaren vast aan de vergaderingen in Straatsburg, naast die in Brussel.