Aanleiding zijn een column van eurocommissaris Neelie Kroes, waarin ze Asscher een Hansje Brinker noemt die zijn vinger in de verkeerde dijk steekt, en eurocommissaris László Andor die over xenofobie sprak. Zij reageerden op waarschuwingen van Asscher dat groepen laagopgeleiden in de rijkere EU-lidstaten de dupe dreigen te worden van het vrije verkeer van werknemers. „Onze zwakste burgers leggen het op de arbeidsmarkt af tegen bekwamere mensen van elders”, waarschuwde Asscher eerder.

De reacties uit Brussel stemmen Asscher niet positief. „Er wordt badinerend op gereageerd terwijl die zorgen zijn van veel Nederlanders en van de Nederlandse regering.” De verwijzing naar mogelijke xenofobie door eurocommissaris Andor werpt Asscher „verre” van zich. „Dit laat opnieuw zien dat de Europese Commissie geen scherp zicht heeft op legitieme zorgen. Wij vragen: help ons in EU-verband de problemen op te lossen. Bijvoorbeeld met het innen van boetes en het aanpakken van illegale uitzendbureaus.”

Asscher waarschuwt al maanden voor de gevolgen van een grote toestroom van voornamelijk Oost-Europeanen als Bulgaren en Roemenen, die per 1 januari vrij naar Nederland mogen komen om te werken. Hij vreest voor uitbuiting door malafide uitzendbureaus, verdringing van Nederlandse arbeidskrachten en illegale betaling onder het minimumloon.