Koning Albert: staatsman zonder stok
Nog onverwacht kreeg ook de zuidelijke helft van de Benelux dit jaar te maken met een troonswisseling: bijna drie maanden na koningin Beatrix deed de Belgische koning Albert II afstand van de troon; na kroonprins Willem-Alexander aanvaardde ook zijn evenknie bij de zuiderburen het hoogste ambt, als koning Filip.
Zo’n wisseling van de wacht brengt steevast een stroom publicaties teweeg. Reflecties op een regeerperiode; beeldrijke boeken als terugblik op het leven van de oude of de nieuwe vorst.
”Albert II. De man achter de koning” is zo’n boek, al was het niet zo bedoeld. Het verscheen wel in juli, maar was al gedrukt toen de koning aan het begin van die maand meedeelde ermee te stoppen, en dat reeds achttien dagen later ook daadwerkelijk deed.
Patrick Weber schetst „aan de hand van zeldzame, vaak aangrijpende en soms intieme documenten het leven van een hartelijke man en het lot van een vorst die de geschiedenis van zijn land getekend heeft.”
Veelbewogen
Belgiës zesde koning maakte veel mee. Hij was veertien maanden toen zijn moeder verongelukte, amper zes jaar toen hij vanwege de Duitse inval in ballingschap moest, net zeventien toen zijn vader noodgedwongen afstand deed van de troon.
Albert Felix Humbert Theodoor Christiaan Eugène Marie was vanaf toen wel kroonprins, maar zijn oudste zoon werd later als troonsopvolger beschouwd. Dat liep anders doordat zijn broer Boudewijn in 1993 plotseling overleed op zijn vakantieadres in Spanje. Zo werd de prins toch koning Albert II.
Zijn turbulente leven was toen al in rustiger vaarwater terechtgekomen. Alberts huwelijk had na een jarenlange bittere breuk een wonderlijk herstel beleefd. Over die duistere bladzijden zwijgen of stiekem doen is niet van deze tijd; elke publicatie over de afgetreden vorst gaat erop in. Al was Paola Ruffo di Calabria volgens de auteur „de mooiste prinses van zijn tijd”, de prins zocht zijn geluk algauw elders. Met alle narigheid van dien. Hoe het met hun kinderen ging? Kijk maar naar de foto’s van toen. En toch kwam het weer goed.
Koning in crisistijd
Weber looft Alberts samenbindende rol in het immer verscheurde land. De schrijver maakte de koning vaak mee. Hij roept een staatsbezoek aan Ierland in 2007 in herinnering. „De koning had last van zijn rug en was met behulp van een wandelstok in een vliegtuig gestapt. In die tijd had België af te rekenen met een politieke crisis waarop dit land patent lijkt te hebben.
Aangekomen in Dublin stond de vorst erop zijn stok aan de kant te laten, ondanks zijn hevige pijn. Waarom? Omdat hij vond dat hij in zijn functie van koning in de eerste plaats een ambassadeur van zijn land was. Hij was van oordeel dat het beeld van een lijdende man, steunend op een wandelstok, het belabberde imago van een land dat reeds af te rekenen had met een zware politieke crisis alleen maar slechter kon maken. Aan dit soort anekdotes kan men een echte staatsman herkennen.”
Albert II. De man achter de koning; Patrick Weber
ISBN 978 2 87386 859 8
uitg. Lannoo, Tielt (België) 2013
144 pag.; € 24,95.