Wat te doen als scholieren uit de wijk en omstreken zich vervelen omdat de vakantie zo lang duurt? En wat te doen als die scholieren wel een extra cursus Engels, Nederlands of rekenen kunnen gebruiken? Dan start je een zomerschool.

„Wij staan op inhoud en op kwaliteit”, zegt Anne Segeren, directeur van de locatie Zusterstraat, streng. „Wij maken het hier niet gezellig voor de scholieren. Alleen de basisschoolkinderen hebben soms vrije activiteiten. Zij gaan vanmiddag cupcakes maken. Maar de middelbare scholieren zijn hier gewoon vier uur lang keihard aan het werk.”

De toon is gezet. Orde en discipline, dat zijn de kernwoorden van de zomerschool. Maar dat wel op een positieve manier. Er hangt een prettige atmosfeer in de gemeenschapsruimte van de locatie Zusterstraat, waar tachtig middelbare scholieren zich buigen over hun werk. Een stoel schuift, ergens legt een begeleider de Nederlandse grammatica nog eens uit. Alleen twee dames moeten hard lachen. „We overleggen met elkaar”, verdedigen ze zich.

Zittenblijfprogramma

„De zomerschool is bedoeld voor kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool en voor middelbare scholieren die een bijspijkercursus willen volgen of die het leuk vinden om zich alvast weer in het schoolwerk te verdiepen”, zegt Segeren. „In de lokalen boven zitten veertig basisschoolleerlingen. Voor hen ligt de nadruk op taalonderwijs. De middelbare scholieren hier in de gemeenschapsruimte zijn bezig aan de kernvakken van school: Engels, Nederlands en rekenen.”

Vijf dagen per week, één of twee weken lang, buigen de leerlingen zich over hun werk. De middelbare scholieren van halftien tot halfeen, de basisschoolleerlingen ook in de middag, om allerlei leuke activiteiten te doen.

De Johan de Witt Scholengroep organiseert de jaarlijkse zomerschool al sinds 1995. „Alle scholieren uit Den Haag mogen zich opgeven”, zegt Segeren. „Maar alleen voor onze eigen scholieren hebben we een speciaal zittenblijfprogramma. Dat is voor leerlingen die het afgelopen jaar over moeten doen omdat zij een onvoldoende scoorden op Engels, Nederlands, rekenen of op een combinatie van twee van deze vakken. Voor hen is de zomerschool een extra kans. Als de eindtoets van de vakken na de bijspijkercursus toch voldoende is, mogen ze alsnog over.”

En zittenblijvers zijn er genoeg op de Haagse school. In de gemeenschapsruimte buigen twee jongens zich over hun rekenwerk. Hun laatste kans om toch over te gaan. „Hoeveel is 48 procent van 300?” mompelt een van hen. Aan de andere kant van de tafel kijkt de begeleider samen met een andere zittenblijver een spellinglesje Nederlands na.

Nergens klinkt nadrukkelijk gezucht en geen enkele leerling klaagt over het binnenzitten. En dat in de zomervakantie. „Het valt me alles mee”, knikt Segeren. „De basisschoolleerlingen hoor je nooit, sommige middelbare scholieren wel. Vooral de zittenblijvers. Maar dan nog is het hun vrijwillige keuze. Daar kunnen we hen altijd op wijzen.”

Kwaliteit

Hoe krijgen alle scholieren les op hun eigen niveau? „Aan het begin van de zomerschool zijn alle leerlingen via computertoetsen getest”, zegt Segeren. „Daarna is voor iedere leerling een stapeltje met het aparte programma neergelegd. Dat was echt een heel grote klus, maar het helpt de huiswerkbegeleiders ontzettend bij hun werk.”

Segeren wordt onderbroken door een van de begeleidsters, die komt melden dat haar groep al bijna door de stof heen is. Het betreft de nieuwkomersgroep op school, die deze vakantie heel specifiek op de Nederlandse taal wordt bijgespijkerd. Lesjes in grammatica, spelling en zinsopbouw dus. En heel veel lezen, klassikaal lezen.

Segeren is de drijvende kracht achter de zomerschool op de locatie Zusterstraat. Formeel horen zomerscholen bij het concept Brede Buurtschool, maar in de praktijk is de Johan de Witt Scholengroep zelf verantwoordelijk voor de inhoud. „Wij houden de regie om de kwaliteit hoog te houden”, zegt Segeren. „Daarom benaderen we zelf de universitaire studenten en de pabostudenten die in aanmerking komen om vakantiewerk te doen als begeleider van de scholieren. Stichting Brede Buurtschool Den Haag houdt de administratie bij en Randstad Uitzendbureau regelt de uitbetaling van de studenten.” Maar uiteindelijk is het de subsidie van de gemeente Den Haag die het mogelijk maakt om alles te realiseren. „De zomerschool is daarom gratis voor alle leerlingen uit de stad.”

Het is kwart voor elf, tijd voor pauze. Even de benen strekken, even kletsen met elkaar en even een luchtje scheppen. Maar om elf uur is het weer rustig in de gemeenschapsruimte. Opnieuw hard aan het werk. Over waarom je wel zegt ik loop en ik liep, maar niet ik kook en ik kiek.

Dit is het slot van een vijfdelige serie over zomerscholen.

Vakantiebaan

Wie: Niki van der Steenstraten (21), Den Haag.

Verbonden aan de zomerschool: „Ik geef bijles aan middelbare scholieren.”

Reden om mee te doen aan de zomerschool: „Dit is mijn vakantiebaan. Het is leuk om scholieren te helpen. Bij sommige leerlingen zie je heel duidelijk dat je een bijdrage levert aan hun schoolprestaties, omdat ze na een paar dagen cursus al stappen vooruit zijn in de stof. Daarnaast verdient het prima. Tijdens het collegejaar studeer ik biomedische wetenschappen en nu geef ik ineens les in Engels, Nederlands en rekenen. Dat is een leuke ervaring.”

Dit valt tegen: „Meerdere kinderen tegelijk helpen, werkt niet, heb ik gemerkt. Ook al zitten sommige leerlingen op hetzelfde niveau, dan nog kunnen ze heel andere vragen hebben.”

Vakantievulling

Wie: Xhandrick Marchena (13), Den Haag

Verbonden aan de zomerschool: „Ik volg het programma voor middelbare scholieren.

Reden om mee te doen aan de zomerschool: „Ik mag nu nog niet over naar het tweede jaar van vmbo-k. Als ik na de bijspijkercursus mijn toets voor rekenen haal, mag dat wel. Nu ben ik heel veel aan het rekenen. Mijn mentor heeft mij opgegeven, want hij weet dat ik over kan omdat ik goed mijn best doe. Ik vond dat wel goed, want soms is mijn vakantie suf. Dan vind ik het leuk om andere kinderen uit mijn klas weer te zien. De leraren hier zijn heel aardig, ze komen naar je toe als je een som niet begrijpt. Ja, ik denk dat ik de toets wel ga halen en dat ik over kan naar de tweede klas.”

Dit valt tegen: „Als het heel lekker weer is, dan wil ik weleens naar buiten. Maar dan kijk ik naar alle andere scholieren in de zaal en ga ik weer hard aan het werk.”

Brede Buurtschool

De Brede Buurtschool is een algemeen concept voor een samenwerkingsverband tussen onderwijsinstellingen en welzijnsorganisaties. Dit samenwerkingsverband is ontstaan vanuit de gedachte dat een kind zich beweegt in drie leefwerelden: op school, in het gezin en in de samenleving. Door het creëren van belangrijke en leuke voorzieningen voor jongeren in een buurt hebben de jongeren meer kansen voor de toekomst.

In Den Haag wordt gewerkt met het concept Brede Buurtschool. Op 1 januari 2013 werd Stichting Brede Buurtschool Den Haag opgericht om de ideeën van scholen te ondersteunen en te realiseren. Op de Johan de Witt Scholengroep is het concept uitgewerkt in een zaterdagschool en in de zomerschool die elk jaar wordt gehouden.