Een woordvoerster van directeur Christien Bronda van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) van Amsterdam, tevens de vicevoorzitter van de Nederlandse koepel van sociale diensten (Divosa), meldde dit maandag.

Dat gemeenten steeds meer opsporen komt voor een deel doordat ze moeten bezuinigen en daarom beter handhaven. Ook hebben ze betere risicoprofielen ontwikkeld, waardoor ze zich bijvoorbeeld meer op cliënten richten die eerder hebben gefraudeerd. Verder worden aanvragen vaker afgewezen na controle van de gegevens.

In 2010 waren er in Amsterdam 367 strafrechtelijke fraudeonderzoeken. Aan ten onrechte uitgekeerde uitkeringen vorderde de gemeente dat jaar 3,36 miljoen euro terug. Vorig jaar was het aantal gestegen naar 560 onderzoeken en verdubbelde het ontdekte fraudebedrag naar 6,26 miljoen.

Ook zijn mensen in deze economisch zware tijden bereid fraudeurs aan te geven. De Amsterdamse kliklijn leverde vorig jaar 750 serieuze meldingen op, en in de eerste 7 maanden van dit jaar 390. Fraudeurs verraden op sociale media bovendien zichzelf doordat daar blijkt dat ze toch werk hebben of dat ze te vaak op vakantie zijn.

Gemeenten verstrekken jaarlijks circa 4 miljard euro aan bijstandsuitkeringen en toelagen. Volgens Divosa toont onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uit 2012 aan dat gemeenten in 2011 67 miljoen euro aan fraude vaststelden, 14 miljoen meer dan in 2010. Dat komt neer op 1,67 procent van het totale uitkeringsbudget.

De stijging hield daarbij gelijke tred met de stijging van het aantal bijstandsgerechtigden. Dat aantal is inmiddels nog verder omhoog gegaan: van 316.000 begin 2010 naar 365.000 begin dit jaar. Belangrijk is volgens Divosa dat het gemiddelde fraudebedrag zakt doordat controlediensten er korter op zitten.