Karakter, een exclusieve whisky uit Twente
MANDER. De eerste Twentse whisky heet Karakter en is nog niet op de markt. Maar dat zal niet lang meer duren; de vaten liggen al enkele jaren te rijpen bij Gerard Velthuis van Erve Sculte aan de Uelserweg in Mander. Nog net niet in Duitsland.
De meest noordoostelijke uithoek van Twente lijkt bij uitstek de streek van het goede leven en de goede smaak. Een gebied om tot rust te komen. „En daar horen streekproducten bij”, vindt oud-reclameman Gerard Velthuis (62).
Volgens Velthuis is er heel veel bedrog op de markt. „Iets heet al een streekproduct als er enkele ingrediënten in zitten uit die streek. Maar daar ben ik het totaal niet mee eens. Er worden in Twente zo veel mooie dingen verbouwd en gemaakt dat het gewoonweg jammer is om daar geen gebruik van te maken.”
Het principe dat een streekproduct voor 100 procent uit het ‘eigen’ gebied moet komen, brengt Velthuis zelf in praktijk. Hij was er al een tijd mee bezig, maar toen hij vijf jaar geleden zijn reclameonderneming Artica overdeed aan zijn zoon, stortte hij zich met hernieuwd enthousiasme op het maken van exclusieve fruitjenevers uit Twente.
„In Oostenrijk zag ik dat de boeren daar al eeuwen hun eigen ”Obster”, hun fruitborrel, aan huis stookten. Dat boeide me zeer. Ik heb me daar toen grondig in verdiept en het uiteindelijk zelf geprobeerd. Op zeer kleine schaal, dan blijft hij exclusief én van hoge kwaliteit, want die komt onherroepelijk in gevaar als de zaken je boven het hoofd groeien”, aldus Velthuis.
Velthuis experimenteerde met het vergisten van appels, en dat lukte. „Ik heb me kwetsbaar opgesteld en zelfs meegedaan aan de Destillata Verkiezing in Oostenrijk. Dat is natuurlijk het hol van de leeuw, maar wil je echt succes boeken dan moet je het lef hebben om daar je whisky te laten keuren. Het kan best zijn dat je hele reputatie ineens naar de maan is, omdat alles breed uitgemeten wordt in de vakpers. Maar het ging goed, ik kreeg dubbel goud in 2012 en 2013. Dat beschouw ik als het winnen van een Europees kampioenschap.”
Velthuis maakt al jenever van peren. Dat succes bracht hem op het plan een zuiver Twentse whisky te maken. „Twente is een streek met een eigen karakter, en daar horen karaktervolle producten bij. Vandaar de naam. De vaten zijn in Oostenrijk gemaakt. In Twente zijn geen ambachtelijke kuiperijen meer. Maar in het Oostenrijkse Steiermarken is een zesde generatie kuipenmakers bezig, een vader en een zoon, die met veel liefde en zorg de vaten ambachtelijk maken. De vaten zijn van een Twentse eik van Huize Almelo, want whisky krijgt zijn typische eigen smaak van het hout waarin de drank rijpt. Die Twentse whisky zal dan ook een heel andere smaakbeleving geven dan de Schotse of Ierse.”
Bij zijn whisky haalde Velthuis een echte deskundige: de Schotse whiskygoeroe en schrijver Jack Shaw. „Hij wilde eerst niet komen, want hij zou voor mij te duur zijn én ik moest accepteren dat hij zijn bevindingen ook zou publiceren. Ik had hem wat toegestuurd en direct daarna belde hij en zei: „Dit kan niet waar zijn! Dit wil ik zien!” Shaw is hier geweest en was razend enthousiast. Hij begeleidt het hele experiment tot het eind. Het kan zijn dat we Karakter volgend jaar op de markt brengen, maar het zou ook 2015 kunnen worden, want het blijft een natuurproduct en de natuur kun je niet dwingen.”