Dr. Klaver: Evangelische beweging heeft meer contact met cultuur
Meer dan de „gevestigde kerken” heeft de evangelische beweging „contact met de cultuur om ons heen”, signaleert Miranda Klaver in Wapenveld. Het blad van de reünistenvereniging van de CSFR had een interview met de antropoloog en theoloog.
„In mijn jeugd was er in de evangelische beweging vooral aandacht voor de eindtijd. Ik weet dat nog goed. Pas later ben ik in gaan zien dat dat niet los te zien was van de angst voor oorlog en de alomtegenwoordige Koude Oorlog. Ook de theologie van zonde en schuld werd in dat kader geplaatst. Het is opmerkelijk als je alle toespraken van de EO-jongerendag op een rij zet hoe je daar de cultuuromslagen in terugvindt. Frinsel sprak in de begintijd nog over zonden en waarschuwde voor seks, drugs en alles wat van God af zou kunnen houden. Dat stond allemaal in het teken van de eindtijd.
De omslag kwam met de val van de Muur. Opeens ging het op de EO-jongerendag over het vaderhart van God. De invloed van onze therapiecultuur deed zich gelden. Mensen worden tegemoet getreden als verwonde en gekwetste mensen die op zoek zijn naar heling en geborgenheid.
De evangelische beweging bevindt zich in dit opzicht in de voorhoede. De gevestigde kerken hebben minder contact met de cultuur om ons heen en houden daarmee vast aan het eigen discours. Maar daarmee wordt de kloof ook groter. De vraag van Luther naar de rechtvaardiging kun je ook niet los zien van zijn tijd. Het juridische verzoeningsmodel paste ook in het taalveld van zijn cultuur.
Dat is ook de actualiteit van onderzoek zoals ik doe voor kerken: waar stelt het evangelie nu mensen onder kritiek en waar is het nu een antwoord op? Maar dan moet je wel in contact staan met je tijd en niet vastzitten in je eigen verhaal. Het is voor mij de vraag of het reformatorische verhaal van zonde en genade wel aansluit op onze tijd. De cultuuromslag van angst, ten tijde van de Koude Oorlog, naar therapeutisering en goed voelen, is in ieder geval een ander discours. Dat was echt een shift. En evangelische kerken reageren daar eerder en sterker op.”