Als het aan deze twee Kamer­leden ligt, en trouwens ook aan de meerderheid van de Tweede Kamer, zijn weigerambtenaren binnenkort uitgesloten als ambtenaar van de burgerlijke stand. Wat de meerderheid in onze samenleving vindt, is dan tot wet verheven. Zo werken de dingen in een systeem waar de helft plus één de lakens uitdeelt.

Ik vind de heer Schouw en mevrouw Dijkstra geen flinke mensen. Zij staan met hun opvatting immers bepaald niet alleen. Het overgrote deel van de mensen in ons land heeft geen moeite met het homohuwelijk en alles wat ermee samenhangt. Dat moet ieder zelf maar uitmaken, zo redeneren velen.

We leven in een postmoderne tijd. De geest van onze tijd is individualistisch, liberaal en seculier. Iedereen is de beheerder van zijn eigen levensproject. Voor vaste normen en waarden is weinig ruimte; voor algemeen geldende normen al helemaal niet.

Ethiek

Wat de weigerambtenaar betreft moesten de Kamerleden van CDA, CU en SGP tegen de stroom op roeien. Dat is lastig. Tegelijkertijd oogst het bewondering. De Kamerleden van de drie partijen nemen het op voor eeuwenoude normen en waarden in onze samenleving. Een milde tolerantie, een zekere ruimte voor anderen, en ook het opkomen voor de geboden en wetten des Heeren zijn belangrijk. Ook in het parlement is het nodig om Gods goede geboden te laten horen. Tegen de tijdgeest mogen en moeten we het Evangelie laten horen.

De overgrote meerderheid in onze samenleving heeft echter niets meer met de Bijbelse ethiek. Dat is een aangrijpend verschijnsel, maar wel de harde realiteit waarin we vandaag de dag leven. Het is in de politiek voortdurend schipperen tussen allerlei kwaden. Het is ook een voortdurende oproep aan mensen om terug te keren naar de geboden Gods.

Overigens is het daarbij wel van belang om te beseffen dat de problemen niet in de eerste en voornaamste plaats in Den Haag liggen. De problemen liggen in de samenleving, bij onze buren en collega’s. De seculiere gedachten rond goed en kwaad komen voor bij de mensen met wie we in de trein zitten, die we tegenkomen in de winkel of ontmoeten bij een receptie.

Onze samenleving is seculier en liberaal. In Den Haag gebeurt niets anders dan hetgeen reeds in de samenleving gestalte heeft gekregen. Het is goed om dat te beseffen. Een antwoord op alle dingen die er de komende tijd wellicht zullen plaatsvinden, begint daarom ook niet bij het schuldig stellen van onze regering of volkvertegenwoordigers. Het begint bij onszelf en de mensen die wij ontmoeten. En zit daar niet een flinke haper?

Vreemdeling

Want laten we eerlijk zijn: christenen zijn massaal weggetrokken uit de grote steden in onze land. Ruim veertig jaar geleden stonden er in de grote steden nog heel wat kerken waar op de rustdag mensen samenkwamen. Een duidelijk getuigenis in een veranderende wereld. Die kerken zijn inmiddels echter verdwenen, soms omgebouwd tot moskee, soms veranderd in een museum of iets anders.

Er is veel veranderd, maar we hebben het gewoon laten gebeuren. Dat is schrijnend als we de voorthollende secularisatie overzien. We komen er niet zonder schuld van af. Dat is de harde en verootmoedigende realiteit.

Dit neemt niet weg dat je meer en meer een vreemdeling wordt in eigen land. Vorig jaar schreef rabbijn Van de Kamp een boekje over het voorgenomen verbod op ritueel slachten. In die discussie moest het recht op godsdienstvrijheid het afleggen tegen het dierenwelzijn. Dieren zijn in dit land soms belangrijker dan godsdienst. Voor de toekomst zal ook wel duidelijk worden dat gelijkheid belangrijker is dan kerk, school en gezin.

De ontwikkeling die we vandaag om ons heen zien, stopt niet zomaar. Scholen zullen, om maar iets te noemen, beperkt worden in hun toelatingsbeleid en benoemingsbeleid. Voor 2017, het herdenkingsjaar van de onderwijspacificatie, moeten we volgens vele seculiere mensen toch echt van een aantal dingen op dit punt ‘verlost’ zijn.

Zorg

De tijd zal leren hoe snel en hoe indringend de seculiere krachten doorwerken. Laten we niet denken dat het wel mee zal vallen. Wat door de jaren heen aan eigen instellingen is opgebouwd staat echt ter discussie. Bovendien gaat het draagvlak eronder meer en meer ontbreken. We moeten bovendien niet gek opkijken als op enig moment ook kerken en gezinnen onder de norm van de gelijkheid dienen te bukken. Wat dat betreft is het optreden van Schouw en Dijkstra een helder en zorgelijk signaal. De overheid stelt een seculiere norm voor allen! Voor minderheden wordt de ruimte ingeperkt. De uitsluiting van minderheden is min of meer begonnen.

Hoe moeten we tegen dit alles aankijken? Echte en diep doorleefde zorg is er helaas in christelijk Nederland nog niet te bespeuren. Een ‘verdoofde voorganger’ ben ik eigenlijk nog niet tegengekomen. Niettemin worden we wel steeds meer vreemdelingen in eigen land. Maar vreemdelingen hebben toekomst. Want vreemdelingen zijn op reis naar een ander Vaderland (Hebr. 11:13). Dat is het enige houvast in een veranderende wereld. Ook vandaag.

De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente te Amersfoort. Reageren? goedbekeken@refdag.nl