Sinds vorige week publiceert het boulevardblad Daily Mirror elke dag een gedeelte uit het boek, wat tot veel ophef leidt. Zo drukte de krant een handgeschreven brief van Diana af waarin de prinses, in oktober 1996, schreef dat iemand van plan was haar auto te saboteren zodat ze zou verongelukken. Op 31 augustus 1997 kwam Diana inderdaad om het leven bij een auto-ongeluk in Parijs. Een merkwaardige samenloop van omstandigheden of een juist voorgevoel? Burrell beweert de brief van Diana te hebben gekregen om hem te bewaren „voor het geval dat” - een vage redenatie overigens.

Het is minder fraai dat Burrell uitweidt over allerlei zaken uit het privé-leven van de prinses die pijnlijk kunnen zijn voor haar nabestaanden. Zo zou Diana na haar scheiding met de Britse prins Charles negen vrienden hebben gehad die zij rangschikte naar populariteit. Onder haar aanbidders, die haar overlaadden met cadeaus, bevonden zich een zakenman, een miljardair, een advocaat, een politicus en een schrijver. Diana vergeleek het zelf met paardenrennen. „Soms grapte de prinses dat de renbaan te druk werd”, aldus Burrell. De enige man van wie zij heeft gehouden zou de Pakistaanse hartchirurg Hasnat Khan zijn geweest. Diana wilde trouwen, maar Khan verbrak de relatie. De verhouding met Dodi al-Fayed was volgens Burrell niet serieus. Diana vermoedde dat hij een drank- en drugsprobleem had, dames van lichte zeden bezocht en in geldnood zat. Zij vroeg Burrell om advies voor het geval zij een trouwring kreeg aangeboden van Dodi.

Het sensationele nieuws bracht Diana’s zoon prins William (21) ertoe, mede namens zijn jongere broer Harry (18), te reageren op de butler, die volgens hem zijn moeder „koud en openlijk” heeft bedrogen. De prins zegt dat hij „niet kan geloven dat Paul, aan wie zo veel vertrouwen was geschonken, nu zijn positie misbruikt.” William liet weten dat „dit niet alleen voor ons tweeën erg pijnlijk is, maar voor iedereen die hierbij betrokken is.” Hij voegde daaraan toe dat zijn moeder, als zij nog in leven zou zijn geweest, „diep gekwetst” zou zijn.

Natuurlijk is veel van wat Burrell schrijft in meer of mindere mate waar en bekend: dat de prinses helemaal niet van Charles wilde scheiden, dat haar schoonvader opbeurende brieven aan haar schreef ten tijde van het echtelijke conflict, dat Earl Spencer niet altijd die steun en toeverlaat was voor zijn zus als hij met zijn beroemde toespraak op haar begrafenis deed vermoeden, dat William geen koning wil worden enzovoorts. Hier gaat de discussie, terecht, over auteursrecht en regels van privacy. Zijn deze niet geschonden nu Burrell openbaar maakt niet alleen wat Diana schreef, maar ook wat bijvoorbeeld prins Philip aan Diana zwart op wit te kennen gaf?

Diana’s brief aan Burrell van oktober 1996 is van een ander kaliber. Het is goed dat Burrell hieraan ruchtbaarheid geeft. Dit omdat de prinses hierin haar angst verwoordde dat men het op haar leven had gemunt. Het was niet de enige argwaan die de prinses met haar butler deelde. Ze rolden samen zelfs een keer alle tapijten op om te kijken of er soms afluisterapparatuur onder was aangebracht. Het is te gemakkelijk dit af te doen alsof Diana een paranoïde vrouw was. Het kan zeker zijn gebeurd dat mensen het op haar leven hadden gemunt en het is de taak van de Britten hier alsnog een gerechtelijk onderzoek naar te doen.

Het is ook niet voor niets dat Mohammed al-Fayed, de vader van Dodi, naar aanleiding van de publicaties alsnog vroeg om een openbaar onderzoek naar de toedracht van het ongeluk in de Parijse tunnel. De Britse regering heeft dat aanvankelijk afgewezen, maar als alle nog lopende juridische procedures in Frankrijk zijn afgerond komt er in Groot-Brittannië in elk geval alsnog een gerechtelijk vooronderzoek. Als daar niets nieuws uit komt, is in ieder geval recht gedaan aan de bange vermoedens van een prinses.

Het boek van Burrell komt net voor Kerst op de markt. Dat is in commercieel opzicht een goede timing. Het zal bij het grote publiek geweldig aanslaan, zoals ook in Nederland het eerste boek over de verloofde van prins Johan Friso, Mabel Wisse Smit, een bestseller zou kunnen zijn. Butler Paul Burrell heeft gezegd dat de Britse koninklijke familie het boek aan zichzelf te wijten heeft. Hij beklaagt zich erover dat de prinsen in het bijzonder en de koninklijke familie in het algemeen weinig voor hem hebben gedaan toen hij vorig jaar terecht moest staan op beschuldiging van het ontvreemden van eigendommen van Diana. Hij heeft zelfs zelfmoord overwogen. In die fase van zijn leven heeft hij geen enkele steunbetuiging van zijn voormalige werkgever ervaren.

Dat deed zeer, alhoewel Burrell werd vrijgesproken nadat koningin Elizabeth II had bevestigd dat Burrell haar verteld had de spullen onder zijn hoede te hebben genomen. Alles had anders kunnen lopen, aldus Burrell, „als de telefoon was gegaan en de prinsen hadden gezegd: „O, Paul, sorry dat we je niet konden helpen tijdens je proces, we konden niet anders. Waarom kom je niet met Maria (Burrells vrouw, red.) en de jongens naar Londen, dan gaan we wat doen.”

Zijn bewering voor de nieuwszender BBC dat hij de twee prinsen absoluut geen kwaad wil berokkenen komt wel een beetje als mosterd na de maaltijd. „Waarom zou ik? Ik heb de jongens zien opgroeien en ik heb zelf ook twee kinderen.” Het moet hem tot tevredenheid stemmen dat prins William binnenkort een ontmoeting met hem heeft, ergens op een geheime plek in Engeland.

Agenda

Prinses Margriet opent op dinsdag 4 november in de Utrechtse wijk Papendorp-Zuid het nieuwe kantoorpand van Prismant. Prismant is een bureau dat voor organisaties in de gezondheidszorg onderzoek verricht, advies geeft en informatie verstrekt.

Prins Bernhard heeft het voornemen op woensdag 5 november in het Koninklijk Paleis in Amsterdam de Erasmusprijs uit te reiken aan Alan Davidson. Deze Britse auteur en voedseldeskundige heeft een reputatie opgebouwd op het gebied van de studie van voedsel, voedselgeschiedenis en eetcultuur.

Koningin Beatrix woont op donderdag 6 november in het Concertgebouw te Amsterdam de tiende lezing bij van De Anatomische Les. De lezing wordt gehouden door moleculair bioloog en Nobelprijswinnaar prof. dr. Harold E. Varmus. De Anatomische Les is een publiekslezing op het snijvlak van geneeskunde en maatschappij en wordt jaarlijks georganiseerd door het Academisch Medisch Centrum (AMC) en de Volkskrant.

Kroonprins Willem-Alexander woont die dag in het Dorint Conference Airport-Hotel te Schiphol een deel bij van het congres ”Het water staat ons aan de lippen”. De Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) organiseert het congres samen met het International Symposium Managing European Water Crises van de provincie Zeeland.