De verdachten werden begin mei aangehouden tijdens controles in de coffeeshops Mississippi, Kosbor en Smokey. Ze hebben een allereerste strafzaak over de verkoop aan buitenlanders uitgelokt, erkenden ze woensdag volmondig. „We hebben heel lang geprobeerd om bij deze rechtbank te komen. We hebben dit moeten doen. Wij vinden artikel 1 van de grondwet tegen discriminatie belangrijker dan een aanwijzing van de minister die in de rest van het land niet wordt gehandhaafd”, vatte de eigenaar van coffeeshop Smokey samen.

Van de rechtbank in Limburg wordt als ‘ultieme oplossing’ verwacht dat die een knoop doorhakt en een richtinggevende uitspraak doet, erkende de officier van justitie Leonard Geuns. „Het is wellicht een proefproces, maar geen nepproces. De wet moet duidelijk zijn.”

De aanklager meent dat de coffeeshops het moeten doen met de landelijk geldende gedoogcriteria. Als ze het er niet mee eens zijn, moeten ze de gemeenteraad of Tweede Kamer mobiliseren, zei hij.

Het Openbaar Ministerie in Limburg vindt discriminatie gerechtvaardigd, omdat het verbod op verkoop aan buitenlanders tot het gewenste resultaat heeft geleid: de overlast is minder geworden, aldus de officier. „Burgemeester Onno Hoes van Maastricht verdient steun. Zijn beleid spreekt ons aan.”

Advocaat André Beckers meent dat de coffeeshopshouders en hun personeel in strijd met het recht en het vertrouwensbeginsel worden vervolgd. „De florerende straathandel is het gevolg van mislukt beleid. De coffeeshops aanpakken is geen middel. Het weigeren van buitenlanders is overbodig”, betoogde hij.

De rechtbank in Maastricht doet op 26 juni uitspraak.