Ook Johann Sebastian Bach bezoekt de evangelisch-lutherse Katharinenkirche: in 1701 en in 1720. De tweede keer is hij in Hamburg omdat hij heeft gesolliciteerd naar de functie van organist van de Jacobikirche. Bach geeft een ruim twee uur durend presentatieconcert op het orgel van de Katharinenkirche, maar valt af omdat hij weigert de 400 Duitse marken te betalen die gevraagd worden om voor de organistenpost in de Jacobi in aanmerking te komen. Niettemin toont Bach zich diep onder de indruk van de tongwerken en de twee 32 voetsregisters (Principal en Gross Posaun) van het orgel in de Katharinenkirche.

Aan het instrument komt een jammerlijk einde door een bombardement in 1943. Kerk en orgel worden grotendeels verwoest. Na de oorlog bouwt Kemper uit Lübeck een nieuw instrument met 75 stemmen, dat echter van matige kwaliteit is. In 2004 wordt de Stiftung Johann Sebastian opgericht, die zich beijvert voor een reconstructie van het orgel uit 1720. De slogan is: ”Eine Orgel für Bach”.

Na een internationaal symposium, waarop orgelbouwers uit diverse landen hun ideeën mogen presenteren, wordt de opdracht gegund aan Flentrop in Zaandam. De doorslag geeft de ervaring die de Nederlandse orgelbouwer heeft met de restauratie van Noord-Europese barokorgels en met reconstructies zoals die van het Duyschotorgel in de Amsterdamse Westerkerk. Flentrop levert in 2009 het rugwerk in de Katharinenkirche op. De rest van het orgel volgt in 2012 en begin dit jaar.

Het Flentroporgel kost 2,5 miljoen euro. Het bedrag is bijna binnen en komt grotendeels van sponsors, onder meer uit het Duitse bedrijfsleven. Tijdens de presentatie van het instrument aan de gulle gevers, vorige week, brengt de predikante van de kerk, dr. Ulrike Murmann, het treffend onder woorden: „Deze kerk vraagt om een groot orgel en dit orgel vraagt om een grote kerk.”

Cantor-organist Andreas Fischer zet daar een dikke streep onder met zijn vertolking van Bachs beroemde Passacaglia. Elke variatie krijgt een andere registratie, waarbij het Flentroporgel zich presenteert als een grote muzikale kleurdoos. Fischer roemt de klank en het toucher van zijn nieuwe instrument. „Het orgel geeft zelf aan hoe het bespeeld wil worden. Het heeft karakter.”

Morgenochtend wordt het Flentroporgel officieel in gebruik genomen tijdens een ”Festgottesdienst”. Daarna start in de Katharinenkirche de ”Hamburger Orgelsommer” met concerten op het nieuwe instrument door onder anderen Ton Koopman, Harald Vogel en Jos van der Kooy.