Palestijn Awad: geroepen om vrede te stichten
De Palestijn Sami Awad wil de vrede bevorderen tussen Israël en de Palestijnen. Zijn organisatie Holy Land Trust ontplooit tal van activiteiten waaraan Palestijnen, Israëliërs en buitenlanders mee kunnen doen. Het lijkt vechten tegen de bierkaai. De belangstelling onder Palestijnen voor zijn programma’s taant, maar christelijke leiders vormen een uitzondering.
Sami Awad komt uit een bekende familie. Zijn vader Bishara is de oprichter van het Bethlehem Bijbelcollege. Zijn oom Alex is een veel geciteerde voorganger van een baptistenkerk in Oost-Jeruzalem. Zijn andere oom, Mubarak, richtte in Jeruzalem het Palestijnse Centrum voor de Studie van Geweldloosheid op. Dr. Mubarak Awad werd in 1988 door de Israëlische autoriteiten het land uitgezet. Maar Sami Awad treedt in zijn voetsporen.
Zijn oom Mubarak is quaker. Sami Awad voelt zich verwant met de evangelische beweging en bezoekt de baptistenkerk van zijn oom Alex. In de evangelische beweging is echter wel iets wat hem niet bevalt. „De meeste evangelische denominaties in het Westen zijn gestopt met het werken aan vrede, terwijl we geroepen zijn om vrede te stichten.”
In de Verenigde Staten studeerde hij politicologie en vredesstudies. In 1998 richtte hij in Bethlehem de Holy Land Trust op. De organisatie beoogt door geweldloze activiteiten de vrede te bevorderen en een einde te maken aan de Israëlische presentie op de Westelijke Jordaanoever. Holy Land Trust wil bovendien de waarde van gelijkheid bevorderen. „Voordat we ook maar kunnen praten over een politieke oplossing, moeten alle mensen in dit land behandeld en beschouwd worden als gelijkwaardigen.”
Hij werkt in een regio waar al veel geweld is gebruikt. Israëliërs leven in een vijandelijke omgeving, gaan gebukt onder terreuraanslagen, raketaanvallen en oorlogen. Palestijnen kampen met de bezetting, de reacties van het leger en het geweld van sommige radicale kolonisten.
Het centrum van Awad is gevestigd in een fraai, 200 jaar oud pand, met vijf verdiepingen in het hart van Bethlehem. Awad pakt een foto om te laten zien hoe het gebouw er een paar jaar geleden uitzag: een bouwval, met gedeeltelijk ingestorte muren. De Zweedse organisatie Sida heeft het pand grondig gerenoveerd en 95 procent van de kosten betaald.
Holy Land Trust heeft in de laatste jaren tal van activiteiten ontwikkeld. Tijdens de ”Zomer van Ontmoeting” krijgen buitenlanders bijvoorbeeld de kans bij een Palestijnse familie te logeren, vrijwilligerswerk te doen, seminars te volgen, Israëliërs te ontmoeten en het land rond te reizen.
Awad is bovendien betrokken bij een programma voor religieuze leiders van de drie monotheïstische godsdiensten. Deze komen in Jeruzalem bij elkaar om te praten over de vraag hoe ze religieuze teksten kunnen gebruiken om vrees en haat te bestrijden.
Awad vertelt dat hij in zijn centrum drie, vier keer per week Israëlische vredesactivisten ontvangt. Officieel mogen ze Bethlehem niet eens bezoeken.
Tot zijn spijt merkt hij dat de belangstelling onder Palestijnen om de Israëliërs te ontmoeten terugloopt. „Veel Palestijnen hebben het gevoel gekregen dat deze ontmoetingen nergens toe leiden. We zijn al tien, twintig, dertig jaar met elkaar in gesprek. En kijk naar de huidige situatie.”
Er spelen ook andere bezwaren mee. Zo is er in de Palestijnse samenleving tegenstand ontstaan tegen de zogeheten ”normalisatie”. Awad: „De ontmoetingen wekken de indruk dat alles normaal is. We zitten bij elkaar en worden vrienden, alsof we daarmee de bezetting eindigen. Velen zeggen: het is het risico niet waard daardoor door anderen gemarginaliseerd te worden. Verder hebben de mensen het te druk met het dagelijks leven. De vraag hoe ze moeten overleven heeft prioriteit.”
Uitzondering hierop vormen de christelijke, vaak evangelische, groepen. „Vanuit diverse hoeken zeggen christelijke leiders: „Wij staan niet langer aan de kant, maar hebben een duidelijke stem.” Veel christelijke leiders spreken zich over de situatie uit.”
Hij signaleert ook de opkomst van een nieuwe generatie van Amerikaanse evangelischen die zich willen inzetten voor recht en gerechtigheid. „Daarbij besteden ze ook aandacht aan het conflict tussen Israël en de Palestijnen.”
Awad: „Deze grote middengroep wil zich niet verbinden met een van beide polen. Velen proberen hen pro-Palestijns of pro-Israël maken. Maar ons doel is dat zij zich uitspreken voor beide gemeenschappen.”