„Wij moeten kiezen voor niet scheuren”
„Wij moeten proberen onze tegenstelling ”mee of niet mee” te overstijgen.” Ds. P. Molenaar bracht dit zaterdagmorgen naar voren in de dorpskerk van Oosterwolde, tijdens een van de regionale bijeenkomsten van het Comité tot behoud van de Nederlandse Hervormde Kerk. „De synode dwingt ons te kiezen tussen meegaan en niet meegaan. Maar wij moeten kiezen voor niet scheuren.”
De predikant uit Dordrecht noemde het onderwerp van zijn lezing -„Hoe verder als de PKN er komt?”- huiveringwekkend. „Je moet er niet aan denken dat de synode doorgaat en de gevolgen laat voor wat ze zijn.”
Hij riep ambtsdragers op zich allereerst te laten leiden door artikel 32 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Daarin staat dat ze „zich moeten wachten om af te wijken van hetgeen Christus, onze enige Meester, ons geordineerd heeft”, en dat ze alleen datgene moeten aannemen wat „dienstig is om eendrachtigheid en enigheid te voeden en te bewaren.”
In zijn lezing constateerde ds. Molenaar dat in veel hervormd-gereformeerde gemeenten verschil van mening bestaat over de vraag wat er te doen staat als de hervormde synode op 12 december kiest voor fusie. Eensgezindheid is er in deze gemeenten echter wel waar het gaat om de bezwaren tegen de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland.
Namens het bestuur van het Comité stelde hij gemeenten daarom voor richting de synode te verklaren: „Synode, we hebben als gemeente onze diepgaande bezwaren tegen de voorliggende kerkorde en ordinanties en daarmee ook tegen de voorgenomen fusie. Daarbij verdeelt de vraag om al of niet mee te gaan naar de PKN zowel de kerkenraad als de gemeente tot op het bot. Maar we achten het bijbels volstrekt onverantwoord dat onze gemeente scheurt door een proces dat wij niet hebben begeerd en waartegen we onze fundamentele bezwaren hebben. En daarom synode: wij blijven staan waar wij staan, totdat u voor ons een oplossing hebt gecreëerd waarbij de eenheid van de gemeente bewaard blijft.”
Ds. Molenaar noemde dit het „terugbrengen van het probleem naar het bord van de synode. En zou het dan misschien toch niet zo kunnen zijn dat als kerkenraden en gemeenten door Gods genade die spankracht kunnen opbrengen, de synode vroeg of laat voor een oplossing zal zorgdragen?”
Maar wat te doen als dit in een gemeente niet meer mogelijk is? Het Comité wil daarop geen antwoord geven. „Wij begrijpen uw verlangen om een concreet beeld te krijgen van hoe het zal gaan. Maar dat mag en kan niet.”
Daarbij benadrukte ds. Molenaar dat tot 1 mei 2004, wanneer de mogelijke fusie zijn beslag krijgt, alles blijft zoals het nu is. „Tot die datum hebben we ook onze afdrachten te doen.”
Nadrukkelijk stelde hij dat niemand zijn of haar lidmaatschap moet opzeggen. „Daarmee zouden we onszelf buiten de kerk plaatsen. Als uw kerkenraad in meerderheid toch meegaat, dan moet u schriftelijk te kennen geven dat u uw lidmaatschap niet laat meenemen naar de PKN, omdat u wilt blijven wat u bent: hervormd lidmaat.”
Bij het spreken over de situatie na 1 mei 2004 wil het Comité de grootste voorzichtigheid betrachten. „We maken een oordeel Gods mee over onze kerk en over ons als gemeenten en ambtsdragers. De Heere slaat en hebben wij pijn gevoeld?”
Het Comité zegt op geen enkele wijze een concrete berekening te willen maken. „We hebben geen program. We zullen oog hebben voor Gods hoge hand. Staande op het fundament van de belijdenis zullen we de eenheid met elkaar blijven zoeken als de fusie onverhoopt mocht doorgaan. We moeten de grote Herder gehoorzamen en ongehoorzaam zijn aan een belijdenis en ethiek die strijdig zijn met Gods Woord.”
Wat te doen na het „biddend afwachten” tot 12 december? Ds. Molenaar: „We hebben binnen een maand ons antwoord aan de synode te geven en bezwaar in te dienen bij de generale commissie voor bezwaren en geschillen. We moeten tot het allerlaatste op onze post blijven, Pas daarna, als het om een voldongen feit gaat, dienen we invulling te geven aan wat te doen staat.”
De predikant waarschuwde voor eigenmachtig handelen. „Niemand die door God tot het ambt is geroepen, mag dit neerleggen. Geen lidmaat mag zijn lidmaatschap opzeggen. En we houden ons aan de hervormde kerkorde. Geen gemeente of lidmaat mag zich gaan gedragen als Israël ten tijde van de Richteren. Want zulken scheiden zich dan door de andere deur af van de Hervormde Kerk en veranderen in vrije hervormde gemeente.”
Ds. Molenaar sprak de wens uit dat de zaken rond het behoud van de Hervormde Kerk niet vertroebeld zullen worden door hoogmoedige of activistische uitlatingen. „Leef met het gebed: „Zet Heer’ een wacht voor mijne lippen.” De Heere geve dat ons spreken en handelen diepgeestelijk mogen zijn. Dan zullen zij ook doortrokken zijn van verdriet over de breuk.”
Dr. P. Vermeer uit Epe begon de ochtend met een meditatie naar aanleiding van Psalm 80.
Behalve in Oosterwolde waren er zaterdag bijeenkomsten -met nagenoeg identieke lezingen- in Gouda en Lunteren, met in totaal ongeveer 1200 bezoekers. Op 8 november houdt het Comité een samenkomst in Wijk bij Heusden en Stellendam; op 22 november in Lemmer.