Annan vraagt landen vrijgevig te zijn voor Irak
Secretaris–generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties heeft donderdag de internationale gemeenschap op de donorconferentie voor de wederopbouw van Irak opgeroepen royaal te zijn. De uitkomst van de tweedaagse bijeenkomst in Madrid is echter onzeker.
Annan zei dat de wederopbouw niet kan wachten tot een soevereine Iraakse regering is geïnstalleerd. De reconstructie „eist nu onze dringende aandacht", aldus Annan. Hij wees de aanwezigen erop dat Irak „onze aandacht en betrokkenheid nog vele jaren zal eisen".
Voor aanvang van de conferentie was Annan positief gestemd over het resultaat. Hij noemde het een goed teken dat zoveel landen op hoog niveau op de bijeenkomst zijn vertegenwoordigd. De Amerikaanse regering hoopt dat meer dan 30 miljard wordt toegezegd.
Ook de door de Amerikanen aangestelde Iraakse regeringsraad pleitte voor vrijgevigheid. Voorzitter Iyad Allawi van de regeringsraad zei dat na de verwoestingen van de afgelopen 35 jaar onder het bewind van Saddam Hussein veel hulp nodig is, aldus de BBC.
De Iraakse minister van Buitenlandse Zaken Hoshyar Zebari zei dat donoren niet bang moeten zijn hun geld in Irak te steken. Volgens de bewindsman is er vooruitgang in zijn land en moet de internationale gemeenschap zich niet laten afschrikken door het veiligheidsvraagstuk.
In de Spaanse hoofdstad zijn 74 landen en meer dan twintig internationale organisaties aanwezig. Volgens de VN en de Wereldbank is tot 2007 zeker 36,5 miljard dollar (31 miljard euro) nodig. In totaal zou de wederopbouw 56 miljard dollar (ruim 47 miljard euro) gaan kosten.
Washington heeft al 20 miljard dollar (17 miljard euro) toegezegd. De Wereldbank, Japan, Europese Unie, Groot–Brittannië en Spanje hebben al ruim 7,5 miljard dollar (6,4 miljard euro) beloofd. Aanzienlijke donaties worden vooral nog van de rijke Golfstaten verwacht.
De Amerikaanse president Bush hoopt met het oog op de verkiezingen volgend jaar op een succes in Madrid. In Irak sneuvelen dagelijks Amerikaanse militairen en in eigen land weigerde de Senaat toe te stemmen met een gift van 20 miljard dollar aan Irak. De helft zou omgezet moeten worden in een lening, aldus de Senatoren.
Maar eurocommissaris Patten van Externe Betrekkingen verwacht dat hooguit 9 miljard dollar (7,6 miljard euro) wordt toegezegd in Madrid, de VS niet meegerekend. Dat zou ongeveer overeenkomen met het bedrag dat volgens de Wereldbank volgend jaar in Irak nodig is.
Moskou, Berlijn, Parijs en Peking lieten al eerder weten niets extra’s te geven. Zij hebben zich in de Veiligheidsraad steeds verzet tegen een oorlog in Irak. De Amerikaanse bewindvoerder in Irak, Paul Bremer, zei dat Parijs deze geschillen moet gaan vergeten.
De Britse organisatie voor ontwikkelingshulp Christian Aid beschuldigt de VS er intussen van de financiële middelen in Irak niet goed te beheren. Zeker 3,5 miljard euro aan Iraaks olie–inkomsten zou zijn verdwenen naar obscure bankrekeningen die op naam staan van het Amerikaans–Britse interim–bestuur in Irak (CPA).
„Het kan alleen de speculaties in Irak voeden dat een disproportioneel bedrag wordt afgeroomd ten gunste van Amerikaanse bedrijven. Het geld had gebruikt kunnen worden voor het verlichten van de chronische werkloosheid en andere ernstige problemen waarmee Iraki’s kampen onder wie de armsten en kwetsbaarsten", aldus de Britse stichting in haar rapport ’Iraq: the missing billions’.