De vele kostbare objecten die in de tentoonstelling zijn bijeengebracht, zijn daarom geen ‘dingen’ maar alle levende getuigen van een levend geloof bij de leden van het huis van Oranje, zo stelde de hoogleraar.

De tentoonstelling ”Oranje en religie” in Paleis Het Loo, die in samenwerking met Stichting Refo500 werd georganiseerd, geeft een beeld van de godsdienstige beleving van het huis Oranje-Nassau door de tijd.

Om aan te tonen welke rol religie speelde bij de Oranjes, wees dr. H. J. Selderhuis, kerkhistoricus aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, op een tentoongestelde Bijbel. Daarin schreef prinses Anna Paulowna, de vrouw van de latere koning Willem II, op 27 september 1831 voor haar jongste zoon: „ontvang lieve Frederik Hendrik den zegen uwer moeder met het geschenk der heilige schrift waarop álle de ware beginselen van deugd, moed en trouw rusten.”

De Apeldoornse hoogleraar kerkgeschiedenis stelde dat de Heidelbergse Catechismus de vroomheid in de Nederlanden beïnvloedde, inclusief die in het paleis. De tentoonstelling laat zien dat de godsdienst van de Oranjes niet binnenshuis bleef.

De directeur van het museum Paleis Het Loo, M. van Maarseveen, wees op de geest van verdraagzaamheid die Willem van Oranje en alle Oranjes kenmerkte. Vandaar dat de expositie niet gaat over ”Oranje en de Heidelbergse Catechismus”, wat het aanvankelijke voorstel was, maar breder over ”Oranje en religie”.

De expositie reflecteert de bijzondere ontstaansgeschiedenis van ons land, zei C. G. A. Cornielje, commissaris der Koningin van Gelderland. Staatsgeschiedenis en kerkgeschiedenis waren immers nauw verweven. Volgens hem was het zelfs onmogelijk geweest de rol van de religie te negeren. Hoewel Willem van Oranje door de invloed van Marnix van St. Aldegonde zich in calvinistische richting ontwikkelde, bleef hij verdraagzaam tegenover andere religies. Hierin is hij „een voorbeeld voor ons allen.”

Dr. E. Würzner, burgemeester van de stad Heidelberg, waar Refo500 de expositie ”Macht des Glaubens” over de Heidelberger Catechismus organiseert, noemde de Heidelbergse Catechismus „het belangrijkste exportartikel” van zijn stad en „een klein boekje, maar met enorme uitwerking.”

De burgemeester van Heidelberg wees op de overeenkomsten van de ontstaanstijd van de catechismus en onze tijd. Europa werd toen geteisterd door politieke verwarring, economische crisis en een klimaatverandering –toen geen opwarming maar een mini-ijstijd– en de mensen hieven, geholpen door de Heidelbergse Catechismus, de ogen hemelwaarts. Terwijl men thans de blik op internet richt, aldus Würzner.

Veel Duitse keurvorstelijke huizen lieten zich overtuigen door de Heidelbergse Catechismus, maar niemand ging daarin zo ver als Frederik III, de keurvorst van de Palts. Door de banden van het vorstenhuis van Nassau met dat van de Oranjes, ontstond er een innige band tussen de Palts en Nederland.

De Apeldoornse locoburgemeester, J. G. Kruithof wees op de band tussen Apeldoorn en Het Loo. Hij is bij de Heidelbergse Catechismus opgevoed en kent nog vele zondagen uit zijn hoofd.