Renteverlaging in eurozone komt in zicht
FRANKFURT – Een renteverlaging door de Europese Centrale Bank (ECB) lijkt dichterbij te komen. President Mario Draghi benadrukt dat het verwachte herstel van de economische groei in de tweede helft van dit jaar mogelijk tegenvalt.
De monetaire bestuurders in Frankfurt besloten donderdag tijdens hun maandelijkse beraad de tarieven ongewijzigd te laten. Maar de volgende keer zou de beslissing weleens anders kunnen uitpakken.
In de komende weken zullen we alle informatie over de ontwikkelingen „zeer nauwlettend volgen”, verklaarde Draghi. En verderop: „We staan klaar om te handelen.” Dat zijn formuleringen die in het verleden vaak de opmaat vormden voor een aanpassing. Meer duidelijkheid op dit punt bleef zoals gebruikelijk achterwege. De instelling die waakt over de waarde van ons geld hanteert als strategie dat zij de financiële markten niet wil overvallen met verrassingen, maar tegelijk de handen wenst vrij te houden.
In het laatste kwartaal van 2012 vertoonde de gezamenlijke economie van de eurozone ten opzichte van de drie maanden ervoor een krimp van 0,6 procent. „Recente gegevens en indicatoren bevestigen dat de zwakke conjunctuur in het eerste deel van dit jaar voortduurde”, aldus Draghi. De eerdere prognoses van de ECB voorzien voor de tweede helft van 2013 een geleidelijke opleving. Maar Draghi maakt daarbij nu de kanttekening dat er sprake is van neerwaartse risico’s. De kans op een tegenvaller is in ieder geval groter dan op een meevaller.
Dat beeld moedigt aan om via een dalende rente de bedrijvigheid een stimulans toe te dienen. Het verloop van de inflatie staat zo’n maatregel niet in de weg. Volgens het mandaat waarover de centrale bank beschikt, behoort die zich bij zijn beleid uitsluitend te richten op handhaving van prijsstabiliteit, wat concreet neerkomt op werken aan een geldontwaarding die onder de 2 procent blijft. Aan dat front zijn er geen belemmeringen om de teugels wat te laten vieren. De inflatie zakte van 1,8 procent in februari naar 1,7 procent in maart.
De ECB wacht nog even af, maar het ziet ernaar uit dat als de vooruitzichten niet verbeteren, in mei of misschien juni de rente naar beneden gaat. Het belangrijkste tarief, waartegen de banken kort lenen in Frankfurt, staat sinds vorig jaar juli op een historisch dieptepunt van 0,75 procent. De vraag is of een stapje omlaag nog zoden aan de dijk zet.
Uiteraard was er donderdag op de persconferentie van Draghi uitgebreid aandacht voor de reddingsoperatie voor Cyprus. De president nam nadrukkelijk afstand van het aanvankelijke voornemen om ook van spaarders met een tegoed tot 100.000 euro een bijdrage te vragen. Hij wees erop dat ECB, IMF en EU geen voorstel daartoe hebben gedaan, maar dat die ingreep uit de eerste onderhandelingsronde rolde onder druk van de Cypriotische regering. „Dat was niet slim”, erkende Draghi. Daaraan voegde hij toe dat de eurogroep snel erna, in een telefonisch overleg, dit element uit de plannen heeft gecorrigeerd.
De ECB-topman betuigde steun aan de voorzitter van de groep, minister van Financiën Dijsselbloem. Die is volgens hem niet goed begrepen. De oplossing voor Cyprus, waarbij aandeelhouders, obligatiebezitters en grote spaarders moeten bloeden, is wat Draghi betreft „geen blauwdruk voor de toekomst. Dat zegt Dijsselbloem zelf ook.”
Tegelijk vindt de Italiaan dat er een manier moet komen om het faillissement van zwakke Europese banken af te wikkelen zonder een financieel offer te vragen aan belastingbetalers. Draghi spoorde de politiek aan snel de beoogde bankenunie tot stand te brengen, die het mogelijk maakt problemen met banken in Europees verband aan te pakken, eventueel met inzet van het noodfonds. Elke vertraging zou „buitengewoon teleurstellend” zijn. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank hield vorige week al eenzelfde pleidooi.