China is al sinds 2009 de grootste handelspartner van het continent en importeerde in 2012 voor 85 miljard euro uit Afrika. Dat is 20 keer meer dan 10 jaar eerder. Daarnaast investeert China miljarden in Afrika, waar de economische groei nu over het algemeen hoger is dan in de VS of Europa. In Congo-Brazzaville bijvoorbeeld gaat Peking een nieuwe weg van 500 kilometer lang aanleggen van de hoofdstad naar het economische centrum van het olierijke land, Pointe-Noire.

China pompt volgens waarnemers erg veel geld in wegen, bruggen en energiecentrales om de natuurlijke rijkdommen van het continent beter te kunnen ontsluiten. Het zou alleen al in de jaren 2010-2012 om 75 miljard euro gaan. China is de tweede economie van de wereld geworden en wil de stroom grondstoffen naar zijn productiecentra draaiende houden.

De Volksrepubliek is mede daarom hondstrouw aan het diplomatieke beginsel dat je je niet met de binnenlandse aangelegenheden van een ander land bemoeit. Dat neemt aarzelingen weg, die westerse landen soms hebben over bepaalde regimes. China wekt ook niet, zoals sommige Europeanen, de indruk Afrikaanse leiders de les te willen lezen, bijvoorbeeld over mensenrechten. China doet ook uitstekende zaken met de door het Internationaal Strafhof gezochte Sudanese president Omar Hassan al-Bashir.

Volgens Xi Jinping wil China gewoon „vriendelijke relaties met alle Afrikaanse landen”. Peking maakt volgens hem „geen onderscheid tussen kleine, sterke, zwakke, rijke of arme landen”. Maar Xi moest op zijn reis erkennen dat „China eerlijk moet zijn en de nieuwe omstandigheden en nieuwe problemen in Afrikaans-Chinese relaties moet aanpakken”. Steeds meer Afrikanen zien in China een nieuwe koloniaal die de grondstoffen afvoert en eindproducten levert. Bovendien voeren Chinezen projecten zelf uit en staan Afrikanen er werkloos bij te kijken. De Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma zei tegen Xi dat er „gelijkwaardiger handelsbetrekkingen moeten komen”.