Obama start zijn ongeveer 48 uur durend bezoek woensdag rond het middaguur en hem wacht een overvol programma. Op het reisschema staan ontmoetingen met premier Benjamin Netanyahu, president Shimon Peres en de Palestijnse president Mahmud Abbas.

Bij aankomst zal hij waarschijnlijk het antiraketsysteem Iron Dome inspecteren dat de VS hebben gesponsord. Hij zal ook een ontmoeting hebben met oppositieleider Shelly Yachimovich en mogelijk met een aantal van de nieuwe ministers van het Israëlische kabinet dat maandag wordt beëdigd.

Verder staat er een speech op het programma voor studenten in Jeruzalem. Het programma kent ook enkele lichte onderdelen. Zo zal hij een bezoek brengen aan het Israëlmuseum om de Dode Zeerollen te bekijken en een concert bijwonen tijdens het diner bij de Israëlische president Simon Peres.

Obama verspeelde bij een deel van de Israëlische bevolking krediet door tijdens zijn Midden-Oostenreis in 2009 Israël over te slaan. Ook zijn pleidooi voor stopzetting van de bouw van Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever viel niet bij iedereen in goede aarde. De relatie met premier Netanyahu was stroef en tegenover Iran zou hij niet agressief genoeg zijn. Kortom: hij zou minder achter Israël staan dan zijn voorgangers.

Obama heeft al getracht dit beeld te veranderen. Zo zei hij in maart 2012 dat „onze toewijding aan de veiligheid van Israël rotsvast is.” Netanyahu gaf in mei 2011 bovendien toe dat de samenwerking op veiligheidsgebied geen precedent kent. „En hij (Obama, red.) heeft woorden met daden bevestigd.”

Boven aan de gespreksagenda staat Iran. De landen zijn het met elkaar eens dat een Iran met nucleaire wapens een onaanvaardbaar risico vormt en hebben al intensieve besprekingen over dit onderwerp gevoerd. Er bestaat consensus over de strategie: er moet druk op Iran worden uitgeoefend en als dat niet tot resultaten leidt, kan er overgegaan worden tot militair ingrijpen. Maar er is onenigheid over de vraag wanneer Iran een ”rode lijn” bereikt. Volgens Jeruzalem eerder dan volgens Washington.

Behalve Iran zal Syrië ter sprake komen. Jeruzalem vreest dat het Syrische leger de controle over de chemische wapens kan verliezen en dat die in handen zullen vallen van Hezbollah in Libanon of jihadistische rebellen in Syrië.

Het ziet er niet naar uit dat Obama’s bezoek zal leiden tot een doorbraak in het vastgelopen vredesproces tussen Israël en de Palestijnen. Er zal waarschijnlijk ook geen gezamenlijke gesprek plaatsvinden tussen Obama, Netanyahu en Abbas.

Obama heeft aangegeven dat hij komt om te luisteren. Maar hij wil wel graag van Netanyahu en Abbas horen welke plannen zij zelf hebben om het vredesproces leven in te blazen.

Voor zover bekend zullen Abbas en Netanyahu bij hun oude standpunten blijven. Abbas eist dat Israël de bouw van Joodse nederzettingen op de Westoever en in Oost-Jeruzalem stopzet. Netanyahu zal deze eis naar verwachting niet inwilligen, maar wel zeggen dat hij bereid is de besprekingen over de oprichting van een Palestijnse staat naast Israël onmiddellijk te hervatten, zonder voorwaarden vooraf.