Er was een tijd –1980– dat er volop werd gebouwd aan Europese luchtkastelen. De Europese Gemeenschap, zoals de EU destijds heette, telde nog maar negen lidstaten. Griekenland stond op de drempel.

De Kamer was sterk pro-Europa. Dat bleek onder meer uit een motie van Brinkhorst (D66), Van den Broek (CDA) en Nijpels (VVD): „Bepalingen in de Nederlandse Grondwet dienen in geval van twijfel zó te worden uitgelegd, dat het Europee integratieproces daardoor niet wordt belemmerd.”

De tijden zijn drastisch veranderd. De problemen rondom landen als Griekenland en rond de euro zijn zo groot dat de glans van het Europese integratie­proces eraf is. Euro­realisme voort de boventoon.

Gezien die sfeer leek het de SGP –en de CU haakte daarbij meteen aan– een goed moment de motie-Brinkhorst te herroepen. Ze legden de Kamer een motie voor waarin staat dat de „bepalingen van de Nederlandse Grondwet op gangbare wijze worden uitgelegd, conform de oogmerken en overwegingen van de Nederlandse wetgever.”

De Grondwet dient dus niet meer automatisch het onderspit te delven als die botst met verdergaande Europese integratie. Timermans heeft die in zijn ogen linke motie ontraden. Ze zou namelijk „twijfel kunnen zaaien over de mate waarin Neder­land zich gebonden acht aan de verplichtingen die samengaan met het EU-lidmaatschap.”

Het Europese recht gaat voor het Nederlandse recht, aldus de minister. Ons land hoeft echter niet zomaar in te stemmen met elk initiatief dat leidt tot meer macht voor Europa. Mocht een Europese verdragswijziging afwijken van de Grondwet, dan is daarvoor toestemming van een tweederdemeerderheid in beide Kamers vereist.

De VVD gaat de motie des­ondanks steunen; D66 niet. De andere partij die de motie-Brinkhorst ondertekende –het CDA– was donderdagmorgen niet bereikbaar.