18e-eeuwse muziek rond kabinetorgel Onderhorst in Bennekom
BENNEKOM – In 2009 nam de Oude Kerk van Bennekom een kabinetorgel uit de 18e eeuw in gebruik. Rond dat zeven stemmen tellende orgel is nu een cd gemaakt: ”250 jaar Onderhorst”.
Het instrument werd in 1762 vervaardigd door de Amsterdamse orgelmaker Deetlef Onderhorst, die gezien wordt als een van de belangrijkste orgelbouwers van zijn tijd. Onderhorst bouwde en onderhield kerkorgels, maar daarnaast vervaardigde hij ook een zestiental huisorgels. Acht van die instrumenten zijn verloren gegaan, van vijf zijn slechts fragmenten over.
Drie instrumenten zijn redelijk origineel bewaard gebleven. Eén bevindt zich in de Oude Kerk van Amsterdam, het tweede staat in de Geertekerk in Utrecht, en het derde in Bennekom.
Het Bennekomse kabinetorgel, dat in Amsterdam, Elburg en Voorst stond, was in 2009 afkomstig uit Huis De Trompenburgh in ’s-Graveland, een buitenplaats die in de 17e eeuw gebouwd werd voor een zoon van de legendarische admiraal Maarten Harpertsz Tromp. De familie Houthoff, die de buitenplaats sinds 1952 bewoonde, zag zich een aantal jaar geleden genoodzaakt De Trompenburgh te verlaten en afstand te doen van de omvangrijke inventaris. Voor een luttel bedrag ging het kabinetorgel naar Bennekom. Na een restauratie door Flentrop Orgelbouw kwam het orgel weer tot klinken.
Op de cd die nu is gemaakt vertolken Gerben Budding (orgel), Linde Schinkel (sopraan) en Nienke van der Meulen (hobo en blokfluit) –als ensemble noemen ze zichzelf Rood Hout– muziek „van tijd-, land- en plaatsgenoten” van de orgelbouwer. Het programma op de cd probeert ook een beeld te geven van hoe men in de 18e eeuw rond dergelijke orgels psalmen en gezangen zong en musiceerde met andere instrumenten. De muziek die wordt gespeeld en gezongen is van Gisbert Steenwick, Quirinus van Blankenburg, C. F. Hurlebusch, Frederik Nieuwenhuijsen, Vivaldi, J. W. Lustig, Telemann, E. Brunnenmüller, Händel en Mozart.
De cd wordt zaterdag 16 februari (20.00 uur) in Bennekom gepresenteerd.
250 jaar Onderhorst – 1762-2012 – Oude Kerk Bennekom; VDGRAM-Records (VDG 20121109); € 15,-; De cd is inmiddels - augustus 2013 - niet meer verkrijgbaar.
Quirinus van Blankenburg
Door eene zeer kundige hand (1778), anon.
Telemann