Ook de vijfde arrestant -eerder werden vier personen aangehouden- is een medewerker van de supermarkt. Mogelijk volgen er meer aanhoudingen.

Uit een eerste onderzoek van de recherche blijkt dat de vrouw waarschijnlijk een winkeldiefstal had gepleegd bij Dirk van den Broek op het Marie Heinekenplein in de Amsterdamse wijk De Pijp. De politie houdt nog een slag om de arm of de vrouw, een buurtbewoonster, er daadwerkelijk met bier vandoor is gegaan. Rechercheonderzoek moet hierover uitsluitsel geven, evenals over de oorzaak van het overlijden van de vrouw.

De politie kan wel met zekerheid zeggen dat de vrouw rond 20.30 uur achterna is gezeten door enkele jeugdige medewerkers van de supermarkt. Op de hoek van de Daniël Stalpertstraat en het Gerard Douplein kwam het tot een confrontatie met de vrouw, waarbij over en weer met een stoel is gegooid. Er zou ook geschopt en geslagen zijn.

De vrouw raakte onwel en belandde op de grond. De gealarmeerde politie vond haar, maar de andere mensen die bij het incident waren betrokken, waren toen al verdwenen. De vrouw werd per ambulance naar een ziekenhuis gebracht. Zij overleed kort na aankomst. Woensdag heeft sectie plaatsgevonden die duidelijkheid moet verschaffen over de doodsoorzaak.

Buurtbewoners kennen het slachtoffer als Anja, een magere blonde vrouw met een Duits accent. „In de buurt was ze een begrip”, zeggen omstanders op het Gerard Douplein, „ze liet hier altijd haar twee honden uit.” Volgens sommige buurtbewoners was Anja alcoholiste en verslaafd aan drugs. Zij zeggen dat de gemoederen van de jongens die de vrouw hebben achtervolgd, al verhit waren nadat zij eerder die dag al een winkeldief tegenhielden.

Burgemeester Cohen van Amsterdam toonde zich geschokt door het incident. „Er wordt regelmatig wat gestolen, maar dat dit zo’n gevolg heeft, is verschrikkelijk.” Hij wil „heel precies” weten wat er is gebeurd.

Volgens het openbaar ministerie kan het voor winkelpersoneel helder zijn wat hun mogelijkheden zijn bij een aanhouding. „Burgers die een overvaller of een inbreker op heterdaad betrappen, mogen deze persoon aanhouden, maar daarbij geen onnodig geweld of wapens gebruiken. Doen ze dat wel, dan maken ze zich schuldig aan eigenrichting en dat is strafbaar”, aldus een woordvoerder.

In artikel 53 van het Wetboek van Strafvordering staat dat in geval van ontdekking op heterdaad iedereen bevoegd is de verdachte aan te houden. De aangehoudene moet wel „onverwijld” worden overgedragen aan een opsporingsambtenaar. Daarbij mag de verdachte worden beetgepakt en in bedwang worden gehouden. Ook mag een burger dwang uitoefenen, bijvoorbeeld door de verdachte tegen de grond te houden. Onnodig geweld mag hij niet gebruiken, wapens evenmin. Die zijn voorbehouden aan opsporingsambtenaren.

Uiteraard mag degene die tot een burgerarrest overgaat zich wel verdedigen als de verdachte geweld gebruikt. Deze verdediging moet in verhouding staan tot het door de verdachte gebruikte geweld. Zowel politiemensen als officieren van justitie hanteren in de praktijk in dit soort zaken een zekere inschikkelijkheid richting burgers die het initiatief hebben genomen tot een aanhouding.

„Het is begrijpelijk dat bij een schermutseling of een enerverende achtervolging degene die de aanhouding verricht meer fysieke dwang gebruikt dan in normale omstandigheden”, stelt het OM. Het mag echter niet zo zijn dat een verdachte die geboeid is, wordt geschopt of geslagen. „De fysieke dwang moet ophouden zodra een verdachte zich overgeeft of weerloos is.”