Eind vorige week werd bekend dat de –frequent voorkomende– aardbevingen in Groningen als gevolg van de gaswinning tien keer erger kunnen zijn dan voorheen werd aangenomen.

Minister Kamp van Economische Zaken ging erop af en was maandagavond in Loppersum bij een bijeenkomst met ruim 800 verontruste Groningers. Hij verklaarde eind dit jaar te besluiten of de manier van gaswinning wordt veranderd.

Klaas Groen (65) was erbij. „Ik ben om kwart voor tien weggegaan. De politici kunnen aardig bla bla zeggen. Nu de daden nog”, zegt hij enigszins cynisch in de woonkeuken van zijn huis in Garrelsweer, vlak onder Loppersum.

Groen kan het weten. Naar eigen zeggen is hij de eerste die het gevecht met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aanging om de schade aan 
zijn huis als gevolg van 
de gaswinning vergoed te krijgen. „Toen ik in 2002 het huis aan het soppen was, zag ik 
buiten een scheur boven een raam. Ook in de badkamer 
kwamen scheuren. Dat heb ik bij de NAM gemeld. Die heeft me 5000 euro gegeven. Toen heb ik het laten repareren.”

Het hielp weinig. Groen gaat voor naar de badkamer. „Na een paar weken zag ik op dezelfde plek weer een streepje tussen de tegels, net alsof er een haar lag. Dat werd snel groter.” Boven aan de muur gaapt een scheur van 3 à 4 centimeter.

Terug in de keuken: „Kijk eens naar de vloer naar de kamer. Die loopt gewoon af.” Het hele voorste deel van het huis –kamer, slaapkamer, douchecabine, zolder– is bezig te verzakken en breekt af van het achterste gedeelte. „En dat terwijl er een betonplaat van 30 in plaats van de normale 20 centimeter onder ligt, waarin 4 kilometer extra staaldraad is verwerkt. Waarom? Ik wist in 1988 van niks, maar ik houd van stevig.”

De Groninger verdiepte zich grondig in de zaak. Uit zijn dossier haalt hij een kaart te voorschijn met de bodemdaling tussen 1964 en 1998 in Groningen en Drenthe. In Loppersum en omgeving is die het ergst: 
22 centimeter. De verzakkingsproblemen ontstonden in de laatste tien jaar. De oorzaak daarvan ligt volgens de Groninger in het feit dat tot 2000 de kleine gasvelden zijn geëxploiteerd, en dat nu de grote hoofdgasbel wordt „leeggetrokken.”

Sinds de vergoeding in 2003 stelt Groen de NAM tevergeefs aansprakelijk voor de nieuwe schade aan zijn huis. Diverse inspecteurs én oud-NAM-directeur H. J. Lamfers bezochten zijn huis. Resultaat: 4,5 jaar geleden werden er metertjes op de scheuren aangebracht. Hij toont die op zolder: sindsdien is de scheur 3 centimeter verbreed.

Tijdens de laatste aardbeving in het gebied, augustus vorig jaar, zat Groen voor zijn huis. „Ongelofelijk. De hele buitenmuur zag ik heen en weer gaan, alsof een grote hand die muur bewoog.”

Groen toont zich cynisch over het nieuws van dinsdag dat deze aardbeving twee keer zo zwaar was als het KNMI eerder had aangenomen: geen 3,4 maar 3,6 op de schaal van Richter, en daarmee de zwaarste aardbeving in Noord-Nederland ooit. „Zo ging het altijd. Eerst waren de aardbevingen geen gevolg van de gaswinning. Toen konden ze niet zwaarder dan 3,0 worden.”

Het bedrag dat de NAM voor herstel van de schade aan de woningen heeft uitgetrokken, 100 miljoen euro, is volgens de Groninger veel te laag. „Zelfs met 1 miljard gaan ze het niet redden. Na de aardbeving in augustus zijn er maar liefst 2500 schades gemeld. Ik vind het echter kwalijk dat nog altijd de NAM zelf de aanvragen beoordeelt. Dat zou een onafhankelijk instituut moeten doen.”

De voormalig schipper-kraanmachinist deelt de zorg van de bestuurders Rehwinkel van de Veiligheidsregio Noord en dijkgraaf Middel van het waterschap Noorderzijlvest over de gevolgen van de bodemdaling voor de dijken in het Groninger gebied. „Na de evacuatie van 800 man en de dreigende dijkverzakking van het Eemskanaal in januari vorig jaar zijn er over een paar kilometer damwandjes geslagen. Maar dat kanaal is 20 kilometer lang.”

Groens huis is een bouwval geworden. „Aannemers die hier komen, zeggen: Schuif het maar tegen de vlakte.” De woning was in de goede tijd, na de bouw, een half miljoen euro waard. Nu rest de waarde van de kavel: 150.000 euro. Groen, gelaten: „Daar heb ik dan 46 jaar voor gewerkt. Gelukkig is het maar materiaal. Mijn vrienden zijn er bozer om dan ik.”